Brain Health: ఈ మూడు అలవాట్లతో మెదడుకు చేటు... ఇది నిపుణుల మాట!
- కొన్ని సాధారణ అలవాట్లు మెదడు కణాలను దీర్ఘకాలంలో దెబ్బతీస్తాయి
- ధూమపానం మెదడు వృద్ధాప్య ప్రక్రియను వేగవంతం చేస్తుంది
- అధిక మద్యపానం నాడీ కణాల మధ్య సమాచార వ్యవస్థను నాశనం చేస్తుంది
- నిద్రలేమి మెదడు స్వీయ-శుభ్రపరిచే వ్యవస్థకు తీవ్ర ఆటంకం కలిగిస్తుంది
- జీవనశైలిలో చిన్న మార్పులతో మెదడు ఆరోగ్యాన్ని కాపాడుకోవచ్చు
మన శరీరంలో మెదడు ఒక కమాండ్ సెంటర్ లాంటిది. మన ఆలోచనలు, జ్ఞాపకాలు, నిర్ణయాలు అన్నీ దాని నియంత్రణలోనే ఉంటాయి. అయితే, మనకు తెలియకుండానే మనం రోజూ చేసే కొన్ని సాధారణ అలవాట్లు మెదడు ఆరోగ్యాన్ని నెమ్మదిగా దెబ్బతీస్తాయి. ముఖ్యంగా ధూమపానం, మద్యపానం, నిద్రలేమి అనే మూడు అలవాట్లు మెదడు కణాలపై తీవ్ర ప్రతికూల ప్రభావం చూపుతాయని వైద్య నిపుణులు హెచ్చరిస్తున్నారు.
1. ధూమపానం:
ధూమపానం కేవలం ఊపిరితిత్తులకే కాదు, మెదడుకు కూడా అత్యంత హానికరం. సిగరెట్లోని నికోటిన్, ఇతర రసాయనాలు మెదడుకు రక్త ప్రసరణను అడ్డుకుంటాయి. దీనివల్ల ఆక్సిజన్, పోషకాలు సరిగా అందక మెదడు కణాలు దెబ్బతింటాయి. ఇది మెదడు వృద్ధాప్యాన్ని వేగవంతం చేయడమే కాకుండా, అల్జీమర్స్ వంటి మతిమరుపు వ్యాధుల ప్రమాదాన్ని గణనీయంగా పెంచుతుంది.
2. మద్యపానం:
అధికంగా మద్యం సేవించడం మెదడుకు విషంతో సమానం. మద్యం మెదడులోని న్యూరాన్ల మధ్య సమాచార మార్పిడి వ్యవస్థను దెబ్బతీస్తుంది. దీనివల్ల నేర్చుకోవడం, గుర్తుంచుకోవడం, సరైన నిర్ణయాలు తీసుకోవడం వంటి సామర్థ్యాలు తగ్గిపోతాయి. దీర్ఘకాలంలో ఇది మెదడు కణజాలాన్ని కుదించివేసి శాశ్వత నష్టానికి దారితీస్తుంది.
3. నిద్రలేమి:
నేటి ఉరుకుల పరుగుల జీవితంలో చాలామంది నిద్రను నిర్లక్ష్యం చేస్తున్నారు. కానీ, మెదడు ఆరోగ్యానికి తగినంత నిద్ర చాలా అవసరం. నిద్రలోనే మెదడు తనను తాను శుభ్రపరుచుకుంటుంది, జ్ఞాపకాలను భద్రపరుస్తుంది. సరైన నిద్ర లేకపోవడం వల్ల ఏకాగ్రత లోపించడం, చురుకుదనం తగ్గడం వంటి సమస్యలు వస్తాయి. దీర్ఘకాలిక నిద్రలేమి డిమెన్షియా (మతిమరుపు) ప్రమాదాన్ని పెంచుతుంది.
ఈ ప్రమాదాల నుంచి మెదడును కాపాడుకోవడానికి జీవనశైలిలో కొన్ని మార్పులు చేసుకోవడం తప్పనిసరి. ధూమపానం, మద్యపానానికి దూరంగా ఉండాలి. ప్రతిరోజూ 7 నుంచి 9 గంటల నాణ్యమైన నిద్ర ఉండేలా చూసుకోవాలి. వీటితో పాటు, క్రమం తప్పని వ్యాయామం, పజిల్స్ వంటివి చేయడం, పౌష్టికాహారం తీసుకోవడం ద్వారా మెదడును ఆరోగ్యంగా, చురుకుగా ఉంచుకోవచ్చు.
1. ధూమపానం:
ధూమపానం కేవలం ఊపిరితిత్తులకే కాదు, మెదడుకు కూడా అత్యంత హానికరం. సిగరెట్లోని నికోటిన్, ఇతర రసాయనాలు మెదడుకు రక్త ప్రసరణను అడ్డుకుంటాయి. దీనివల్ల ఆక్సిజన్, పోషకాలు సరిగా అందక మెదడు కణాలు దెబ్బతింటాయి. ఇది మెదడు వృద్ధాప్యాన్ని వేగవంతం చేయడమే కాకుండా, అల్జీమర్స్ వంటి మతిమరుపు వ్యాధుల ప్రమాదాన్ని గణనీయంగా పెంచుతుంది.
2. మద్యపానం:
అధికంగా మద్యం సేవించడం మెదడుకు విషంతో సమానం. మద్యం మెదడులోని న్యూరాన్ల మధ్య సమాచార మార్పిడి వ్యవస్థను దెబ్బతీస్తుంది. దీనివల్ల నేర్చుకోవడం, గుర్తుంచుకోవడం, సరైన నిర్ణయాలు తీసుకోవడం వంటి సామర్థ్యాలు తగ్గిపోతాయి. దీర్ఘకాలంలో ఇది మెదడు కణజాలాన్ని కుదించివేసి శాశ్వత నష్టానికి దారితీస్తుంది.
3. నిద్రలేమి:
నేటి ఉరుకుల పరుగుల జీవితంలో చాలామంది నిద్రను నిర్లక్ష్యం చేస్తున్నారు. కానీ, మెదడు ఆరోగ్యానికి తగినంత నిద్ర చాలా అవసరం. నిద్రలోనే మెదడు తనను తాను శుభ్రపరుచుకుంటుంది, జ్ఞాపకాలను భద్రపరుస్తుంది. సరైన నిద్ర లేకపోవడం వల్ల ఏకాగ్రత లోపించడం, చురుకుదనం తగ్గడం వంటి సమస్యలు వస్తాయి. దీర్ఘకాలిక నిద్రలేమి డిమెన్షియా (మతిమరుపు) ప్రమాదాన్ని పెంచుతుంది.
ఈ ప్రమాదాల నుంచి మెదడును కాపాడుకోవడానికి జీవనశైలిలో కొన్ని మార్పులు చేసుకోవడం తప్పనిసరి. ధూమపానం, మద్యపానానికి దూరంగా ఉండాలి. ప్రతిరోజూ 7 నుంచి 9 గంటల నాణ్యమైన నిద్ర ఉండేలా చూసుకోవాలి. వీటితో పాటు, క్రమం తప్పని వ్యాయామం, పజిల్స్ వంటివి చేయడం, పౌష్టికాహారం తీసుకోవడం ద్వారా మెదడును ఆరోగ్యంగా, చురుకుగా ఉంచుకోవచ్చు.