న్యూ ఇయర్ వేళ మెగా సమ్మెకు సిద్ధమవుతున్న గిగ్ వర్కర్లు... ప్రధాన డిమాండ్ ఇదే!

దేశవ్యాప్తంగా యాప్ ఆధారిత సంస్థల్లో పనిచేస్తున్న గిగ్ వర్కర్లు మరోసారి ఆందోళన బాట పట్టారు. తమ దీర్ఘకాలిక డిమాండ్ల సాధన కోసం నూతన సంవత్సర వేడుకల రోజైన డిసెంబర్ 31న దేశవ్యాప్త 'మెగా సమ్మె'కు పిలుపునిచ్చారు. ఇండియన్ ఫెడరేషన్ ఆఫ్ యాప్-బేస్డ్ ట్రాన్స్‌పోర్ట్ వర్కర్స్ (IFAT), తెలంగాణ గిగ్ అండ్ ప్లాట్‌ఫామ్ వర్కర్స్ యూనియన్ (TGPWU) వంటి ప్రధాన కార్మిక సంఘాలు ఈ సమ్మెకు నాయకత్వం వహిస్తున్నాయి. స్విగ్గీ, జొమాటో, బ్లింకిట్, జెప్టో, అమెజాన్, ఫ్లిప్‌కార్ట్ వంటి ప్రముఖ సంస్థల డెలివరీ భాగస్వాములు ఈ సమ్మెలో పాల్గొననున్నారు.

డిసెంబర్ 31న తలపెట్టిన ఈ మెగా సమ్మెకు ముందు, క్రిస్మస్ పండుగ రోజైన డిసెంబర్ 25న కూడా గిగ్ వర్కర్లు 'ఫ్లాష్ స్ట్రైక్' నిర్వహించారు. గురుగ్రామ్, హైదరాబాద్ వంటి నగరాల్లో ఈ సమ్మె ప్రభావం స్పష్టంగా కనిపించింది. గురుగ్రామ్‌లో ఫుడ్ డెలివరీ సేవలకు తీవ్ర అంతరాయం కలగగా, హైదరాబాద్‌లోని గచ్చిబౌలి, కొండాపూర్ ప్రాంతాల్లో 2,000 మందికి పైగా కార్మికులు బైక్ ర్యాలీ నిర్వహించారు. ఈ ఆందోళనల నేపథ్యంలో స్విగ్గీ, జొమాటో మాతృసంస్థల షేర్లు శుక్రవారం దాదాపు 2 శాతం మేర నష్టపోయాయి.

కార్మికుల భద్రతను ప్రమాదంలో పడేసే '10 నిమిషాల డెలివరీ' విధానాన్ని తక్షణమే రద్దు చేయాలని గిగ్ వర్కర్లు ప్రధానంగా డిమాండ్ చేస్తున్నారు. దీంతో పాటు, ప్రతి డెలివరీకి (4 కిలోమీటర్ల వరకు) కనీసం రూ.35 చెల్లించాలని, రైడ్-హెయిలింగ్ సేవలకు కిలోమీటర్‌కు కనీసం రూ.20 ఇవ్వాలని కోరుతున్నారు. సరైన కారణం లేకుండా తమ ఐడీలను బ్లాక్ చేయడాన్ని నిరసిస్తూ, ఉద్యోగ భద్రత కల్పించాలని డిమాండ్ చేస్తున్నారు. ప్రమాద బీమా, ఆరోగ్య బీమా, పెన్షన్ వంటి సామాజిక భద్రతా పథకాలను అమలు చేయాలని కోరుతున్నారు.

ఈ సమ్మెపై IFAT జాతీయ ప్రధాన కార్యదర్శి షేక్ సలావుద్దీన్ మాట్లాడుతూ, "ప్రమాదకరమైన పని విధానాలు, పడిపోతున్న ఆదాయాలు, సామాజిక భద్రత పూర్తిగా లేకపోవడంతో డెలివరీ కార్మికులు తీవ్ర ఒత్తిడికి గురవుతున్నారు. న్యాయం, గౌరవం, జవాబుదారీతనం కోసం ఈ సమ్మె చేస్తున్నాం. కార్మికుల ప్రాణాల ఫణంగా పెట్టి సంస్థలు లాభాలు ఆర్జిస్తుంటే ప్రభుత్వం ప్రేక్షకపాత్ర వహించకూడదు" అని అన్నారు. ఫ్లాష్ స్ట్రైక్ అంటే ఒక నిర్దిష్ట ప్రాంతంలోని కార్మికులు ఒకటి లేదా రెండు గంటల పాటు యాప్‌లను లాగ్ ఆఫ్ చేసి డెలివరీలు నిలిపివేయడమని ఆయన వివరించారు.

కేంద్ర ప్రభుత్వం 'సామాజిక భద్రత కోడ్ 2020'ను తీసుకొచ్చినా, అది కేవలం ప్రకటనలకే పరిమితమైందని, క్షేత్రస్థాయిలో అమలు కావడం లేదని కార్మిక సంఘాల నేతలు ఆరోపిస్తున్నారు. చట్ట ప్రకారం ప్లాట్‌ఫామ్ సంస్థలు తమ వార్షిక టర్నోవర్‌లో 1-2 శాతం సామాజిక భద్రతా నిధికి జమ చేయాల్సి ఉన్నా, ఆ ప్రయోజనాలు తమకు అందడం లేదని వారు వాపోతున్నారు.

అయితే, డిసెంబర్ 25 నాటి సమ్మె, డిసెంబర్ 31 నాటి మెగా స్ట్రైక్ పిలుపుపై స్విగ్గీ, జొమాటో, బ్లింకిట్ సహా ఏ ప్రధాన సంస్థ కూడా ఇప్పటివరకు అధికారికంగా స్పందించలేదు. న్యూ ఇయర్ వేడుకల సమయంలో, డిమాండ్ ఎక్కువగా ఉండే వేళలో సమ్మె చేయడం ద్వారా యాజమాన్యాలపై ఒత్తిడి పెంచి, తమ డిమాండ్లను పరిష్కరించుకోవాలని కార్మికులు భావిస్తున్నారు.