చదువు కోసం రష్యా వెళితే సైన్యంలోకి.. ఉక్రెయిన్‌లో బందీగా గుజరాత్ విద్యార్థి!

చదువుకోవడానికి రష్యా వెళ్లిన ఓ భారతీయ విద్యార్థి జీవితం ఊహించని మలుపులు తిరిగింది. నకిలీ డ్రగ్స్ కేసులో ఇరుక్కుని, రష్యా సైన్యంలో చేరక తప్పని పరిస్థితుల్లో చిక్కుకుని, చివరకు ఉక్రెయిన్ దళాలకు బందీగా మారాడు. తనను ఎలాగైనా కాపాడాలంటూ ప్రధాని నరేంద్ర మోదీకి అతను పంపిన వీడియో సందేశం ఇప్పుడు దేశవ్యాప్తంగా సంచలనం సృష్టిస్తోంది.

అసలేం జరిగింది?

గుజరాత్‌లోని మోర్బికి చెందిన 22 ఏళ్ల సాహిల్ మహమ్మద్ హుస్సేన్ మజోఠీ, కంప్యూటర్ ఇంజినీరింగ్ చదివేందుకు 2024 జనవరిలో విద్యార్థి వీసాపై రష్యా వెళ్లాడు. సెయింట్ పీటర్స్‌బర్గ్‌లో మూడు నెలల రష్యన్ భాషా కోర్సు పూర్తి చేశాక, ఆర్థిక ఇబ్బందుల కారణంగా మాస్కోలో ఓ కిచెన్‌వేర్ కంపెనీలో పార్ట్‌టైమ్ కొరియర్ బాయ్‌గా చేరాడు. అయితే, 2024 ఏప్రిల్‌లో అతని జీవితం తలకిందులైంది. తాను డెలివరీ చేస్తున్న ఓ పార్శిల్‌లో ఎవరో ఉద్దేశపూర్వకంగా మాదకద్రవ్యాలు పెట్టడంతో, రష్యా పోలీసులు అతన్ని అరెస్ట్ చేశారు.

ఆరు నెలల విచారణ అనంతరం కోర్టు అతనికి ఏడేళ్ల కఠిన కారాగార శిక్ష విధించింది. ఈ క్రమంలో రష్యా అధికారులు అతని ముందు రెండు మార్గాలు ఉంచారు. ఒకటి, ఏడేళ్ల పాటు జైలు జీవితం గడపడం. రెండోది, ఏడాది పాటు రష్యా సైన్యంలో పనిచేయడం. సైన్యంలో చేరితే భారీ మొత్తంలో జీతంతో పాటు కేసుల నుంచి విముక్తి కల్పిస్తామని హామీ ఇచ్చారు. జైలుకు వెళ్లడం ఇష్టం లేక, సాహిల్ సైన్యంలో చేరేందుకు అంగీకరించాడు.

యుద్ధభూమి నుంచి ఉక్రెయిన్‌కు..

2024 సెప్టెంబర్‌లో కేవలం 15 రోజుల ప్రాథమిక శిక్షణ ఇచ్చి, సెప్టెంబర్ 30న అతన్ని ఉక్రెయిన్ యుద్ధరంగంలోకి పంపారు. అయితే, మరుసటి రోజే తన కమాండర్‌తో వివాదంతో అతను రష్యా సైన్యం నుంచి తప్పించుకుని ఉక్రెయిన్ దళాలకు లొంగిపోయాడు. అప్పటి నుంచి అతను ఉక్రెయిన్ అదుపులోనే ఉన్నాడు. రష్యా అధికారులు హామీ ఇచ్చినట్లుగా తనకు ఎలాంటి జీతం అందలేదని, తన భవిష్యత్తు అంధకారంగా మారిందని సాహిల్ ఆవేదన వ్యక్తం చేశాడు.

ప్రధాని మోదీకి వీడియో ద్వారా విజ్ఞప్తి

ఇటీవల ఉక్రెయిన్‌కు చెందిన 63వ మెకనైజ్డ్ బ్రిగేడ్ సాహిల్‌తో మాట్లాడిన వీడియోను విడుదల చేసింది. ఆ వీడియోలో సాహిల్ తన దీనగాథను వివరించాడు. "చదువులు, ఉద్యోగాల కోసం రష్యాకు వచ్చే భారత యువత జాగ్రత్తగా ఉండండి. ఇక్కడ మోసాలు చాలా ఎక్కువ. నకిలీ డ్రగ్స్ కేసుల్లో ఇరికించి సైన్యంలోకి పంపుతున్నారు. నాలాగా దాదాపు 700 మంది జైళ్లలో మగ్గుతున్నారు" అని హెచ్చరించాడు.

"భారత ప్రభుత్వం, ప్రధాని నరేంద్ర మోదీ గారు దయచేసి నన్ను కాపాడండి. ఇటీవల రష్యా అధ్యక్షుడు పుతిన్ భారత పర్యటనకు వచ్చినందున, దౌత్యపరమైన చర్చలు జరిపి నన్ను నా కుటుంబం వద్దకు చేర్చండి" అని కన్నీటితో వేడుకున్నాడు.

కుటుంబం ఆందోళన, న్యాయపోరాటం

ఈ వీడియో ద్వారానే సాహిల్ ఉక్రెయిన్‌లో బందీగా ఉన్న విషయం అతని కుటుంబానికి తెలిసింది. అతని తల్లి హసీనా మజోఠీ, తన కుమారుడిని సురక్షితంగా రప్పించాలని కోరుతూ ఢిల్లీ హైకోర్టులో పిటిషన్ దాఖలు చేశారు. దీనిపై విచారణ జరిపిన న్యాయస్థానం, సాహిల్‌తో అతని తల్లి మాట్లాడేందుకు ఏర్పాట్లు చేయాలని, అతన్ని దేశానికి రప్పించేందుకు చర్యలు తీసుకోవాలని కేంద్ర విదేశాంగ శాఖను ఆదేశించింది. తదుపరి విచారణను 2026 ఫిబ్రవరికి వాయిదా వేసింది.

రష్యా-ఉక్రెయిన్ యుద్ధం నేపథ్యంలో ఇలా మోసపోయి రష్యా సైన్యంలో చేరిన భారతీయులు 150 మందికి పైగా ఉన్నారని అంచనా. వీరిలో ఇప్పటికే 12 మంది మరణించగా, 16 మంది ఆచూకీ తెలియరాలేదు. ఈ విషయంపై భారత్ తీవ్రంగా స్పందించి, రష్యాను నిలదీస్తోంది. పౌరుల నియామకాలను ఆపాలని, ఇప్పటికే ఉన్నవారిని వెనక్కి పంపాలని కోరుతోంది. ఇటీవల పుతిన్ పర్యటనలో ప్రధాని మోదీ కూడా ఈ అంశాన్ని ప్రస్తావించినట్లు విదేశాంగ శాఖ కార్యదర్శి విక్రమ్ మిశ్రీ తెలిపారు. ఎట్టి పరిస్థితుల్లోనూ రష్యా సైన్యంలో చేరవద్దని భారత ప్రభుత్వం తన పౌరులకు పదేపదే విజ్ఞప్తి చేస్తోంది.