జీహెచ్ఎంసీలో జోన్లు, సర్కిళ్లు పెంపు... తుది నోటిఫికేషన్ విడుదల
- జీహెచ్ఎంసీలో 150 నుంచి 300కి పెరిగిన వార్డులు
- వార్డుల పునర్విభజనపై తుది గెజిట్ నోటిఫికేషన్ విడుదల
- పరిధిలోకి 27 మున్సిపాలిటీలు, కార్పొరేషన్ల విలీనం
- ప్రజల అభ్యంతరాలతో 30కి పైగా వార్డుల పేర్ల మార్పు
- త్వరలో 300 వార్డులకు ఎన్నికలు నిర్వహణకు మార్గం సుగమం
హైదరాబాద్: హైదరాబాద్ మహానగర పాలక సంస్థ (జీహెచ్ఎంసీ) స్వరూపం సమూలంగా మారిపోయింది. నగర పాలనలో కీలకమైన వార్డుల పునర్విభజన ప్రక్రియకు తెలంగాణ ప్రభుత్వం తుది ఆమోదముద్ర వేసింది. ప్రస్తుతం ఉన్న 150 వార్డుల సంఖ్యను 300కి పెంచుతూ పురపాలక పరిపాలన, పట్టణాభివృద్ధి (MA&UD) శాఖ గురువారం తుది గెజిట్ నోటిఫికేషన్ను విడుదల చేసింది. నగర శివార్లలోని 20 మున్సిపాలిటీలు, 7 మున్సిపల్ కార్పొరేషన్లను జీహెచ్ఎంసీలో విలీనం చేయడంతో ఈ విస్తరణ అనివార్యమైంది. ఈ నిర్ణయంతో ఔటర్ రింగ్ రోడ్డు (ఓఆర్ఆర్) వరకు జీహెచ్ఎంసీ పరిధి విస్తరించింది.
రాబోయే 2026-27 జాతీయ జనాభా గణనను దృష్టిలో ఉంచుకుని ఈ ఏడాది డిసెంబర్ 31 నాటికి పరిపాలనా సరిహద్దులను ఖరారు చేయాలని కేంద్ర ప్రభుత్వం నిర్దేశించింది. ఈ గడువును దృష్టిలో పెట్టుకుని రాష్ట్ర ప్రభుత్వం వార్డుల పునర్విభజన ప్రక్రియను వేగంగా పూర్తి చేసింది. ఏకీకృత పాలన, పన్నుల విధానం, మెరుగైన పౌర సేవలు అందించే లక్ష్యంతో "తెలంగాణ కోర్ అర్బన్ రీజియన్" (TCUR) ఏర్పాటులో భాగంగా ఈ విస్తరణ చేపట్టారు. ఈ విలీనంతో జీహెచ్ఎంసీ విస్తీర్ణం సుమారు 650 చదరపు కిలోమీటర్ల నుంచి దాదాపు 2,050 చదరపు కిలోమీటర్లకు పెరిగింది. జనాభా కూడా 1.34 కోట్లకు చేరనుంది. దీంతో జీహెచ్ఎంసీ దేశంలోనే అతిపెద్ద మున్సిపల్ కార్పొరేషన్గా అవతరించనుంది.
అభ్యంతరాల స్వీకరణ, న్యాయపరమైన చిక్కులు
డిసెంబర్ 9న ప్రభుత్వం 300 వార్డులతో ముసాయిదా నోటిఫికేషన్ విడుదల చేసి, ప్రజల నుంచి అభ్యంతరాలు, సూచనలు ఆహ్వానించింది. ఈ క్రమంలో రాజకీయ పార్టీలు, ప్రజా సంఘాలు, పౌరుల నుంచి రికార్డు స్థాయిలో 5,945 అభ్యంతరాలు అందాయి. వీటిని పరిశీలించిన సాంకేతిక కమిటీ, పలు కీలక మార్పులకు సిఫార్సు చేసింది. ముఖ్యంగా ప్రజల నుంచి వచ్చిన విజ్ఞప్తుల మేరకు 'బాగ్ అంబర్పేట్', 'వనస్థలిపురం', 'మోండా మార్కెట్' వంటి చారిత్రక పేర్లను పునరుద్ధరించారు. కొన్ని చోట్ల సహజ సరిహద్దులైన నాలాలు, ప్రధాన రహదారులను పరిగణనలోకి తీసుకుని వార్డుల సరిహద్దులను సవరించారు.
అయితే, ఈ ప్రక్రియను హడావుడిగా, అశాస్త్రీయంగా నిర్వహిస్తున్నారని, తమ ప్రాంతాలను అన్యాయంగా విభజించారని ఆరోపిస్తూ పలువురు హైకోర్టును ఆశ్రయించారు. ఈ పిటిషన్లను విచారించిన ఉన్నత న్యాయస్థానం, రాజ్యాంగంలోని ఆర్టికల్ 243ZG ప్రకారం ఎన్నికల ప్రక్రియ ప్రారంభమయ్యాక న్యాయస్థానాల జోక్యం పరిమితంగా ఉంటుందని స్పష్టం చేసింది. పునర్విభజన ప్రక్రియపై స్టే ఇచ్చేందుకు నిరాకరించడంతో ప్రభుత్వానికి న్యాయపరమైన అడ్డంకులు తొలగిపోయాయి.
ప్రతిపక్షాల విమర్శలు, భవిష్యత్ కార్యాచరణ
ప్రభుత్వం చేపట్టిన ఈ ప్రక్రియపై బీఆర్ఎస్, ఏఐఎంఐఎం, బీజేపీ వంటి ప్రతిపక్షాలు తీవ్ర వ్యతిరేకత వ్యక్తం చేశాయి. ఇది పూర్తిగా ఏకపక్ష, అప్రజాస్వామిక నిర్ణయమని, రాజకీయ లబ్ధి కోసమే తమకు పట్టున్న ప్రాంతాలను విడగొట్టేలా "గెర్రీమాండరింగ్" చేశారని ఆరోపించాయి.
తాజా గెజిట్ నోటిఫికేషన్తో వార్డుల సరిహద్దులు ఖరారయ్యాయి. తదుపరి దశలో రాష్ట్ర ఎన్నికల సంఘం కొత్తగా ఏర్పడిన 300 వార్డులకు ఓటర్ల జాబితాను కేటాయించే ప్రక్రియను ప్రారంభిస్తుంది. పరిపాలనా సౌలభ్యం కోసం ప్రస్తుతం ఉన్న 6 జోన్లను 12కి, 30 సర్కిళ్లను 60కి పెంచే అవకాశం ఉంది. 2026 ఫిబ్రవరిలో ప్రస్తుత పాలకమండలి పదవీకాలం ముగియనుండటంతో, రాబోయే జీహెచ్ఎంసీ ఎన్నికలు 300 వార్డులకు జరగనున్నాయి.
రాబోయే 2026-27 జాతీయ జనాభా గణనను దృష్టిలో ఉంచుకుని ఈ ఏడాది డిసెంబర్ 31 నాటికి పరిపాలనా సరిహద్దులను ఖరారు చేయాలని కేంద్ర ప్రభుత్వం నిర్దేశించింది. ఈ గడువును దృష్టిలో పెట్టుకుని రాష్ట్ర ప్రభుత్వం వార్డుల పునర్విభజన ప్రక్రియను వేగంగా పూర్తి చేసింది. ఏకీకృత పాలన, పన్నుల విధానం, మెరుగైన పౌర సేవలు అందించే లక్ష్యంతో "తెలంగాణ కోర్ అర్బన్ రీజియన్" (TCUR) ఏర్పాటులో భాగంగా ఈ విస్తరణ చేపట్టారు. ఈ విలీనంతో జీహెచ్ఎంసీ విస్తీర్ణం సుమారు 650 చదరపు కిలోమీటర్ల నుంచి దాదాపు 2,050 చదరపు కిలోమీటర్లకు పెరిగింది. జనాభా కూడా 1.34 కోట్లకు చేరనుంది. దీంతో జీహెచ్ఎంసీ దేశంలోనే అతిపెద్ద మున్సిపల్ కార్పొరేషన్గా అవతరించనుంది.
అభ్యంతరాల స్వీకరణ, న్యాయపరమైన చిక్కులు
డిసెంబర్ 9న ప్రభుత్వం 300 వార్డులతో ముసాయిదా నోటిఫికేషన్ విడుదల చేసి, ప్రజల నుంచి అభ్యంతరాలు, సూచనలు ఆహ్వానించింది. ఈ క్రమంలో రాజకీయ పార్టీలు, ప్రజా సంఘాలు, పౌరుల నుంచి రికార్డు స్థాయిలో 5,945 అభ్యంతరాలు అందాయి. వీటిని పరిశీలించిన సాంకేతిక కమిటీ, పలు కీలక మార్పులకు సిఫార్సు చేసింది. ముఖ్యంగా ప్రజల నుంచి వచ్చిన విజ్ఞప్తుల మేరకు 'బాగ్ అంబర్పేట్', 'వనస్థలిపురం', 'మోండా మార్కెట్' వంటి చారిత్రక పేర్లను పునరుద్ధరించారు. కొన్ని చోట్ల సహజ సరిహద్దులైన నాలాలు, ప్రధాన రహదారులను పరిగణనలోకి తీసుకుని వార్డుల సరిహద్దులను సవరించారు.
అయితే, ఈ ప్రక్రియను హడావుడిగా, అశాస్త్రీయంగా నిర్వహిస్తున్నారని, తమ ప్రాంతాలను అన్యాయంగా విభజించారని ఆరోపిస్తూ పలువురు హైకోర్టును ఆశ్రయించారు. ఈ పిటిషన్లను విచారించిన ఉన్నత న్యాయస్థానం, రాజ్యాంగంలోని ఆర్టికల్ 243ZG ప్రకారం ఎన్నికల ప్రక్రియ ప్రారంభమయ్యాక న్యాయస్థానాల జోక్యం పరిమితంగా ఉంటుందని స్పష్టం చేసింది. పునర్విభజన ప్రక్రియపై స్టే ఇచ్చేందుకు నిరాకరించడంతో ప్రభుత్వానికి న్యాయపరమైన అడ్డంకులు తొలగిపోయాయి.
ప్రతిపక్షాల విమర్శలు, భవిష్యత్ కార్యాచరణ
ప్రభుత్వం చేపట్టిన ఈ ప్రక్రియపై బీఆర్ఎస్, ఏఐఎంఐఎం, బీజేపీ వంటి ప్రతిపక్షాలు తీవ్ర వ్యతిరేకత వ్యక్తం చేశాయి. ఇది పూర్తిగా ఏకపక్ష, అప్రజాస్వామిక నిర్ణయమని, రాజకీయ లబ్ధి కోసమే తమకు పట్టున్న ప్రాంతాలను విడగొట్టేలా "గెర్రీమాండరింగ్" చేశారని ఆరోపించాయి.
తాజా గెజిట్ నోటిఫికేషన్తో వార్డుల సరిహద్దులు ఖరారయ్యాయి. తదుపరి దశలో రాష్ట్ర ఎన్నికల సంఘం కొత్తగా ఏర్పడిన 300 వార్డులకు ఓటర్ల జాబితాను కేటాయించే ప్రక్రియను ప్రారంభిస్తుంది. పరిపాలనా సౌలభ్యం కోసం ప్రస్తుతం ఉన్న 6 జోన్లను 12కి, 30 సర్కిళ్లను 60కి పెంచే అవకాశం ఉంది. 2026 ఫిబ్రవరిలో ప్రస్తుత పాలకమండలి పదవీకాలం ముగియనుండటంతో, రాబోయే జీహెచ్ఎంసీ ఎన్నికలు 300 వార్డులకు జరగనున్నాయి.