మగవారిలో కూడా 'మెనోపాజ్'... ఈ లక్షణాలు మీలో ఉన్నాయా?
- నలభై దాటిన పురుషుల్లారా జాగ్రత్త... 'మేల్ మెనోపాజ్' గురించి తెలుసుకోండి!
- నీరసం, చిరాకు... ఇవి కేవలం ఒత్తిడి కాదు, 'ఆండ్రోపాజ్' కావచ్చు!
- పురుషుల్లో టెస్టోస్టెరాన్ క్షీణత... నిర్లక్ష్యం చేస్తే తీవ్ర ఆరోగ్య సమస్యలు!
- భారతీయ పురుషుల్లో పెరుగుతున్న 'మేల్ మెనోపాజ్'... కారణాలు, పరిష్కారాలు!
సాధారణంగా 'మెనోపాజ్' అనే పదం వినగానే అందరికీ మహిళలే గుర్తుకొస్తారు. కానీ, స్త్రీలకు రుతుక్రమం ఆగిపోయే దశ ఉన్నట్లే, పురుషులు కూడా హార్మోన్ల మార్పులకు లోనయ్యే ఒక దశను ఎదుర్కొంటారు. దీనినే 'మేల్ మెనోపాజ్' లేదా 'ఆండ్రోపాజ్' అని పిలుస్తారు. ముఖ్యంగా భారత్లో మారుతున్న జీవనశైలి, ఆహారపు అలవాట్లు, పెరుగుతున్న ఒత్తిడి, దీర్ఘకాలిక వ్యాధుల నేపథ్యంలో పురుషులు, వారి కుటుంబాలు ఈ విషయంపై అవగాహన పెంచుకోవడం ఎంతో ముఖ్యం.
మహిళల్లో మాదిరిగా కాకుండా, పురుషుల్లో ఈ మార్పులు చాలా నెమ్మదిగా, సూక్ష్మంగా ఉంటాయి. దీనివల్ల చాలామంది దీనిని గుర్తించకుండా వయసుతో పాటు వచ్చే సాధారణ మార్పులుగా భావించి నిర్లక్ష్యం చేస్తుంటారు. ప్రధానంగా టెస్టోస్టెరాన్ అనే హార్మోన్ స్థాయిలు ఏళ్ల తరబడి క్రమంగా తగ్గుతూ వస్తాయి. ఇది ఇతర అనారోగ్య సమస్యలతో కలిసినప్పుడు దీని లక్షణాలు మరింత స్పష్టంగా కనిపిస్తాయి.
ఏమిటీ మేల్ మెనోపాజ్? దాని లక్షణాలు ఏమిటి?
వైద్య పరిభాషలో 'ఆండ్రోపాజ్' లేదా 'లేట్-ఆన్సెట్ హైపోగోనాడిజం' అని పిలిచే ఈ దశలో పురుషుల్లో టెస్టోస్టెరాన్ స్థాయిలు తగ్గుతాయి. దీనివల్ల శారీరక, మానసిక, లైంగిక పరమైన మార్పులు చోటుచేసుకుంటాయి. సాధారణంగా 40 నుంచి 60 ఏళ్ల మధ్య ఈ లక్షణాలు కనిపించడం మొదలవుతాయి. 30 ఏళ్లు దాటిన తర్వాత పురుషుల్లో టెస్టోస్టెరాన్ స్థాయిలు ప్రతి సంవత్సరం సుమారు 1% వరకు తగ్గుతాయని 2023లో ప్రచురితమైన ఒక అధ్యయనం పేర్కొంది.
ప్రధాన లక్షణాలు
నీరసం, శక్తిహీనత: ఎంత విశ్రాంతి తీసుకున్నా తగ్గని అలసట.
మానసిక మార్పులు: చిరాకు, ఆందోళన లేదా తేలికపాటి డిప్రెషన్.
లైంగికాసక్తి తగ్గడం: శృంగారంపై కోరికలు, సామర్థ్యం తగ్గడం.
అంగస్తంభన సమస్యలు: స్తంభన సాధించడంలో లేదా నిలుపుకోవడంలో ఇబ్బందులు.
కండరాల బలహీనత: కండరాల శక్తి క్రమంగా క్షీణించడం.
శరీరంలో కొవ్వు పెరగడం: ముఖ్యంగా పొట్ట, ఛాతీ భాగాల్లో కొవ్వు పేరుకుపోవడం.
నిద్ర సమస్యలు: నిద్రలేమి లేదా నిద్రలో తరచుగా ఆటంకాలు.
మతిమరుపు, ఏకాగ్రత లోపం: విషయాలను గుర్తుంచుకోవడంలో ఇబ్బంది.
జుట్టు పల్చబడటం: హార్మోన్ల అసమతుల్యత వల్ల జుట్టు రాలడం.
కారణాలు, ప్రమాద కారకాలు
వయసు పెరగడం సహజ కారణమైనప్పటికీ, ఆధునిక జీవనశైలి ఈ సమస్యను మరింత వేగవంతం చేస్తోంది. భారత్లో పెరుగుతున్న ఊబకాయం, టైప్ 2 డయాబెటిస్, అధిక రక్తపోటు వంటి సమస్యలు ఉన్న పురుషుల్లో ఆండ్రోపాజ్ లక్షణాలు త్వరగా లేదా తీవ్రంగా కనిపించే ప్రమాదం ఉంది. వీటితో పాటు మద్యపానం, ధూమపానం, అనారోగ్యకరమైన ఆహారం, తీవ్రమైన ఒత్తిడి, నిద్రలేమి, వ్యాయామం చేయకపోవడం వంటివి టెస్టోస్టెరాన్ స్థాయిలను మరింత వేగంగా తగ్గిస్తాయి.
నిర్లక్ష్యం చేస్తే ముప్పే!
ఈ లక్షణాలను కేవలం వృద్ధాప్య ఛాయలుగా భావించి వదిలేస్తే దీర్ఘకాలికంగా తీవ్ర ఆరోగ్య సమస్యలు తలెత్తవచ్చు. లైంగిక జీవితం దెబ్బతినడమే కాకుండా, ఎముకలు బలహీనపడటం (ఆస్టియోపోరోసిస్), గుండె జబ్బులు, ఇన్సులిన్ నిరోధకత, టైప్ 2 డయాబెటిస్ వంటి ప్రమాదాలు పెరుగుతాయి. గుండె, జీవక్రియ సంబంధిత వ్యాధులు అధికంగా ఉన్న భారత్లో ఈ సమస్యను ముందుగా గుర్తించడం అత్యవసరం.
పురుషులు ఏం చేయాలి?
నలభై ఏళ్లు పైబడిన పురుషుల్లో పైన పేర్కొన్న లక్షణాలు కనిపిస్తే, వాటిని తేలిగ్గా తీసుకోకూడదు.
జీవనశైలి మార్పులు: ఆరోగ్యకరమైన ఆహారం, క్రమం తప్పని వ్యాయామం (ముఖ్యంగా బరువులు ఎత్తడం), తగినంత నిద్ర, ఒత్తిడిని తగ్గించుకోవడం వంటివి హార్మోన్ల స్థాయిలను మెరుగుపరుస్తాయి.
వైద్యులను సంప్రదించడం: యూరాలజిస్ట్ లేదా ఎండోక్రైనాలజిస్ట్ను సంప్రదించి రక్త పరీక్షల ద్వారా టెస్టోస్టెరాన్ స్థాయిలను నిర్ధారించుకోవాలి.
అంతర్లీన వ్యాధుల నియంత్రణ: బీపీ, షుగర్, ఊబకాయం వంటి సమస్యలను అదుపులో ఉంచుకోవాలి.
అవగాహన: పురుషుల హార్మోన్ల ఆరోగ్యంపై ఉన్న అపోహలను వీడి, కుటుంబ సభ్యులతో బహిరంగంగా చర్చించడం, అవసరమైతే వైద్య సహాయం తీసుకోవడం చాలా ముఖ్యం.
మొత్తం మీద, మేల్ మెనోపాజ్ అనేది పురుషుల ఆరోగ్యంలో ఒక ముఖ్యమైన దశ. దీని లక్షణాలను సకాలంలో గుర్తించి, సరైన జీవనశైలిని పాటిస్తూ, అవసరమైన వైద్య సలహాలు తీసుకుంటే దీర్ఘకాలిక ఆరోగ్యాన్ని కాపాడుకోవచ్చు.
మహిళల్లో మాదిరిగా కాకుండా, పురుషుల్లో ఈ మార్పులు చాలా నెమ్మదిగా, సూక్ష్మంగా ఉంటాయి. దీనివల్ల చాలామంది దీనిని గుర్తించకుండా వయసుతో పాటు వచ్చే సాధారణ మార్పులుగా భావించి నిర్లక్ష్యం చేస్తుంటారు. ప్రధానంగా టెస్టోస్టెరాన్ అనే హార్మోన్ స్థాయిలు ఏళ్ల తరబడి క్రమంగా తగ్గుతూ వస్తాయి. ఇది ఇతర అనారోగ్య సమస్యలతో కలిసినప్పుడు దీని లక్షణాలు మరింత స్పష్టంగా కనిపిస్తాయి.
ఏమిటీ మేల్ మెనోపాజ్? దాని లక్షణాలు ఏమిటి?
వైద్య పరిభాషలో 'ఆండ్రోపాజ్' లేదా 'లేట్-ఆన్సెట్ హైపోగోనాడిజం' అని పిలిచే ఈ దశలో పురుషుల్లో టెస్టోస్టెరాన్ స్థాయిలు తగ్గుతాయి. దీనివల్ల శారీరక, మానసిక, లైంగిక పరమైన మార్పులు చోటుచేసుకుంటాయి. సాధారణంగా 40 నుంచి 60 ఏళ్ల మధ్య ఈ లక్షణాలు కనిపించడం మొదలవుతాయి. 30 ఏళ్లు దాటిన తర్వాత పురుషుల్లో టెస్టోస్టెరాన్ స్థాయిలు ప్రతి సంవత్సరం సుమారు 1% వరకు తగ్గుతాయని 2023లో ప్రచురితమైన ఒక అధ్యయనం పేర్కొంది.
ప్రధాన లక్షణాలు
నీరసం, శక్తిహీనత: ఎంత విశ్రాంతి తీసుకున్నా తగ్గని అలసట.
మానసిక మార్పులు: చిరాకు, ఆందోళన లేదా తేలికపాటి డిప్రెషన్.
లైంగికాసక్తి తగ్గడం: శృంగారంపై కోరికలు, సామర్థ్యం తగ్గడం.
అంగస్తంభన సమస్యలు: స్తంభన సాధించడంలో లేదా నిలుపుకోవడంలో ఇబ్బందులు.
కండరాల బలహీనత: కండరాల శక్తి క్రమంగా క్షీణించడం.
శరీరంలో కొవ్వు పెరగడం: ముఖ్యంగా పొట్ట, ఛాతీ భాగాల్లో కొవ్వు పేరుకుపోవడం.
నిద్ర సమస్యలు: నిద్రలేమి లేదా నిద్రలో తరచుగా ఆటంకాలు.
మతిమరుపు, ఏకాగ్రత లోపం: విషయాలను గుర్తుంచుకోవడంలో ఇబ్బంది.
జుట్టు పల్చబడటం: హార్మోన్ల అసమతుల్యత వల్ల జుట్టు రాలడం.
కారణాలు, ప్రమాద కారకాలు
వయసు పెరగడం సహజ కారణమైనప్పటికీ, ఆధునిక జీవనశైలి ఈ సమస్యను మరింత వేగవంతం చేస్తోంది. భారత్లో పెరుగుతున్న ఊబకాయం, టైప్ 2 డయాబెటిస్, అధిక రక్తపోటు వంటి సమస్యలు ఉన్న పురుషుల్లో ఆండ్రోపాజ్ లక్షణాలు త్వరగా లేదా తీవ్రంగా కనిపించే ప్రమాదం ఉంది. వీటితో పాటు మద్యపానం, ధూమపానం, అనారోగ్యకరమైన ఆహారం, తీవ్రమైన ఒత్తిడి, నిద్రలేమి, వ్యాయామం చేయకపోవడం వంటివి టెస్టోస్టెరాన్ స్థాయిలను మరింత వేగంగా తగ్గిస్తాయి.
నిర్లక్ష్యం చేస్తే ముప్పే!
ఈ లక్షణాలను కేవలం వృద్ధాప్య ఛాయలుగా భావించి వదిలేస్తే దీర్ఘకాలికంగా తీవ్ర ఆరోగ్య సమస్యలు తలెత్తవచ్చు. లైంగిక జీవితం దెబ్బతినడమే కాకుండా, ఎముకలు బలహీనపడటం (ఆస్టియోపోరోసిస్), గుండె జబ్బులు, ఇన్సులిన్ నిరోధకత, టైప్ 2 డయాబెటిస్ వంటి ప్రమాదాలు పెరుగుతాయి. గుండె, జీవక్రియ సంబంధిత వ్యాధులు అధికంగా ఉన్న భారత్లో ఈ సమస్యను ముందుగా గుర్తించడం అత్యవసరం.
పురుషులు ఏం చేయాలి?
నలభై ఏళ్లు పైబడిన పురుషుల్లో పైన పేర్కొన్న లక్షణాలు కనిపిస్తే, వాటిని తేలిగ్గా తీసుకోకూడదు.
జీవనశైలి మార్పులు: ఆరోగ్యకరమైన ఆహారం, క్రమం తప్పని వ్యాయామం (ముఖ్యంగా బరువులు ఎత్తడం), తగినంత నిద్ర, ఒత్తిడిని తగ్గించుకోవడం వంటివి హార్మోన్ల స్థాయిలను మెరుగుపరుస్తాయి.
వైద్యులను సంప్రదించడం: యూరాలజిస్ట్ లేదా ఎండోక్రైనాలజిస్ట్ను సంప్రదించి రక్త పరీక్షల ద్వారా టెస్టోస్టెరాన్ స్థాయిలను నిర్ధారించుకోవాలి.
అంతర్లీన వ్యాధుల నియంత్రణ: బీపీ, షుగర్, ఊబకాయం వంటి సమస్యలను అదుపులో ఉంచుకోవాలి.
అవగాహన: పురుషుల హార్మోన్ల ఆరోగ్యంపై ఉన్న అపోహలను వీడి, కుటుంబ సభ్యులతో బహిరంగంగా చర్చించడం, అవసరమైతే వైద్య సహాయం తీసుకోవడం చాలా ముఖ్యం.
మొత్తం మీద, మేల్ మెనోపాజ్ అనేది పురుషుల ఆరోగ్యంలో ఒక ముఖ్యమైన దశ. దీని లక్షణాలను సకాలంలో గుర్తించి, సరైన జీవనశైలిని పాటిస్తూ, అవసరమైన వైద్య సలహాలు తీసుకుంటే దీర్ఘకాలిక ఆరోగ్యాన్ని కాపాడుకోవచ్చు.