ఎలక్ట్రిక్ కార్ల వెనుక చీకటి కోణం.. చిలీలో ఎండిపోతున్న భూములు!
- ఎలక్ట్రిక్ కార్ల బ్యాటరీల కోసం లిథియంకు ప్రపంచవ్యాప్తంగా భారీ డిమాండ్
- ప్రపంచంలో రెండో అతిపెద్ద లిథియం ఉత్పాదక దేశమైన చిలీలో మైనింగ్ ఉద్ధృతి
- భూగర్భ జలాలు అడుగంటి ఎండిపోతున్న పచ్చిక బయళ్లు, వ్యవసాయ క్షేత్రాలు
- నీటి కొరతతో జీవవైవిధ్యంపై తీవ్ర ప్రభావం, అంతరించిపోతున్న ఫ్లెమింగో పక్షులు
- తమ జీవనాధారం దెబ్బతింటోందని స్థానిక ఆదివాసీల తీవ్ర ఆవేదన
ప్రపంచం పర్యావరణ పరిరక్షణ కోసం ఎలక్ట్రిక్ వాహనాల వైపు పరుగులు పెడుతోంది. కానీ, ఈ హరిత ప్రయాణం మరో తీవ్రమైన పర్యావరణ సంక్షోభానికి దారితీస్తోందా? చిలీలోని అటకామా ఎడారిలో జరుగుతున్న పరిణామాలు ఈ అనుమానాలకు బలం చేకూరుస్తున్నాయి. ఎలక్ట్రిక్ కార్ల బ్యాటరీలలో అత్యంత కీలకమైన లిథియం వెలికితీత, అక్కడి స్థానిక ప్రజల జీవితాలను, పర్యావరణాన్ని ఛిద్రం చేస్తోంది.
చిలీలోని అటకామా ఉప్పు వన ప్రాంతాలు ప్రపంచంలోనే అతిపెద్ద లిథియం నిల్వలకు నిలయం. ఎలక్ట్రిక్ కార్లకు డిమాండ్ పెరగడంతో లిథియం వినియోగం కూడా విపరీతంగా పెరిగింది. అంతర్జాతీయ ఇంధన ఏజెన్సీ (IEA) ప్రకారం, 2021లో 95,000 టన్నులుగా ఉన్న ప్రపంచ లిథియం వినియోగం, 2024 నాటికి రెట్టింపు కంటే ఎక్కువగా 2,05,000 టన్నులకు చేరింది. ఈ డిమాండ్ను అందిపుచ్చుకునేందుకు చిలీ ప్రభుత్వం, మైనింగ్ కంపెనీలు ఉత్పత్తిని భారీగా పెంచేందుకు ప్రణాళికలు రచిస్తున్నాయి.
అయితే, ఈ అభివృద్ధి స్థానిక ఆదివాసీ సమాజాలకు శాపంగా మారింది. "ఒకప్పుడు ఈ ప్రాంతమంతా పచ్చగా ఉండేది. కానీ ఇప్పుడు అంతా ఎండిపోయింది" అని స్థానిక మహిళ రాక్వెల్ సెలినా రోడ్రిగ్జ్ ఆవేదన వ్యక్తం చేశారు. తరతరాలుగా గొర్రెల పెంపకంతో జీవనం సాగిస్తున్న తమ కుటుంబాలకు, ఇప్పుడు పచ్చిక బయళ్లు ఎండిపోవడంతో జీవనాధారం కష్టంగా మారిందని ఆమె వాపోయారు.
లిథియం వెలికితీత ప్రక్రియలో భాగంగా, కంపెనీలు భూగర్భంలోని ఉప్పునీటిని భారీగా పైకి తోడి, పెద్ద పెద్ద ఆవిరి కొలనులలో నిల్వ ఉంచుతాయి. సూర్యరశ్మికి నీరు ఆవిరైపోగా, లిథియం మిగిలిపోతుంది. ఇప్పటికే కరవుతో అల్లాడుతున్న ఈ ప్రాంతంలో, ఈ ప్రక్రియ వల్ల భూగర్భ జలాలు ప్రమాదకర స్థాయిలో అడుగంటిపోతున్నాయి.
"ఇక్కడి సరస్సులు కుచించుకుపోయాయి. ఫ్లెమింగో పక్షుల సంతానోత్పత్తి గణనీయంగా తగ్గిపోయింది" అని స్థానిక జీవశాస్త్రవేత్త ఫావియోలా గొంజాలెజ్ తెలిపారు. నీటిలో పక్షులకు ఆహారంగా ఉపయోగపడే సూక్ష్మజీవులు లిథియం మైనింగ్ వల్ల ప్రభావితం కావడంతో, మొత్తం ఆహార గొలుసు దెబ్బతింటోందని ఆమె వివరించారు. ఈ ప్రాంతంలోని నదీ బేసిన్లు ఇప్పటికే ఎండిపోయినట్లు దశాబ్దం క్రితమే చిలీ ప్రభుత్వం అధికారికంగా ప్రకటించడం పరిస్థితి తీవ్రతకు అద్దం పడుతోంది.
మైనింగ్ కంపెనీలు మాత్రం తమ వాదనను వినిపిస్తున్నాయి. తాము స్థానిక సమాజాల ఆందోళనలను అర్థం చేసుకున్నామని, పర్యావరణ నష్టాన్ని తగ్గించేందుకు కొత్త టెక్నాలజీలను పరీక్షిస్తున్నామని SQM కంపెనీ ప్రతినిధి వాలెంటిన్ బర్రెరా తెలిపారు. ఆవిరయ్యే నీటిని తిరిగి భూమిలోకి పంపించడం వంటి ప్రయోగాలు చేస్తున్నామని, 2031 నుంచి నీటి వాడకాన్ని 50% తగ్గిస్తామని ఆయన హామీ ఇచ్చారు.
అయితే, స్థానికులు ఈ హామీలను నమ్మడం లేదు. "మా ప్రాంతాన్ని ఒక ప్రయోగశాలగా వాడుకుంటున్నారు. ఈ కొత్త టెక్నాలజీ విఫలమైతే మా పరిస్థితి ఏంటి?" అని వారు ప్రశ్నిస్తున్నారు. "మాకు కంపెనీలు ఇచ్చే డబ్బు వద్దు. ప్రకృతితో కలిసి బతకడానికి అవసరమైన నీళ్లు ఉంటే చాలు" అని మరో స్థానిక మహిళ సారా ప్లాజా కన్నీటిపర్యంతమయ్యారు.
ప్రపంచం హరిత శక్తి వైపు వెళ్లడం అవసరమే అయినా, ఆ భారాన్ని తమ లాంటి ఆదివాసీ సమాజాలు మోయాలా అని వారు ప్రశ్నిస్తున్నారు. "ఈ ఎలక్ట్రిక్ కార్లు ఎవరి కోసం? యూరోపియన్లు, అమెరికన్ల కోసం. కానీ, దానికోసం మా నీటిని తోడేస్తున్నారు. మా పవిత్రమైన పక్షులు కనుమరుగవుతున్నాయి" అని ఫావియోలా ఆవేదన వ్యక్తం చేశారు. పర్యావరణాన్ని కాపాడేందుకు ప్రపంచం ఎంచుకున్న మార్గం, మరో ప్రాంతంలో పర్యావరణాన్ని నాశనం చేయడం తీవ్రమైన వైరుధ్యమని నిపుణులు అభిప్రాయపడుతున్నారు.
చిలీలోని అటకామా ఉప్పు వన ప్రాంతాలు ప్రపంచంలోనే అతిపెద్ద లిథియం నిల్వలకు నిలయం. ఎలక్ట్రిక్ కార్లకు డిమాండ్ పెరగడంతో లిథియం వినియోగం కూడా విపరీతంగా పెరిగింది. అంతర్జాతీయ ఇంధన ఏజెన్సీ (IEA) ప్రకారం, 2021లో 95,000 టన్నులుగా ఉన్న ప్రపంచ లిథియం వినియోగం, 2024 నాటికి రెట్టింపు కంటే ఎక్కువగా 2,05,000 టన్నులకు చేరింది. ఈ డిమాండ్ను అందిపుచ్చుకునేందుకు చిలీ ప్రభుత్వం, మైనింగ్ కంపెనీలు ఉత్పత్తిని భారీగా పెంచేందుకు ప్రణాళికలు రచిస్తున్నాయి.
అయితే, ఈ అభివృద్ధి స్థానిక ఆదివాసీ సమాజాలకు శాపంగా మారింది. "ఒకప్పుడు ఈ ప్రాంతమంతా పచ్చగా ఉండేది. కానీ ఇప్పుడు అంతా ఎండిపోయింది" అని స్థానిక మహిళ రాక్వెల్ సెలినా రోడ్రిగ్జ్ ఆవేదన వ్యక్తం చేశారు. తరతరాలుగా గొర్రెల పెంపకంతో జీవనం సాగిస్తున్న తమ కుటుంబాలకు, ఇప్పుడు పచ్చిక బయళ్లు ఎండిపోవడంతో జీవనాధారం కష్టంగా మారిందని ఆమె వాపోయారు.
లిథియం వెలికితీత ప్రక్రియలో భాగంగా, కంపెనీలు భూగర్భంలోని ఉప్పునీటిని భారీగా పైకి తోడి, పెద్ద పెద్ద ఆవిరి కొలనులలో నిల్వ ఉంచుతాయి. సూర్యరశ్మికి నీరు ఆవిరైపోగా, లిథియం మిగిలిపోతుంది. ఇప్పటికే కరవుతో అల్లాడుతున్న ఈ ప్రాంతంలో, ఈ ప్రక్రియ వల్ల భూగర్భ జలాలు ప్రమాదకర స్థాయిలో అడుగంటిపోతున్నాయి.
"ఇక్కడి సరస్సులు కుచించుకుపోయాయి. ఫ్లెమింగో పక్షుల సంతానోత్పత్తి గణనీయంగా తగ్గిపోయింది" అని స్థానిక జీవశాస్త్రవేత్త ఫావియోలా గొంజాలెజ్ తెలిపారు. నీటిలో పక్షులకు ఆహారంగా ఉపయోగపడే సూక్ష్మజీవులు లిథియం మైనింగ్ వల్ల ప్రభావితం కావడంతో, మొత్తం ఆహార గొలుసు దెబ్బతింటోందని ఆమె వివరించారు. ఈ ప్రాంతంలోని నదీ బేసిన్లు ఇప్పటికే ఎండిపోయినట్లు దశాబ్దం క్రితమే చిలీ ప్రభుత్వం అధికారికంగా ప్రకటించడం పరిస్థితి తీవ్రతకు అద్దం పడుతోంది.
మైనింగ్ కంపెనీలు మాత్రం తమ వాదనను వినిపిస్తున్నాయి. తాము స్థానిక సమాజాల ఆందోళనలను అర్థం చేసుకున్నామని, పర్యావరణ నష్టాన్ని తగ్గించేందుకు కొత్త టెక్నాలజీలను పరీక్షిస్తున్నామని SQM కంపెనీ ప్రతినిధి వాలెంటిన్ బర్రెరా తెలిపారు. ఆవిరయ్యే నీటిని తిరిగి భూమిలోకి పంపించడం వంటి ప్రయోగాలు చేస్తున్నామని, 2031 నుంచి నీటి వాడకాన్ని 50% తగ్గిస్తామని ఆయన హామీ ఇచ్చారు.
అయితే, స్థానికులు ఈ హామీలను నమ్మడం లేదు. "మా ప్రాంతాన్ని ఒక ప్రయోగశాలగా వాడుకుంటున్నారు. ఈ కొత్త టెక్నాలజీ విఫలమైతే మా పరిస్థితి ఏంటి?" అని వారు ప్రశ్నిస్తున్నారు. "మాకు కంపెనీలు ఇచ్చే డబ్బు వద్దు. ప్రకృతితో కలిసి బతకడానికి అవసరమైన నీళ్లు ఉంటే చాలు" అని మరో స్థానిక మహిళ సారా ప్లాజా కన్నీటిపర్యంతమయ్యారు.
ప్రపంచం హరిత శక్తి వైపు వెళ్లడం అవసరమే అయినా, ఆ భారాన్ని తమ లాంటి ఆదివాసీ సమాజాలు మోయాలా అని వారు ప్రశ్నిస్తున్నారు. "ఈ ఎలక్ట్రిక్ కార్లు ఎవరి కోసం? యూరోపియన్లు, అమెరికన్ల కోసం. కానీ, దానికోసం మా నీటిని తోడేస్తున్నారు. మా పవిత్రమైన పక్షులు కనుమరుగవుతున్నాయి" అని ఫావియోలా ఆవేదన వ్యక్తం చేశారు. పర్యావరణాన్ని కాపాడేందుకు ప్రపంచం ఎంచుకున్న మార్గం, మరో ప్రాంతంలో పర్యావరణాన్ని నాశనం చేయడం తీవ్రమైన వైరుధ్యమని నిపుణులు అభిప్రాయపడుతున్నారు.