రాజధానిలో 10 లక్షల వీధి కుక్కలు... సుప్రీం ఆదేశాలు పాటించడం సాధ్యమేనా?
- 8 వారాల్లో వీధి కుక్కలన్నింటినీ షెల్టర్లకు తరలించాలని సుప్రీంకోర్టు ఆదేశం
- ఢిల్లీలో 10 లక్షల కుక్కలు, షెల్టర్ల సామర్థ్యం కేవలం 5 వేలు మాత్రమే
- ఆదేశాల అమలు కష్టమంటున్న మున్సిపల్ అధికారులు, వనరుల కొరత
- ఇది అమానవీయమంటూ జంతు ప్రేమికుల ఆందోళన, భిన్నాభిప్రాయాలు
- ఈ ఏడాదిలోనే 26,000 కుక్కకాటు కేసులు నమోదు కావడం ఆందోళనకరం
- కుక్కల తరలింపు కాకుండా, స్టెరిలైజేషనే పరిష్కారమంటున్న పెటా సం
ఢిల్లీ-ఎన్సీఆర్ ప్రాంతంలోని నివాస ప్రాంతాల్లో ఉన్న వీధి కుక్కలన్నింటినీ ఎనిమిది వారాల్లోగా షెల్టర్ హోంలకు తరలించాలని సుప్రీంకోర్టు జారీ చేసిన సంచలన ఆదేశం తీవ్ర చర్చనీయాంశంగా మారింది. ప్రజా భద్రత, జంతు హక్కుల మధ్య నలుగుతున్న ఈ సమస్యపై కోర్టు ఇచ్చిన తీర్పు ఆచరణ సాధ్యమేనా అనే ప్రశ్నలు తలెత్తుతున్నాయి. కుక్కకాటు బాధితులు ఈ తీర్పును స్వాగతిస్తుండగా, జంతు ప్రేమికులు మాత్రం ఇది క్రూరమైన, అసాధ్యమైన చర్య అని విమర్శిస్తున్నారు.
లక్షల కుక్కలు... వసతులు ఎక్కడ?
అధికారిక గణాంకాల ప్రకారం ఢిల్లీలో వీధి కుక్కల సంఖ్య కొన్ని లక్షల్లో ఉంది. 2009 నాటి సర్వే ప్రకారం 5.6 లక్షల కుక్కలు ఉండగా, గడిచిన 16 ఏళ్లలో వాటి సంఖ్య 10 లక్షలకు చేరి ఉండవచ్చని అంచనా. ఇంత భారీ సంఖ్యలో ఉన్న శునకాలను తరలించడానికి అవసరమైన మౌలిక సదుపాయాలు ఏమాత్రం అందుబాటులో లేవు. ఢిల్లీ మున్సిపల్ కార్పొరేషన్ (ఎంసీడీ) పరిధిలో కేవలం 20 కేంద్రాలు మాత్రమే ఉండగా, వాటి సామర్థ్యం గరిష్ఠంగా 5,000 కుక్కలకు మించదు. ఈ లెక్కన లక్షల కుక్కలకు ఆశ్రయం కల్పించడం ఎలా సాధ్యమనేది పెద్ద ప్రశ్న.
అమలులో అంతులేని సవాళ్లు
సుప్రీంకోర్టు ఆదేశాలను అమలు చేయడానికి ప్రయత్నిస్తామని ఎంసీడీ స్టాండింగ్ కమిటీ ఛైర్పర్సన్ సత్య శర్మ చెబుతున్నప్పటికీ, ఆచరణలో అనేక సవాళ్లు ఎదురవుతున్నాయి. కొత్త షెల్టర్ల నిర్మాణానికి నివాస ప్రాంతాలకు దూరంగా భూమిని కేటాయించడం, భారీగా నిధులు సమకూర్చుకోవడం తక్షణ సవాళ్లుగా ఉన్నాయి. లక్షల కుక్కలను పట్టుకోవడానికి శిక్షణ పొందిన సిబ్బంది, తగినన్ని వాహనాలు కూడా ఎంసీడీ వద్ద అందుబాటులో లేవు. వీటికి తోడు, రోజుకు లక్షల కుక్కలకు ఆహారం అందించాలంటే అయ్యే ఖర్చు వందల కోట్లలో ఉంటుంది.
భిన్నాభిప్రాయాలు, వాదనలు
మరోవైపు, ఈ ఏడాది ఢిల్లీలో 26,000 కుక్కకాటు కేసులు, జులై 31 వరకు 49 రేబిస్ కేసులు నమోదైనట్లు గణాంకాలు చెబుతున్నాయి. ప్రజా ప్రయోజనాల దృష్ట్యానే ఈ ఆదేశం ఇచ్చామని, రేబిస్ బాధితులను జంతు కార్యకర్తలు బతికించలేరని సుప్రీంకోర్టు వ్యాఖ్యానించింది. అయితే, కుక్కలను బలవంతంగా వాటి నివాస ప్రాంతాల నుంచి తరలించడం అమానవీయమని, శాస్త్రీయంగా కూడా సరైన పద్ధతి కాదని పెటా (PETA) వంటి జంతు హక్కుల సంస్థలు వాదిస్తున్నాయి. సమర్థవంతమైన స్టెరిలైజేషన్ కార్యక్రమాలతోనే ఈ సమస్యకు శాశ్వత పరిష్కారం లభిస్తుందని అవి సూచిస్తున్నాయి.
మొత్తంమీద, సుప్రీంకోర్టు ఆదేశాలు ఉన్నత లక్ష్యంతో ఉన్నప్పటికీ, క్షేత్రస్థాయిలో వాటి అమలు దాదాపు అసాధ్యంగా కనిపిస్తోంది. పరిమిత వనరులు, మౌలిక సదుపాయాల కొరత, భిన్నాభిప్రాయాల నడుమ ఢిల్లీ-ఎన్సీఆర్లో వీధి కుక్కల సమస్యకు పరిష్కారం ఎలా లభిస్తుందో వేచి చూడాలి.
లక్షల కుక్కలు... వసతులు ఎక్కడ?
అధికారిక గణాంకాల ప్రకారం ఢిల్లీలో వీధి కుక్కల సంఖ్య కొన్ని లక్షల్లో ఉంది. 2009 నాటి సర్వే ప్రకారం 5.6 లక్షల కుక్కలు ఉండగా, గడిచిన 16 ఏళ్లలో వాటి సంఖ్య 10 లక్షలకు చేరి ఉండవచ్చని అంచనా. ఇంత భారీ సంఖ్యలో ఉన్న శునకాలను తరలించడానికి అవసరమైన మౌలిక సదుపాయాలు ఏమాత్రం అందుబాటులో లేవు. ఢిల్లీ మున్సిపల్ కార్పొరేషన్ (ఎంసీడీ) పరిధిలో కేవలం 20 కేంద్రాలు మాత్రమే ఉండగా, వాటి సామర్థ్యం గరిష్ఠంగా 5,000 కుక్కలకు మించదు. ఈ లెక్కన లక్షల కుక్కలకు ఆశ్రయం కల్పించడం ఎలా సాధ్యమనేది పెద్ద ప్రశ్న.
అమలులో అంతులేని సవాళ్లు
సుప్రీంకోర్టు ఆదేశాలను అమలు చేయడానికి ప్రయత్నిస్తామని ఎంసీడీ స్టాండింగ్ కమిటీ ఛైర్పర్సన్ సత్య శర్మ చెబుతున్నప్పటికీ, ఆచరణలో అనేక సవాళ్లు ఎదురవుతున్నాయి. కొత్త షెల్టర్ల నిర్మాణానికి నివాస ప్రాంతాలకు దూరంగా భూమిని కేటాయించడం, భారీగా నిధులు సమకూర్చుకోవడం తక్షణ సవాళ్లుగా ఉన్నాయి. లక్షల కుక్కలను పట్టుకోవడానికి శిక్షణ పొందిన సిబ్బంది, తగినన్ని వాహనాలు కూడా ఎంసీడీ వద్ద అందుబాటులో లేవు. వీటికి తోడు, రోజుకు లక్షల కుక్కలకు ఆహారం అందించాలంటే అయ్యే ఖర్చు వందల కోట్లలో ఉంటుంది.
భిన్నాభిప్రాయాలు, వాదనలు
మరోవైపు, ఈ ఏడాది ఢిల్లీలో 26,000 కుక్కకాటు కేసులు, జులై 31 వరకు 49 రేబిస్ కేసులు నమోదైనట్లు గణాంకాలు చెబుతున్నాయి. ప్రజా ప్రయోజనాల దృష్ట్యానే ఈ ఆదేశం ఇచ్చామని, రేబిస్ బాధితులను జంతు కార్యకర్తలు బతికించలేరని సుప్రీంకోర్టు వ్యాఖ్యానించింది. అయితే, కుక్కలను బలవంతంగా వాటి నివాస ప్రాంతాల నుంచి తరలించడం అమానవీయమని, శాస్త్రీయంగా కూడా సరైన పద్ధతి కాదని పెటా (PETA) వంటి జంతు హక్కుల సంస్థలు వాదిస్తున్నాయి. సమర్థవంతమైన స్టెరిలైజేషన్ కార్యక్రమాలతోనే ఈ సమస్యకు శాశ్వత పరిష్కారం లభిస్తుందని అవి సూచిస్తున్నాయి.
మొత్తంమీద, సుప్రీంకోర్టు ఆదేశాలు ఉన్నత లక్ష్యంతో ఉన్నప్పటికీ, క్షేత్రస్థాయిలో వాటి అమలు దాదాపు అసాధ్యంగా కనిపిస్తోంది. పరిమిత వనరులు, మౌలిక సదుపాయాల కొరత, భిన్నాభిప్రాయాల నడుమ ఢిల్లీ-ఎన్సీఆర్లో వీధి కుక్కల సమస్యకు పరిష్కారం ఎలా లభిస్తుందో వేచి చూడాలి.