కుదేలవుతున్న మావోయిస్టు ఉద్యమం.. లీకైన పత్రంలో సంచలన వాస్తవాలు!
- మావోయిస్టు ఉద్యమం తీవ్ర సంక్షోభంలో ఉన్నట్టు వెల్లడించిన అంతర్గత పత్రం
- అజ్ఞాతవాసం వ్యూహం విఫలమైందని, ప్రజా మద్దతును కోల్పోతున్నామని అంగీకారం
- గత మూడేళ్లలో 683 మంది మావోయిస్టులు, నలుగురు కీలక నేతల మృతి
- పార్టీలోకి బూర్జువా భావజాలం చొరబడిందని పొలిట్బ్యూరో ఆందోళన
- ప్రజల జీవన ప్రమాణాలు మెరుగుపడటంతో ఉద్యమ అవసరం తగ్గుతోందన్న వ్యాఖ్య
దేశంలో దశాబ్దాలుగా సవాలు విసురుతున్న మావోయిస్టు ఉద్యమం చరిత్రలో ఎన్నడూ లేని విధంగా తీవ్ర సంక్షోభాన్ని ఎదుర్కొంటోంది. భద్రతా బలగాల ఆధునిక వ్యూహాలు, సంస్థాగత వైఫల్యాల కారణంగా తాము "కోలుకోవడానికి ఏమాత్రం అవకాశం లేని దశ"కు చేరుకున్నామని మావోయిస్టు పార్టీ పొలిట్బ్యూరో స్వయంగా అంగీకరించింది. 2024లో రూపొందించిన ఒక అంతర్గత నివేదికలో ఈ చేదు నిజాలను నిర్మొహమాటంగా ఒప్పుకుంది. ఉద్యమాన్ని విస్తరించడం కంటే, మనుగడ కోసం పోరాడాల్సిన స్థితికి చేరామని ఆందోళన వ్యక్తం చేసింది.
"సీపీఐ (మావోయిస్టు) పొలిట్బ్యూరో సర్క్యులర్ 1/2024" పేరుతో ఉన్న ఈ నివేదిక ప్రకారం, గత రెండు దశాబ్దాల్లో ప్రభుత్వాల ఎదురుదాడి వ్యూహంలో గుణాత్మక మార్పు వచ్చింది. ముఖ్యంగా, 'సూరజ్కుంద్ వ్యూహం', 2024 జనవరిలో ప్రారంభమైన 'ఆపరేషన్ కగార్' వంటివి ఉద్యమాన్ని తీవ్రంగా దెబ్బతీశాయని పేర్కొంది. దళాలను నలువైపుల నుంచి చుట్టుముట్టడం, 'కార్పెట్ సెక్యూరిటీ' పేరుతో బలగాలను భారీగా మోహరించడం, కేంద్ర కమిటీ, ప్రత్యేక జోనల్ కమిటీ నాయకులను లక్ష్యంగా చేసుకోవడం వంటి వ్యూహాలతో భద్రతా బలగాలు ఉక్కిరిబిక్కిరి చేస్తున్నాయని తెలిపింది. పట్టణ ప్రాంతాల్లో ఎన్ఐఏ, ఇతర నిఘా సంస్థల ద్వారా అణచివేత పెరిగిందని వాపోయింది.
రైతు చట్టాలు, సీఏఏ-ఎన్ఆర్సీ వ్యతిరేక ఆందోళనలతో పాటు తెలంగాణ ఉద్యమం, దళిత, గిరిజన పోరాటాలు వంటి భారీ ప్రజా ఉద్యమాలను తమకు అనుకూలంగా మలుచుకోవడంలో విఫలమయ్యామని నివేదిక అంగీకరించింది. ప్రస్తుతం తమ కార్యకలాపాలు దండకారణ్యం, బీహార్-ఝార్ఖండ్ వంటి ప్రాంతాలకే పరిమితమయ్యాయని, తెలంగాణ, ఆంధ్ర-ఒడిశా సరిహద్దుల్లో చాలా బలహీనపడ్డామని స్పష్టం చేసింది.
ఈ సంక్షోభానికి కేవలం భద్రతా బలగాల ఒత్తిడే కారణం కాదని, తమ అంతర్గత వైఫల్యాలు కూడా ఉన్నాయని నివేదికలో మావోయిస్టులు తీవ్ర స్వీయవిమర్శ చేసుకున్నారు. అనారోగ్యం, అరెస్టులు, లొంగుబాట్లతో నాయకత్వాన్ని భారీగా కోల్పోయామని అంగీకరించారు. మారుతున్న నిఘా, టెక్నాలజీ, క్షేత్రస్థాయి పరిస్థితులకు అనుగుణంగా తమ పాత పద్ధతులను మార్చుకోవడంలో విఫలమయ్యామని అంగీకరించింది.
అంతర్గత నివేదికలోని ప్రధాన వైఫల్యాలు:
అజ్ఞాతవాసమే ఉరితాడైంది
ఉద్యమాన్ని ఇన్నాళ్లూ కాపాడిన అజ్ఞాతవాస వ్యూహమే ఇప్పుడు దానికి పెనుశాపంగా మారిందని ఈ నివేదిక తేల్చిచెప్పింది. పూర్తిగా రహస్యంగా పనిచేయడం వల్ల ప్రజలతో సంబంధాలు తెగిపోయాయని, ప్రజా ఉద్యమాలను నిర్మించలేకపోతున్నామని మహారాష్ట్ర, తమిళనాడు, కర్ణాటక, కేరళ రాష్ట్ర కమిటీలు తీవ్రంగా వాదిస్తున్నాయి. ప్రజలకు దూరంగా ఉంటూ వారి మద్దతుతో వర్గపోరాటాన్ని ఎలా నిర్మిస్తామని వారు ప్రశ్నిస్తున్నారు. ఈ వాదనను పొలిట్బ్యూరో కూడా అంగీకరించడం గమనార్హం. ప్రజా ఉద్యమాలను నిర్మించడంలో విఫలమయ్యామని, అజ్ఞాతవాస వ్యూహం ఆశించిన ఫలితాలను ఇవ్వడం లేదని స్పష్టం చేసింది.
నాయకత్వ శూన్యత, భారీ నష్టాలు
గడిచిన మూడేళ్లలో పార్టీకి జరిగిన నష్టాన్ని ఈ నివేదిక కళ్లకు కట్టింది. భద్రతా దళాలతో జరిగిన ఎన్కౌంటర్లలో 683 మంది మావోయిస్టులు మరణించగా, వారిలో 190 మంది మహిళలు ఉన్నారు. దీనికి తోడు, అనారోగ్య కారణాలతో నలుగురు కేంద్ర కమిటీ సభ్యులు లక్ము, అంబిర్, సాకేత్, ఆనంద్ మరణించడం పార్టీని కోలుకోలేని దెబ్బ తీసింది. ఈ నాయకత్వ శూన్యత కారణంగా వ్యూహాత్మక సమన్వయం దెబ్బతిన్నదని నివేదిక అంగీకరించింది. ఇదే సమయంలో మావోయిస్టులు 669 దాడులు చేసి 261 మంది పోలీసులను చంపి, 516 మందిని గాయపరిచినప్పటికీ, గత మూడున్నరేళ్లలో పార్టీకి జరిగిన మొత్తం నష్టం 2012లో ఎదురైన నష్టం కంటే చాలా తీవ్రమైనదని పేర్కొంది.
పార్టీలోకి చొరబడ్డ బూర్జువా భావజాలం
విప్లవ మార్పు లక్ష్యంగా పనిచేస్తున్న తమ పార్టీలోనే "బూర్జువా, భూస్వామ్య భావజాలం, భావోద్వేగాలు" చొరబడ్డాయని పొలిట్బ్యూరో అంగీకరించడం అత్యంత కీలకమైన అంశం. మార్క్సిస్టు సిద్ధాంతానికి ఇది గొడ్డలిపెట్టు లాంటిది. ఏ పెట్టుబడిదారీ వ్యవస్థకు వ్యతిరేకంగా పోరాడుతున్నారో, అదే భావజాలం తమ శ్రేణుల్లోకి ప్రవేశించిందని ఒప్పుకోవడం సైద్ధాంతిక పతనానికి నిదర్శనం. ఇది సమాజాన్ని మార్చడంలో విఫలమవ్వడమే కాకుండా, సమాజం నుంచే పార్టీ ప్రభావితమవుతోందనడానికి సంకేతం.
ఆదరణ కోల్పోతున్న సిద్ధాంతం
భారతదేశంలో మారుతున్న సామాజిక-ఆర్థిక పరిస్థితులపై ఈ నివేదిక ఓ కీలకమైన విషయాన్ని ప్రస్తావించింది. "ప్రజలు తమ మనుగడ కోసం ఇప్పుడు పెద్దగా పోరాడాల్సిన అవసరం రావడం లేదు" అని పేర్కొంది. పేదరికం, దోపిడీ ఉన్నంత కాలం మావోయిస్టు ఉద్యమానికి ఆదరణ ఉంటుంది. కానీ ప్రభుత్వ సంక్షేమ పథకాలు, పెరుగుతున్న జీవన ప్రమాణాల వల్ల ప్రజల కనీస అవసరాలు తీరుతున్నాయి. దీంతో విప్లవం అవసరం అనే భావన ప్రజల్లో తగ్గిపోతోందని, ఇది తమ ఉద్యమ మనుగడకే ప్రమాదకరమని నివేదిక ఆందోళన వ్యక్తం చేసింది.
లక్ష్యం మరిచిన క్యాడర్
ప్రజా ఉద్యమాలను నిర్మించడానికి అజ్ఞాతవాసాన్ని ఒక సాధనంగా మాత్రమే చూడాలని పార్టీ భావిస్తే, క్షేత్రస్థాయిలోని క్యాడర్ మాత్రం అజ్ఞాతంలో ఉండటమే తమ ప్రధాన లక్ష్యంగా భావిస్తోందని నివేదిక తీవ్రంగా విమర్శించింది. ఇది వ్యూహాత్మక క్రమశిక్షణారాహిత్యానికి నిదర్శనమని పేర్కొంది. దీనివల్ల భద్రతా దళాల ఆపరేషన్లను సమర్థవంతంగా ఎదుర్కోవడంలో కేంద్ర కమిటీ నుంచి కింది స్థాయి వరకు నాయకత్వం విఫలమవుతోందని నివేదిక స్పష్టం చేసింది.
"సీపీఐ (మావోయిస్టు) పొలిట్బ్యూరో సర్క్యులర్ 1/2024" పేరుతో ఉన్న ఈ నివేదిక ప్రకారం, గత రెండు దశాబ్దాల్లో ప్రభుత్వాల ఎదురుదాడి వ్యూహంలో గుణాత్మక మార్పు వచ్చింది. ముఖ్యంగా, 'సూరజ్కుంద్ వ్యూహం', 2024 జనవరిలో ప్రారంభమైన 'ఆపరేషన్ కగార్' వంటివి ఉద్యమాన్ని తీవ్రంగా దెబ్బతీశాయని పేర్కొంది. దళాలను నలువైపుల నుంచి చుట్టుముట్టడం, 'కార్పెట్ సెక్యూరిటీ' పేరుతో బలగాలను భారీగా మోహరించడం, కేంద్ర కమిటీ, ప్రత్యేక జోనల్ కమిటీ నాయకులను లక్ష్యంగా చేసుకోవడం వంటి వ్యూహాలతో భద్రతా బలగాలు ఉక్కిరిబిక్కిరి చేస్తున్నాయని తెలిపింది. పట్టణ ప్రాంతాల్లో ఎన్ఐఏ, ఇతర నిఘా సంస్థల ద్వారా అణచివేత పెరిగిందని వాపోయింది.
రైతు చట్టాలు, సీఏఏ-ఎన్ఆర్సీ వ్యతిరేక ఆందోళనలతో పాటు తెలంగాణ ఉద్యమం, దళిత, గిరిజన పోరాటాలు వంటి భారీ ప్రజా ఉద్యమాలను తమకు అనుకూలంగా మలుచుకోవడంలో విఫలమయ్యామని నివేదిక అంగీకరించింది. ప్రస్తుతం తమ కార్యకలాపాలు దండకారణ్యం, బీహార్-ఝార్ఖండ్ వంటి ప్రాంతాలకే పరిమితమయ్యాయని, తెలంగాణ, ఆంధ్ర-ఒడిశా సరిహద్దుల్లో చాలా బలహీనపడ్డామని స్పష్టం చేసింది.
ఈ సంక్షోభానికి కేవలం భద్రతా బలగాల ఒత్తిడే కారణం కాదని, తమ అంతర్గత వైఫల్యాలు కూడా ఉన్నాయని నివేదికలో మావోయిస్టులు తీవ్ర స్వీయవిమర్శ చేసుకున్నారు. అనారోగ్యం, అరెస్టులు, లొంగుబాట్లతో నాయకత్వాన్ని భారీగా కోల్పోయామని అంగీకరించారు. మారుతున్న నిఘా, టెక్నాలజీ, క్షేత్రస్థాయి పరిస్థితులకు అనుగుణంగా తమ పాత పద్ధతులను మార్చుకోవడంలో విఫలమయ్యామని అంగీకరించింది.
అంతర్గత నివేదికలోని ప్రధాన వైఫల్యాలు:
అజ్ఞాతవాసమే ఉరితాడైంది
ఉద్యమాన్ని ఇన్నాళ్లూ కాపాడిన అజ్ఞాతవాస వ్యూహమే ఇప్పుడు దానికి పెనుశాపంగా మారిందని ఈ నివేదిక తేల్చిచెప్పింది. పూర్తిగా రహస్యంగా పనిచేయడం వల్ల ప్రజలతో సంబంధాలు తెగిపోయాయని, ప్రజా ఉద్యమాలను నిర్మించలేకపోతున్నామని మహారాష్ట్ర, తమిళనాడు, కర్ణాటక, కేరళ రాష్ట్ర కమిటీలు తీవ్రంగా వాదిస్తున్నాయి. ప్రజలకు దూరంగా ఉంటూ వారి మద్దతుతో వర్గపోరాటాన్ని ఎలా నిర్మిస్తామని వారు ప్రశ్నిస్తున్నారు. ఈ వాదనను పొలిట్బ్యూరో కూడా అంగీకరించడం గమనార్హం. ప్రజా ఉద్యమాలను నిర్మించడంలో విఫలమయ్యామని, అజ్ఞాతవాస వ్యూహం ఆశించిన ఫలితాలను ఇవ్వడం లేదని స్పష్టం చేసింది.
నాయకత్వ శూన్యత, భారీ నష్టాలు
గడిచిన మూడేళ్లలో పార్టీకి జరిగిన నష్టాన్ని ఈ నివేదిక కళ్లకు కట్టింది. భద్రతా దళాలతో జరిగిన ఎన్కౌంటర్లలో 683 మంది మావోయిస్టులు మరణించగా, వారిలో 190 మంది మహిళలు ఉన్నారు. దీనికి తోడు, అనారోగ్య కారణాలతో నలుగురు కేంద్ర కమిటీ సభ్యులు లక్ము, అంబిర్, సాకేత్, ఆనంద్ మరణించడం పార్టీని కోలుకోలేని దెబ్బ తీసింది. ఈ నాయకత్వ శూన్యత కారణంగా వ్యూహాత్మక సమన్వయం దెబ్బతిన్నదని నివేదిక అంగీకరించింది. ఇదే సమయంలో మావోయిస్టులు 669 దాడులు చేసి 261 మంది పోలీసులను చంపి, 516 మందిని గాయపరిచినప్పటికీ, గత మూడున్నరేళ్లలో పార్టీకి జరిగిన మొత్తం నష్టం 2012లో ఎదురైన నష్టం కంటే చాలా తీవ్రమైనదని పేర్కొంది.
పార్టీలోకి చొరబడ్డ బూర్జువా భావజాలం
విప్లవ మార్పు లక్ష్యంగా పనిచేస్తున్న తమ పార్టీలోనే "బూర్జువా, భూస్వామ్య భావజాలం, భావోద్వేగాలు" చొరబడ్డాయని పొలిట్బ్యూరో అంగీకరించడం అత్యంత కీలకమైన అంశం. మార్క్సిస్టు సిద్ధాంతానికి ఇది గొడ్డలిపెట్టు లాంటిది. ఏ పెట్టుబడిదారీ వ్యవస్థకు వ్యతిరేకంగా పోరాడుతున్నారో, అదే భావజాలం తమ శ్రేణుల్లోకి ప్రవేశించిందని ఒప్పుకోవడం సైద్ధాంతిక పతనానికి నిదర్శనం. ఇది సమాజాన్ని మార్చడంలో విఫలమవ్వడమే కాకుండా, సమాజం నుంచే పార్టీ ప్రభావితమవుతోందనడానికి సంకేతం.
ఆదరణ కోల్పోతున్న సిద్ధాంతం
భారతదేశంలో మారుతున్న సామాజిక-ఆర్థిక పరిస్థితులపై ఈ నివేదిక ఓ కీలకమైన విషయాన్ని ప్రస్తావించింది. "ప్రజలు తమ మనుగడ కోసం ఇప్పుడు పెద్దగా పోరాడాల్సిన అవసరం రావడం లేదు" అని పేర్కొంది. పేదరికం, దోపిడీ ఉన్నంత కాలం మావోయిస్టు ఉద్యమానికి ఆదరణ ఉంటుంది. కానీ ప్రభుత్వ సంక్షేమ పథకాలు, పెరుగుతున్న జీవన ప్రమాణాల వల్ల ప్రజల కనీస అవసరాలు తీరుతున్నాయి. దీంతో విప్లవం అవసరం అనే భావన ప్రజల్లో తగ్గిపోతోందని, ఇది తమ ఉద్యమ మనుగడకే ప్రమాదకరమని నివేదిక ఆందోళన వ్యక్తం చేసింది.
లక్ష్యం మరిచిన క్యాడర్
ప్రజా ఉద్యమాలను నిర్మించడానికి అజ్ఞాతవాసాన్ని ఒక సాధనంగా మాత్రమే చూడాలని పార్టీ భావిస్తే, క్షేత్రస్థాయిలోని క్యాడర్ మాత్రం అజ్ఞాతంలో ఉండటమే తమ ప్రధాన లక్ష్యంగా భావిస్తోందని నివేదిక తీవ్రంగా విమర్శించింది. ఇది వ్యూహాత్మక క్రమశిక్షణారాహిత్యానికి నిదర్శనమని పేర్కొంది. దీనివల్ల భద్రతా దళాల ఆపరేషన్లను సమర్థవంతంగా ఎదుర్కోవడంలో కేంద్ర కమిటీ నుంచి కింది స్థాయి వరకు నాయకత్వం విఫలమవుతోందని నివేదిక స్పష్టం చేసింది.