New Labour Laws: అమల్లోకి కొత్త కార్మిక చట్టాలు.. ఉద్యోగులు తెలుసుకోవాల్సిన కీలక మార్పులివే!
- అమల్లోకి వచ్చిన 4 కొత్త కార్మిక కోడ్లు
- ఉద్యోగులందరికీ కనీస వేతనం హామీ
- మారనున్న టేక్-హోమ్ శాలరీ, పెరగనున్న పీఎఫ్, గ్రాట్యుటీ
- గిగ్ వర్కర్లకు తొలిసారిగా సామాజిక భద్రత
- నియామక పత్రాలు, డబుల్ ఓవర్ టైమ్ వేతనం తప్పనిసరి
దేశవ్యాప్తంగా కార్మిక రంగంలో చారిత్రాత్మక సంస్కరణలకు కేంద్ర ప్రభుత్వం శ్రీకారం చుట్టింది. దశాబ్దాలుగా అమల్లో ఉన్న 29 పాత కార్మిక చట్టాలను ఏకీకృతం చేస్తూ, వాటి స్థానంలో రూపొందించిన 4 కొత్త లేబర్ కోడ్లు నవంబర్ 21 నుంచి అమల్లోకి వచ్చాయి. వ్యాపార నిర్వహణను సులభతరం చేయడం (ఈజ్ ఆఫ్ డూయింగ్ బిజినెస్), అదే సమయంలో కోట్లాది మంది కార్మికుల హక్కులు, సంక్షేమానికి భరోసా ఇవ్వడమే ఈ సంస్కరణల ప్రధాన లక్ష్యమని ప్రభుత్వం స్పష్టం చేసింది.
ఫుల్ టైమ్, కాంట్రాక్ట్, పార్ట్ టైమ్ ఉద్యోగుల నుంచి గిగ్, ప్లాట్ఫామ్ వర్కర్ల వరకు ప్రతి ఒక్కరిపైనా ఈ మార్పుల ప్రభావం ఉండనుంది. వేతనాలు, పని గంటలు, సామాజిక భద్రత, ఉద్యోగ భద్రత వంటి అనేక అంశాల్లో ఈ కొత్త చట్టాలు కీలక మార్పులను తీసుకొచ్చాయి. ప్రెస్ ఇన్ఫర్మేషన్ బ్యూరో (పీఐబీ) విడుదల చేసిన వివరాల ప్రకారం, ఈ సంస్కరణలు పారదర్శకతను పెంచి, ఆధునిక పని విధానాలకు అనుగుణంగా కార్మిక వ్యవస్థను తీర్చిదిద్దుతాయి.
నాలుగు కొత్త కోడ్ల స్వరూపం
ది కోడ్ ఆన్ వేజెస్, 2019: వేతనాలు, బోనస్, సమాన వేతనానికి సంబంధించిన నాలుగు చట్టాలను ఇది ఏకీకృతం చేసింది.
ది ఇండస్ట్రియల్ రిలేషన్స్ కోడ్, 2020: ట్రేడ్ యూనియన్లు, పారిశ్రామిక వివాదాలు, ఉద్యోగుల తొలగింపు వంటి అంశాలను క్రమబద్ధీకరిస్తుంది.
ది కోడ్ ఆన్ సోషల్ సెక్యూరిటీ, 2020: పీఎఫ్, ఈఎస్ఐ, ప్రసూతి ప్రయోజనాలు వంటి 9 సామాజిక భద్రతా చట్టాలను ఇది ఒక్కటిగా చేసింది. గిగ్ వర్కర్ల సంక్షేమం దీని పరిధిలోకే వస్తుంది.
ది ఆక్యుపేషనల్ సేఫ్టీ, హెల్త్ అండ్ వర్కింగ్ కండిషన్స్ కోడ్, 2020: ఫ్యాక్టరీలు, గనులు, నిర్మాణ రంగం సహా 13 చట్టాలను కలిపి కార్మికుల భద్రత, ఆరోగ్యం, పని పరిస్థితులపై దృష్టి సారిస్తుంది.
ప్రతి ఉద్యోగి తెలుసుకోవాల్సిన ముఖ్య మార్పులు
కనీస వేతనం అందరికీ వర్తింపు: ఇప్పటివరకు కేవలం కొన్ని రంగాలకే పరిమితమైన కనీస వేతన హక్కు, ఇప్పుడు వ్యవస్థీకృత, అసంఘటిత రంగాలతో సంబంధం లేకుండా దేశంలోని ప్రతీ ఉద్యోగికి వర్తిస్తుంది. కేంద్ర ప్రభుత్వం జాతీయ స్థాయిలో "ఫ్లోర్ వేజ్"ను నిర్ధారిస్తుంది.
గిగ్ వర్కర్లకు సామాజిక భద్రత: దేశంలో తొలిసారిగా గిగ్, ప్లాట్ఫామ్ వర్కర్లను (ఆన్లైన్ ఫుడ్ డెలివరీ, క్యాబ్ డ్రైవర్లు వంటివారు) సామాజిక భద్రత పరిధిలోకి తీసుకొచ్చారు. అగ్రిగేటర్ కంపెనీలు తమ వార్షిక టర్నోవర్లో కొంత శాతాన్ని వీరి కోసం ఏర్పాటు చేసే ప్రత్యేక నిధికి జమ చేయాలి. ఈ నిధి ద్వారా వారికి జీవిత, ఆరోగ్య బీమా వంటి ప్రయోజనాలు అందుతాయి.
ఏకీకృత సామాజిక భద్రత: ప్రావిడెంట్ ఫండ్ (పీఎఫ్), ఉద్యోగుల రాష్ట్ర బీమా పథకం (ఈఎస్ఐ), గ్రాట్యుటీ వంటి సామాజిక భద్రతా పథకాలను ఇకపై రంగాలతో సంబంధం లేకుండా కార్మికులందరికీ వర్తింపజేస్తారు. అసంఘటిత, కాంట్రాక్ట్, గిగ్, ప్లాట్ఫామ్ రంగాల కార్మికులు కూడా ఈ ప్రయోజనాల పరిధిలోకి వస్తారు. దీంతో సంప్రదాయ ఉద్యోగులతో సమానంగా వీరికీ భద్రత లభిస్తుంది.
నియామక పత్రం తప్పనిసరి: అసంఘటిత రంగంతో సహా ప్రతీ ఉద్యోగికి యాజమాన్యం తప్పనిసరిగా నియామక పత్రాన్ని (అపాయింట్మెంట్ లెటర్) ఇవ్వాలి. ఇది ఉద్యోగ భద్రతకు, వేతన వివరాలకు చట్టపరమైన రుజువుగా పనిచేస్తుంది.
వేతన నిర్వచనంలో మార్పు: జీతం (వేజెస్) అనే పదానికి స్పష్టమైన నిర్వచనం ఇచ్చారు. దీని ప్రకారం, ఉద్యోగి మొత్తం వేతనంలో బేసిక్ పే కనీసం 50% ఉండాలి. దీనివల్ల కొందరి టేక్-హోమ్ జీతం తగ్గినా, ప్రావిడెంట్ ఫండ్ (పీఎఫ్), గ్రాట్యుటీ వంటి సామాజిక భద్రతా ప్రయోజనాలకు జమ అయ్యే మొత్తం పెరుగుతుంది. ఇది ఉద్యోగుల దీర్ఘకాలిక ఆర్థిక భద్రతకు మేలు చేస్తుంది.
ఉద్యోగ తొలగింపుపై కఠిన నిబంధనలు: పెద్ద సంస్థల్లో ఉద్యోగ భద్రతను పెంచేందుకు, లేఆఫ్లు , రిట్రెంచ్మెంట్, మూసివేతలకు సంబంధించిన నిబంధనలను కఠినతరం చేశారు. ఇకపై 300 లేదా అంతకంటే ఎక్కువ మంది ఉద్యోగులున్న సంస్థలు సిబ్బందిని తొలగించాలంటే ప్రభుత్వ ముందస్తు అనుమతి తప్పనిసరి. గతంలో ఈ పరిమితి 100 మంది ఉద్యోగులకే ఉండేది.
ఓవర్టైమ్కు రెట్టింపు జీతం: నిర్ధారిత పని గంటల కంటే ఎక్కువ పనిచేయిస్తే, సాధారణ వేతనానికి కనీసం రెట్టింపు మొత్తాన్ని ఓవర్టైమ్గా చెల్లించాలి.
త్వరగా గ్రాట్యుటీ అర్హత: కాంట్రాక్ట్ లేదా ఫిక్స్డ్-టర్మ్ ఉద్యోగులకు గ్రాట్యుటీ పొందేందుకు అవసరమైన కనీస సర్వీసును ఐదేళ్ల నుంచి కేవలం ఒక సంవత్సరానికి తగ్గించారు.
సెలవుల నిబంధనల్లో మార్పు: వార్షిక పెయిడ్ లీవ్ పొందేందుకు అవసరమైన పనిదినాల సంఖ్యను 240 నుంచి 180కి తగ్గించారు. దీంతో కొత్తగా చేరిన ఉద్యోగులు కూడా త్వరగా సెలవు ప్రయోజనాలు పొందవచ్చు.
మహిళలకు రాత్రి షిఫ్టులు: మహిళా ఉద్యోగులు వారి అంగీకారంతో రాత్రి షిఫ్టులలో (రాత్రి 7 గంటల తర్వాత, ఉదయం 6 గంటల ముందు) పనిచేసేందుకు అనుమతి ఇచ్చారు. అయితే, యాజమాన్యం వారికి తప్పనిసరిగా భద్రత, రవాణా సౌకర్యాలు కల్పించాలి. లింగ వివక్షకు తావు లేకుండా సమాన వేతనం ఇవ్వాలి.
వర్క్ ఫ్రమ్ హోమ్: సేవా రంగాల్లో ఉద్యోగి, యాజమాన్యం పరస్పర అంగీకారంతో వర్క్ ఫ్రమ్ హోమ్ చేసేందుకు చట్టబద్ధమైన వెసులుబాటు కల్పించారు.
ఉచిత ఆరోగ్య పరీక్షలు: 40 ఏళ్లు పైబడిన ఉద్యోగులందరికీ యాజమాన్యాలు ఏటా ఉచితంగా ఆరోగ్య పరీక్షలు చేయించాలి.
సకాలంలో జీతాల చెల్లింపు: నెల జీతాలు తర్వాతి నెల 7వ తేదీలోగా, ఉద్యోగం మానేసినా లేదా తొలగించినా రెండు పనిదినాల్లోగా పూర్తి వేతనాన్ని చెల్లించడం తప్పనిసరి.
ప్రయాణంలో ప్రమాదాలకు బీమా: ఇంటి నుంచి కార్యాలయానికి, కార్యాలయం నుంచి ఇంటికి వెళ్లే మార్గంలో ప్రమాదం జరిగినా దాన్ని ఉద్యోగ సంబంధిత ప్రమాదంగానే పరిగణించి నష్టపరిహారం చెల్లిస్తారు.
మొత్తం మీద, ఈ కొత్త కార్మిక చట్టాలు భారత ఆర్థిక వ్యవస్థలో ఒక నూతన అధ్యాయానికి నాంది పలుకుతున్నాయి. కార్మికుల సంక్షేమం, పారిశ్రామిక ప్రగతిని సమన్వయం చేస్తూ సుస్థిర అభివృద్ధికి బాటలు వేస్తాయని ప్రభుత్వం విశ్వసిస్తోంది.
ఫుల్ టైమ్, కాంట్రాక్ట్, పార్ట్ టైమ్ ఉద్యోగుల నుంచి గిగ్, ప్లాట్ఫామ్ వర్కర్ల వరకు ప్రతి ఒక్కరిపైనా ఈ మార్పుల ప్రభావం ఉండనుంది. వేతనాలు, పని గంటలు, సామాజిక భద్రత, ఉద్యోగ భద్రత వంటి అనేక అంశాల్లో ఈ కొత్త చట్టాలు కీలక మార్పులను తీసుకొచ్చాయి. ప్రెస్ ఇన్ఫర్మేషన్ బ్యూరో (పీఐబీ) విడుదల చేసిన వివరాల ప్రకారం, ఈ సంస్కరణలు పారదర్శకతను పెంచి, ఆధునిక పని విధానాలకు అనుగుణంగా కార్మిక వ్యవస్థను తీర్చిదిద్దుతాయి.
నాలుగు కొత్త కోడ్ల స్వరూపం
ది కోడ్ ఆన్ వేజెస్, 2019: వేతనాలు, బోనస్, సమాన వేతనానికి సంబంధించిన నాలుగు చట్టాలను ఇది ఏకీకృతం చేసింది.
ది ఇండస్ట్రియల్ రిలేషన్స్ కోడ్, 2020: ట్రేడ్ యూనియన్లు, పారిశ్రామిక వివాదాలు, ఉద్యోగుల తొలగింపు వంటి అంశాలను క్రమబద్ధీకరిస్తుంది.
ది కోడ్ ఆన్ సోషల్ సెక్యూరిటీ, 2020: పీఎఫ్, ఈఎస్ఐ, ప్రసూతి ప్రయోజనాలు వంటి 9 సామాజిక భద్రతా చట్టాలను ఇది ఒక్కటిగా చేసింది. గిగ్ వర్కర్ల సంక్షేమం దీని పరిధిలోకే వస్తుంది.
ది ఆక్యుపేషనల్ సేఫ్టీ, హెల్త్ అండ్ వర్కింగ్ కండిషన్స్ కోడ్, 2020: ఫ్యాక్టరీలు, గనులు, నిర్మాణ రంగం సహా 13 చట్టాలను కలిపి కార్మికుల భద్రత, ఆరోగ్యం, పని పరిస్థితులపై దృష్టి సారిస్తుంది.
ప్రతి ఉద్యోగి తెలుసుకోవాల్సిన ముఖ్య మార్పులు
కనీస వేతనం అందరికీ వర్తింపు: ఇప్పటివరకు కేవలం కొన్ని రంగాలకే పరిమితమైన కనీస వేతన హక్కు, ఇప్పుడు వ్యవస్థీకృత, అసంఘటిత రంగాలతో సంబంధం లేకుండా దేశంలోని ప్రతీ ఉద్యోగికి వర్తిస్తుంది. కేంద్ర ప్రభుత్వం జాతీయ స్థాయిలో "ఫ్లోర్ వేజ్"ను నిర్ధారిస్తుంది.
గిగ్ వర్కర్లకు సామాజిక భద్రత: దేశంలో తొలిసారిగా గిగ్, ప్లాట్ఫామ్ వర్కర్లను (ఆన్లైన్ ఫుడ్ డెలివరీ, క్యాబ్ డ్రైవర్లు వంటివారు) సామాజిక భద్రత పరిధిలోకి తీసుకొచ్చారు. అగ్రిగేటర్ కంపెనీలు తమ వార్షిక టర్నోవర్లో కొంత శాతాన్ని వీరి కోసం ఏర్పాటు చేసే ప్రత్యేక నిధికి జమ చేయాలి. ఈ నిధి ద్వారా వారికి జీవిత, ఆరోగ్య బీమా వంటి ప్రయోజనాలు అందుతాయి.
ఏకీకృత సామాజిక భద్రత: ప్రావిడెంట్ ఫండ్ (పీఎఫ్), ఉద్యోగుల రాష్ట్ర బీమా పథకం (ఈఎస్ఐ), గ్రాట్యుటీ వంటి సామాజిక భద్రతా పథకాలను ఇకపై రంగాలతో సంబంధం లేకుండా కార్మికులందరికీ వర్తింపజేస్తారు. అసంఘటిత, కాంట్రాక్ట్, గిగ్, ప్లాట్ఫామ్ రంగాల కార్మికులు కూడా ఈ ప్రయోజనాల పరిధిలోకి వస్తారు. దీంతో సంప్రదాయ ఉద్యోగులతో సమానంగా వీరికీ భద్రత లభిస్తుంది.
నియామక పత్రం తప్పనిసరి: అసంఘటిత రంగంతో సహా ప్రతీ ఉద్యోగికి యాజమాన్యం తప్పనిసరిగా నియామక పత్రాన్ని (అపాయింట్మెంట్ లెటర్) ఇవ్వాలి. ఇది ఉద్యోగ భద్రతకు, వేతన వివరాలకు చట్టపరమైన రుజువుగా పనిచేస్తుంది.
వేతన నిర్వచనంలో మార్పు: జీతం (వేజెస్) అనే పదానికి స్పష్టమైన నిర్వచనం ఇచ్చారు. దీని ప్రకారం, ఉద్యోగి మొత్తం వేతనంలో బేసిక్ పే కనీసం 50% ఉండాలి. దీనివల్ల కొందరి టేక్-హోమ్ జీతం తగ్గినా, ప్రావిడెంట్ ఫండ్ (పీఎఫ్), గ్రాట్యుటీ వంటి సామాజిక భద్రతా ప్రయోజనాలకు జమ అయ్యే మొత్తం పెరుగుతుంది. ఇది ఉద్యోగుల దీర్ఘకాలిక ఆర్థిక భద్రతకు మేలు చేస్తుంది.
ఉద్యోగ తొలగింపుపై కఠిన నిబంధనలు: పెద్ద సంస్థల్లో ఉద్యోగ భద్రతను పెంచేందుకు, లేఆఫ్లు , రిట్రెంచ్మెంట్, మూసివేతలకు సంబంధించిన నిబంధనలను కఠినతరం చేశారు. ఇకపై 300 లేదా అంతకంటే ఎక్కువ మంది ఉద్యోగులున్న సంస్థలు సిబ్బందిని తొలగించాలంటే ప్రభుత్వ ముందస్తు అనుమతి తప్పనిసరి. గతంలో ఈ పరిమితి 100 మంది ఉద్యోగులకే ఉండేది.
ఓవర్టైమ్కు రెట్టింపు జీతం: నిర్ధారిత పని గంటల కంటే ఎక్కువ పనిచేయిస్తే, సాధారణ వేతనానికి కనీసం రెట్టింపు మొత్తాన్ని ఓవర్టైమ్గా చెల్లించాలి.
త్వరగా గ్రాట్యుటీ అర్హత: కాంట్రాక్ట్ లేదా ఫిక్స్డ్-టర్మ్ ఉద్యోగులకు గ్రాట్యుటీ పొందేందుకు అవసరమైన కనీస సర్వీసును ఐదేళ్ల నుంచి కేవలం ఒక సంవత్సరానికి తగ్గించారు.
సెలవుల నిబంధనల్లో మార్పు: వార్షిక పెయిడ్ లీవ్ పొందేందుకు అవసరమైన పనిదినాల సంఖ్యను 240 నుంచి 180కి తగ్గించారు. దీంతో కొత్తగా చేరిన ఉద్యోగులు కూడా త్వరగా సెలవు ప్రయోజనాలు పొందవచ్చు.
మహిళలకు రాత్రి షిఫ్టులు: మహిళా ఉద్యోగులు వారి అంగీకారంతో రాత్రి షిఫ్టులలో (రాత్రి 7 గంటల తర్వాత, ఉదయం 6 గంటల ముందు) పనిచేసేందుకు అనుమతి ఇచ్చారు. అయితే, యాజమాన్యం వారికి తప్పనిసరిగా భద్రత, రవాణా సౌకర్యాలు కల్పించాలి. లింగ వివక్షకు తావు లేకుండా సమాన వేతనం ఇవ్వాలి.
వర్క్ ఫ్రమ్ హోమ్: సేవా రంగాల్లో ఉద్యోగి, యాజమాన్యం పరస్పర అంగీకారంతో వర్క్ ఫ్రమ్ హోమ్ చేసేందుకు చట్టబద్ధమైన వెసులుబాటు కల్పించారు.
ఉచిత ఆరోగ్య పరీక్షలు: 40 ఏళ్లు పైబడిన ఉద్యోగులందరికీ యాజమాన్యాలు ఏటా ఉచితంగా ఆరోగ్య పరీక్షలు చేయించాలి.
సకాలంలో జీతాల చెల్లింపు: నెల జీతాలు తర్వాతి నెల 7వ తేదీలోగా, ఉద్యోగం మానేసినా లేదా తొలగించినా రెండు పనిదినాల్లోగా పూర్తి వేతనాన్ని చెల్లించడం తప్పనిసరి.
ప్రయాణంలో ప్రమాదాలకు బీమా: ఇంటి నుంచి కార్యాలయానికి, కార్యాలయం నుంచి ఇంటికి వెళ్లే మార్గంలో ప్రమాదం జరిగినా దాన్ని ఉద్యోగ సంబంధిత ప్రమాదంగానే పరిగణించి నష్టపరిహారం చెల్లిస్తారు.
మొత్తం మీద, ఈ కొత్త కార్మిక చట్టాలు భారత ఆర్థిక వ్యవస్థలో ఒక నూతన అధ్యాయానికి నాంది పలుకుతున్నాయి. కార్మికుల సంక్షేమం, పారిశ్రామిక ప్రగతిని సమన్వయం చేస్తూ సుస్థిర అభివృద్ధికి బాటలు వేస్తాయని ప్రభుత్వం విశ్వసిస్తోంది.
