Joel Mokyr: ఆర్థిక వృద్ధి రహస్యం ఛేదించారు... అర్థశాస్త్రంలో నోబెల్ బహుమతి ప్రకటన
- 2025 సంవత్సరానికి అర్థశాస్త్రంలో నోబెల్ బహుమతి ప్రకటన
- ముగ్గురు ఆర్థికవేత్తలకు సంయుక్తంగా ఈ పురస్కారం
- జోయెల్ మోకిర్, ఫిలిప్ అగియాన్, పీటర్ హోవిట్ల ఎంపిక
- ఆవిష్కరణలతో ఆర్థిక వృద్ధిపై చేసిన పరిశోధనలకు గుర్తింపు
- 'సృజనాత్మక విధ్వంసం' అనే సిద్ధాంతానికి పెద్దపీట
- కొత్త టెక్నాలజీతో పాతవి ఎలా కనుమరుగవుతాయో వివరించిన వైనం
ఆర్థిక శాస్త్రంలో ఈ ఏడాది నోబెల్ బహుమతిని ముగ్గురు ప్రముఖ ఆర్థికవేత్తలు పంచుకున్నారు. జోయెల్ మోకిర్, ఫిలిప్ అగియాన్, పీటర్ హోవిట్లను 2025 సంవత్సరానికి గాను ఈ పురస్కారానికి ఎంపిక చేసినట్లు రాయల్ స్వీడిష్ అకాడమీ ఆఫ్ సైన్సెస్ సోమవారం ప్రకటించింది. కొత్త ఆవిష్కరణలు ఆర్థిక వృద్ధిని ఎలా నడిపిస్తాయో వివరించినందుకు గాను వారికి ఈ గౌరవం దక్కింది.
గత రెండు శతాబ్దాలుగా ప్రపంచం చూస్తున్న నిరంతర ఆర్థిక ప్రగతి వెనుక ఉన్న కీలక సూత్రాలను ఈ ముగ్గురు తమ పరిశోధనల ద్వారా వెలుగులోకి తెచ్చారు. మానవ చరిత్రలో ఎన్నడూ లేనివిధంగా కొనసాగుతున్న ఈ వృద్ధి, కోట్ల మందిని పేదరికం నుంచి బయటపడేసి నేటి మన సంపదకు పునాది వేసింది. ఈ ప్రగతికి వెనుక ఆవిష్కరణల పాత్రను అర్థమయ్యేలా చెప్పడమే వీరి పరిశోధనల సారాంశం.
ఫిలిప్ అగియాన్, పీటర్ హోవిట్ కలిసి 'సృజనాత్మక విధ్వంసం' (Creative Destruction) అనే సిద్ధాంతాన్ని రూపొందించారు. మార్కెట్లోకి ఒక కొత్త, మెరుగైన టెక్నాలజీ లేదా ఉత్పత్తి వచ్చినప్పుడు, పాత టెక్నాలజీపై ఆధారపడిన కంపెనీలు దెబ్బతింటాయని వీరు వివరించారు. ఈ ప్రక్రియ ఒకేసారి సృజనాత్మకంగా, అదే సమయంలో విధ్వంసకరంగా ఉంటుందని తెలిపారు. కొత్త ఆవిష్కరణ సమాజాన్ని ముందుకు తీసుకెళితే, పాత పద్ధతులు కనుమరుగవడం వల్ల జరిగే నష్టాన్ని 'విధ్వంసం'గా పేర్కొన్నారు.
మరోవైపు, జోయెల్ మోకిర్ చారిత్రక ఆధారాలతో సాంకేతిక పురోగతికి, నిరంతర వృద్ధికి అవసరమైన పరిస్థితులను గుర్తించారు. ఒక ఆవిష్కరణ పనిచేస్తుందని తెలియడమే కాదు, అది 'ఎందుకు' పనిచేస్తుందో శాస్త్రీయంగా అర్థం చేసుకున్నప్పుడే దానిపై మరిన్ని కొత్త ఆవిష్కరణలు పుడతాయని ఆయన నొక్కిచెప్పారు. పారిశ్రామిక విప్లవానికి ముందు ఈ శాస్త్రీయ అవగాహన లోపించడం వల్లే వృద్ధి నిలిచిపోయిందని ఆయన వాదించారు. కొత్త ఆలోచనలను, మార్పును స్వీకరించే సమాజం కూడా ఎంతో ముఖ్యమని ఆయన తన పరిశోధనలో తేల్చారు.
"ఆర్థిక వృద్ధిని తేలికగా తీసుకోలేమని ఈ విజేతల పరిశోధన స్పష్టం చేస్తోంది. మనం తిరిగి స్తబ్దతలోకి జారిపోకుండా ఉండాలంటే, సృజనాత్మక విధ్వంసానికి ఆధారమైన వ్యవస్థలను కాపాడుకోవాలి" అని ఎకనామిక్ సైన్సెస్ ప్రైజ్ కమిటీ ఛైర్మన్ జాన్ హాస్లర్ తెలిపారు.
గత రెండు శతాబ్దాలుగా ప్రపంచం చూస్తున్న నిరంతర ఆర్థిక ప్రగతి వెనుక ఉన్న కీలక సూత్రాలను ఈ ముగ్గురు తమ పరిశోధనల ద్వారా వెలుగులోకి తెచ్చారు. మానవ చరిత్రలో ఎన్నడూ లేనివిధంగా కొనసాగుతున్న ఈ వృద్ధి, కోట్ల మందిని పేదరికం నుంచి బయటపడేసి నేటి మన సంపదకు పునాది వేసింది. ఈ ప్రగతికి వెనుక ఆవిష్కరణల పాత్రను అర్థమయ్యేలా చెప్పడమే వీరి పరిశోధనల సారాంశం.
ఫిలిప్ అగియాన్, పీటర్ హోవిట్ కలిసి 'సృజనాత్మక విధ్వంసం' (Creative Destruction) అనే సిద్ధాంతాన్ని రూపొందించారు. మార్కెట్లోకి ఒక కొత్త, మెరుగైన టెక్నాలజీ లేదా ఉత్పత్తి వచ్చినప్పుడు, పాత టెక్నాలజీపై ఆధారపడిన కంపెనీలు దెబ్బతింటాయని వీరు వివరించారు. ఈ ప్రక్రియ ఒకేసారి సృజనాత్మకంగా, అదే సమయంలో విధ్వంసకరంగా ఉంటుందని తెలిపారు. కొత్త ఆవిష్కరణ సమాజాన్ని ముందుకు తీసుకెళితే, పాత పద్ధతులు కనుమరుగవడం వల్ల జరిగే నష్టాన్ని 'విధ్వంసం'గా పేర్కొన్నారు.
మరోవైపు, జోయెల్ మోకిర్ చారిత్రక ఆధారాలతో సాంకేతిక పురోగతికి, నిరంతర వృద్ధికి అవసరమైన పరిస్థితులను గుర్తించారు. ఒక ఆవిష్కరణ పనిచేస్తుందని తెలియడమే కాదు, అది 'ఎందుకు' పనిచేస్తుందో శాస్త్రీయంగా అర్థం చేసుకున్నప్పుడే దానిపై మరిన్ని కొత్త ఆవిష్కరణలు పుడతాయని ఆయన నొక్కిచెప్పారు. పారిశ్రామిక విప్లవానికి ముందు ఈ శాస్త్రీయ అవగాహన లోపించడం వల్లే వృద్ధి నిలిచిపోయిందని ఆయన వాదించారు. కొత్త ఆలోచనలను, మార్పును స్వీకరించే సమాజం కూడా ఎంతో ముఖ్యమని ఆయన తన పరిశోధనలో తేల్చారు.
"ఆర్థిక వృద్ధిని తేలికగా తీసుకోలేమని ఈ విజేతల పరిశోధన స్పష్టం చేస్తోంది. మనం తిరిగి స్తబ్దతలోకి జారిపోకుండా ఉండాలంటే, సృజనాత్మక విధ్వంసానికి ఆధారమైన వ్యవస్థలను కాపాడుకోవాలి" అని ఎకనామిక్ సైన్సెస్ ప్రైజ్ కమిటీ ఛైర్మన్ జాన్ హాస్లర్ తెలిపారు.
