Indian Tourism: భారత పర్యాటకం పరుగులు... పోటెత్తుతున్న విదేశీ, స్వదేశీ టూరిస్టులు
- ఈ ఏడాది ఆగస్టు వరకు 56 లక్షల మంది విదేశీ టూరిస్టుల రాక
- 303 కోట్లు దాటిన దేశీయ పర్యాటకుల పర్యటనలు
- జూన్ నాటికి రూ. 51,532 కోట్ల విదేశీ మారక ద్రవ్యం ఆర్జన
- దేశ జీడీపీలో 5.22 శాతంగా పర్యాటక రంగం వాటా
- స్వదేశ్ దర్శన్ పథకం కింద దేశవ్యాప్తంగా పర్యాటక సర్క్యూట్ల అభివృద్ధి
- టూరిజం ద్వారా ప్రత్యక్షంగా, పరోక్షంగా కోట్లలో ఉపాధి అవకాశాలు
భారతదేశ పర్యాటక రంగం సరికొత్త శిఖరాలను అధిరోహిస్తోంది. దేశీయంగా, అంతర్జాతీయంగా పర్యాటకులు భారత్కు పోటెత్తుతున్నారు. ఈ ఏడాది ఆగస్టు నాటికి దేశంలో సుమారు 303.59 కోట్ల దేశీయ పర్యాటక సందర్శనలు నమోదయ్యాయని, అదే సమయంలో 56 లక్షల మంది విదేశీ పర్యాటకులు దేశాన్ని సందర్శించారని శుక్రవారం విడుదలైన అధికారిక గణాంకాలు స్పష్టం చేస్తున్నాయి.
పర్యాటక రంగం కేవలం సందర్శనలకే పరిమితం కాకుండా దేశ ఆర్థిక వ్యవస్థకు భారీ ఊతాన్ని అందిస్తోంది. 2023-24 ఆర్థిక సంవత్సరానికి గాను దేశ జీడీపీలో పర్యాటక రంగం వాటా 5.22 శాతంగా, అంటే రూ. 15.73 లక్షల కోట్లుగా ఉందని జాతీయ గణాంకాలు వెల్లడించాయి. అంతేకాకుండా, ఈ ఏడాది జూన్ నాటికి పర్యాటకం ద్వారా రూ. 51,532 కోట్ల విదేశీ మారక ద్రవ్యాన్ని భారత్ ఆర్జించింది.
గత దశాబ్ద కాలంగా కేంద్ర ప్రభుత్వం తీసుకుంటున్న చర్యలు ఈ రంగానికి కొత్త జీవం పోశాయి. ముఖ్యంగా ‘స్వదేశ్ దర్శన్’ పథకం కింద దేశవ్యాప్తంగా పర్యాటక సర్క్యూట్లను అభివృద్ధి చేయడం సత్ఫలితాలనిస్తోంది. రామాయణ, బుద్ధిస్ట్, కోస్టల్, గిరిజన వంటి థీమ్లతో ఇప్పటివరకు 110 ప్రాజెక్టులను అభివృద్ధి చేశారు. పర్యావరణ హితమైన టూరిజాన్ని ప్రోత్సహించేందుకు ‘సస్టైనబుల్ అండ్ రెస్పాన్సిబుల్ టూరిజం’ కార్యక్రమం కింద 2024-25లో 23 రాష్ట్రాల్లో రూ. 3,295.76 కోట్లతో 40 ప్రాజెక్టులకు కేంద్రం పూర్తి నిధులను మంజూరు చేసింది.
పర్యాటక రంగం అభివృద్ధి ఉపాధి కల్పనలోనూ కీలక పాత్ర పోషిస్తోంది. పీరియాడిక్ లేబర్ ఫోర్స్ సర్వే (పీఎల్ఎఫ్ఎస్) ప్రకారం, ఈ రంగం ప్రత్యక్షంగా 3.69 కోట్ల మందికి, పరోక్షంగా 4.77 కోట్ల మందికి ఉపాధి కల్పిస్తోంది. ఇది దేశంలోని మొత్తం ఉపాధిలో 13.34 శాతానికి సమానం. ఇక వైద్య పర్యాటకం (మెడికల్ టూరిజం) కూడా గణనీయంగా పెరుగుతోంది. ఈ ఏడాది ఏప్రిల్ వరకు వైద్య చికిత్సల కోసం 1,31,856 మంది విదేశీయులు భారత్కు వచ్చారు. ఇది మొత్తం విదేశీ పర్యాటకులలో 4.1 శాతంగా నమోదైంది.
పర్యాటక రంగం కేవలం సందర్శనలకే పరిమితం కాకుండా దేశ ఆర్థిక వ్యవస్థకు భారీ ఊతాన్ని అందిస్తోంది. 2023-24 ఆర్థిక సంవత్సరానికి గాను దేశ జీడీపీలో పర్యాటక రంగం వాటా 5.22 శాతంగా, అంటే రూ. 15.73 లక్షల కోట్లుగా ఉందని జాతీయ గణాంకాలు వెల్లడించాయి. అంతేకాకుండా, ఈ ఏడాది జూన్ నాటికి పర్యాటకం ద్వారా రూ. 51,532 కోట్ల విదేశీ మారక ద్రవ్యాన్ని భారత్ ఆర్జించింది.
గత దశాబ్ద కాలంగా కేంద్ర ప్రభుత్వం తీసుకుంటున్న చర్యలు ఈ రంగానికి కొత్త జీవం పోశాయి. ముఖ్యంగా ‘స్వదేశ్ దర్శన్’ పథకం కింద దేశవ్యాప్తంగా పర్యాటక సర్క్యూట్లను అభివృద్ధి చేయడం సత్ఫలితాలనిస్తోంది. రామాయణ, బుద్ధిస్ట్, కోస్టల్, గిరిజన వంటి థీమ్లతో ఇప్పటివరకు 110 ప్రాజెక్టులను అభివృద్ధి చేశారు. పర్యావరణ హితమైన టూరిజాన్ని ప్రోత్సహించేందుకు ‘సస్టైనబుల్ అండ్ రెస్పాన్సిబుల్ టూరిజం’ కార్యక్రమం కింద 2024-25లో 23 రాష్ట్రాల్లో రూ. 3,295.76 కోట్లతో 40 ప్రాజెక్టులకు కేంద్రం పూర్తి నిధులను మంజూరు చేసింది.
పర్యాటక రంగం అభివృద్ధి ఉపాధి కల్పనలోనూ కీలక పాత్ర పోషిస్తోంది. పీరియాడిక్ లేబర్ ఫోర్స్ సర్వే (పీఎల్ఎఫ్ఎస్) ప్రకారం, ఈ రంగం ప్రత్యక్షంగా 3.69 కోట్ల మందికి, పరోక్షంగా 4.77 కోట్ల మందికి ఉపాధి కల్పిస్తోంది. ఇది దేశంలోని మొత్తం ఉపాధిలో 13.34 శాతానికి సమానం. ఇక వైద్య పర్యాటకం (మెడికల్ టూరిజం) కూడా గణనీయంగా పెరుగుతోంది. ఈ ఏడాది ఏప్రిల్ వరకు వైద్య చికిత్సల కోసం 1,31,856 మంది విదేశీయులు భారత్కు వచ్చారు. ఇది మొత్తం విదేశీ పర్యాటకులలో 4.1 శాతంగా నమోదైంది.
