NHRC: గ్రామాల పేర్లలో కుల ప్రస్తావన.. ఎన్హెచ్ఆర్సీ కీలక ఆదేశాలు
- దేశవ్యాప్తంగా కులసూచిక పేర్ల తొలగింపుపై ఎన్హెచ్ఆర్సి దృష్టి
- అన్ని రాష్ట్రాలు, కేంద్రపాలిత ప్రాంతాలకు నోటీసులు జారీ
- అవమానకరమైన పేర్లతో ఉన్న గ్రామాలు, వీధులపై నివేదికకు ఆదేశం
- రాజ్యాంగ విలువలకు ఈ పేర్లు విరుద్ధమని కమిషన్ స్పష్టీకరణ
- నాలుగు వారాల్లోగా చర్యల నివేదిక సమర్పించాలని గడువు
దేశవ్యాప్తంగా గ్రామాలు, కాలనీలు, వీధులకు ఉన్న కులసూచిక, అవమానకరమైన పేర్ల విషయంలో జాతీయ మానవ హక్కుల కమిషన్ (ఎన్హెచ్ఆర్సీ) తీవ్రంగా స్పందించింది. ఇలాంటి పేర్లను కొనసాగించడం రాజ్యాంగం ప్రసాదించిన సమానత్వ, ఆత్మగౌరవ హక్కులను కాలరాయడమేనని స్పష్టం చేసింది. ఈ మేరకు అన్ని రాష్ట్రాలు, కేంద్రపాలిత ప్రాంతాలకు నోటీసులు జారీ చేసింది.
గత నెలలో అందిన ఒక ఫిర్యాదును ఎన్హెచ్ఆర్సీ సభ్యుడు ప్రియాంక్ కనూంగో నేతృత్వంలోని ధర్మాసనం జూలై 28న పరిశీలించింది. దేశానికి స్వాతంత్ర్యం వచ్చి 75 ఏళ్లు దాటినా ఇంకా కుల వివక్షను ప్రతిబింబించేలా ఊర్ల పేర్లు ఉండటంపై ఫిర్యాదుదారు ఆందోళన వ్యక్తం చేశారు. ఇలాంటి పేర్లు షెడ్యూల్డ్ కులాల ప్రజల ఆత్మగౌరవాన్ని దెబ్బతీస్తున్నాయని, సామాజిక వివక్షకు కారణమవుతున్నాయని కమిషన్ అభిప్రాయపడింది.
ఈ నేపథ్యంలో, మానవ హక్కుల పరిరక్షణ చట్టం-1993లోని సెక్షన్ 12 కింద ఈ విషయాన్ని సుమోటోగా స్వీకరించినట్లు కమిషన్ తెలిపింది. పోస్టల్ విభాగంతో పాటు అన్ని రాష్ట్రాలు, కేంద్రపాలిత ప్రాంతాల పట్టణాభివృద్ధి, పంచాయతీరాజ్ శాఖల ముఖ్య కార్యదర్శులకు నోటీసులు పంపింది. ఇలాంటి అవమానకరమైన పేర్లను సమీక్షించి, వాటిని మార్చాలని ఫిర్యాదుదారు కోరినట్లు కమిషన్ తన ఉత్తర్వుల్లో పేర్కొంది.
ఈ సందర్భంగా గతంలోని పలు ప్రభుత్వ ఆదేశాలు, న్యాయస్థానాల తీర్పులను ఎన్హెచ్ఆర్సీ ఉటంకించింది. 'హరిజన్', 'గిరిజన్' వంటి పదాలను వాడొద్దని కేంద్ర హోం మంత్రిత్వ శాఖ 1982లోనే ఆదేశాలు జారీ చేసిందని గుర్తుచేసింది. అలాగే, ఎస్సీ/ఎస్టీ అట్రాసిటీ నివారణ చట్టం-1989 ప్రకారం కులం పేరుతో దూషించడం నేరమని స్పష్టం చేసింది. ఒడిశా, మహారాష్ట్ర, కర్ణాటక, ఢిల్లీ వంటి రాష్ట్రాలు ఇప్పటికే ఇలాంటి పేర్ల మార్పునకు చర్యలు తీసుకున్నాయని తెలిపింది.
నాలుగు వారాల్లోగా తమ పరిధిలో కులసూచిక పేర్లతో ఉన్న పట్టణాలు, గ్రామాలు, పంచాయతీలు, ఇతర ప్రభుత్వ ప్రదేశాల జాబితాను సమర్పించాలని ఎన్హెచ్ఆర్సీ ఆదేశించింది. వాటిని మార్చడానికి తీసుకుంటున్న చర్యలపై సమగ్ర నివేదిక (ఏటీఆర్) ఇవ్వాలని స్పష్టం చేసింది. ప్రభుత్వ రికార్డులు, పరిపాలనా నామకరణంలో పాతుకుపోయిన వివక్షను రూపుమాపి, రాజ్యాంగ విలువలను ప్రతిబింబించేలా చూడటమే తమ లక్ష్యమని కమిషన్ పేర్కొంది.
గత నెలలో అందిన ఒక ఫిర్యాదును ఎన్హెచ్ఆర్సీ సభ్యుడు ప్రియాంక్ కనూంగో నేతృత్వంలోని ధర్మాసనం జూలై 28న పరిశీలించింది. దేశానికి స్వాతంత్ర్యం వచ్చి 75 ఏళ్లు దాటినా ఇంకా కుల వివక్షను ప్రతిబింబించేలా ఊర్ల పేర్లు ఉండటంపై ఫిర్యాదుదారు ఆందోళన వ్యక్తం చేశారు. ఇలాంటి పేర్లు షెడ్యూల్డ్ కులాల ప్రజల ఆత్మగౌరవాన్ని దెబ్బతీస్తున్నాయని, సామాజిక వివక్షకు కారణమవుతున్నాయని కమిషన్ అభిప్రాయపడింది.
ఈ నేపథ్యంలో, మానవ హక్కుల పరిరక్షణ చట్టం-1993లోని సెక్షన్ 12 కింద ఈ విషయాన్ని సుమోటోగా స్వీకరించినట్లు కమిషన్ తెలిపింది. పోస్టల్ విభాగంతో పాటు అన్ని రాష్ట్రాలు, కేంద్రపాలిత ప్రాంతాల పట్టణాభివృద్ధి, పంచాయతీరాజ్ శాఖల ముఖ్య కార్యదర్శులకు నోటీసులు పంపింది. ఇలాంటి అవమానకరమైన పేర్లను సమీక్షించి, వాటిని మార్చాలని ఫిర్యాదుదారు కోరినట్లు కమిషన్ తన ఉత్తర్వుల్లో పేర్కొంది.
ఈ సందర్భంగా గతంలోని పలు ప్రభుత్వ ఆదేశాలు, న్యాయస్థానాల తీర్పులను ఎన్హెచ్ఆర్సీ ఉటంకించింది. 'హరిజన్', 'గిరిజన్' వంటి పదాలను వాడొద్దని కేంద్ర హోం మంత్రిత్వ శాఖ 1982లోనే ఆదేశాలు జారీ చేసిందని గుర్తుచేసింది. అలాగే, ఎస్సీ/ఎస్టీ అట్రాసిటీ నివారణ చట్టం-1989 ప్రకారం కులం పేరుతో దూషించడం నేరమని స్పష్టం చేసింది. ఒడిశా, మహారాష్ట్ర, కర్ణాటక, ఢిల్లీ వంటి రాష్ట్రాలు ఇప్పటికే ఇలాంటి పేర్ల మార్పునకు చర్యలు తీసుకున్నాయని తెలిపింది.
నాలుగు వారాల్లోగా తమ పరిధిలో కులసూచిక పేర్లతో ఉన్న పట్టణాలు, గ్రామాలు, పంచాయతీలు, ఇతర ప్రభుత్వ ప్రదేశాల జాబితాను సమర్పించాలని ఎన్హెచ్ఆర్సీ ఆదేశించింది. వాటిని మార్చడానికి తీసుకుంటున్న చర్యలపై సమగ్ర నివేదిక (ఏటీఆర్) ఇవ్వాలని స్పష్టం చేసింది. ప్రభుత్వ రికార్డులు, పరిపాలనా నామకరణంలో పాతుకుపోయిన వివక్షను రూపుమాపి, రాజ్యాంగ విలువలను ప్రతిబింబించేలా చూడటమే తమ లక్ష్యమని కమిషన్ పేర్కొంది.