Tomato Virus: మధ్యప్రదేశ్ లో 'టమాటా వైరస్' కలకలం... చిన్నారుల్లో ఎక్కువ కేసులు!
- మధ్యప్రదేశ్ను వణికిస్తున్న టమోటా వైరస్
- ప్రధానంగా 6 నుంచి 13 ఏళ్ల పిల్లలపై తీవ్ర ప్రభావం
- ఆగస్టు, సెప్టెంబర్ నెలల్లోనే 200కు పైగా కేసులు నమోదు
- ఇది హ్యాండ్-ఫుట్-మౌత్ డిసీజ్గా వైద్యుల గుర్తింపు
- వ్యాప్తిని అరికట్టేందుకు రంగంలోకి దిగిన ఆరోగ్య శాఖ
- చేతులు, పాదాలు, నోటిలో ఎర్రటి దద్దుర్లు ప్రధాన లక్షణం
మధ్యప్రదేశ్ రాష్ట్రంలో 'టమాటా వైరస్' రూపంలో ఓ కొత్త ఆరోగ్య సంక్షోభం తల్లిదండ్రులను తీవ్ర ఆందోళనకు గురిచేస్తోంది. ప్రధానంగా పాఠశాలలకు వెళ్లే చిన్నారులే లక్ష్యంగా ఈ వైరస్ శరవేగంగా వ్యాపిస్తుండటం కలకలం రేపుతోంది. ఆగస్టు, సెప్టెంబర్ నెలల వ్యవధిలోనే భోపాల్, ఇండోర్, జబల్పూర్ వంటి ప్రధాన నగరాల్లో 200కు పైగా కేసులు వెలుగుచూడటం పరిస్థితి తీవ్రతను తెలియజేస్తోంది. వైద్యులు దీనిని 'హ్యాండ్-ఫుట్-మౌత్ డిసీజ్' (HFMD) రకంగా గుర్తించారు. ముఖ్యంగా 6 నుంచి 13 సంవత్సరాల వయసున్న పిల్లలలో ఈ వ్యాధి ప్రభావం అధికంగా కనిపిస్తుండగా, రాష్ట్రవ్యాప్తంగా 50కి పైగా పాఠశాలల్లో క్లస్టర్ కేసులుగా ఇది బయటపడింది. వర్షాకాలం అనంతరం వాతావరణంలో పెరిగిన వేడి, తేమ ఈ వైరస్ వ్యాప్తికి మరింత ఆజ్యం పోస్తున్నాయని నిపుణులు విశ్లేషిస్తున్నారు.
ఎలా వ్యాపిస్తుంది? లక్షణాలేంటి?
టమాటా వైరస్ ఒకరి నుంచి మరొకరికి చాలా సులభంగా వ్యాపిస్తుంది. వ్యాధి సోకిన పిల్లలు మాట్లాడినప్పుడు, దగ్గినప్పుడు లేదా తుమ్మినప్పుడు వెలువడే తుంపర్ల ద్వారా, వారి లాలాజలం, ముక్కు నుంచి కారే ద్రవాల ద్వారా ఇది ఇతరులకు సోకుతుంది. పాఠశాలలు, ఆసుపత్రులు వంటి రద్దీ ప్రదేశాలలో పిల్లలు ఒకరినొకరు దగ్గరగా తాకడం, ఆట వస్తువులను పంచుకోవడం వల్ల వ్యాప్తి మరింత వేగవంతమవుతోంది. 2022లో తొలిసారిగా కేరళలో 'టమోటా ఫ్లూ' పేరుతో వెలుగులోకి వచ్చిన ఈ వ్యాధి, ఆ తర్వాత ఢిల్లీ, ఉత్తరప్రదేశ్ రాష్ట్రాల్లోనూ తన ప్రభావాన్ని చూపింది. ప్రపంచ ఆరోగ్య సంస్థ (WHO) ప్రకారం, ఆసియా దేశాల్లో ఏటా లక్షలాది మంది చిన్నారులు హ్యాండ్-ఫుట్-మౌత్ డిసీజ్ బారిన పడుతున్నారు.
ఈ వైరస్ సోకిన 3 నుంచి 6 రోజుల్లో లక్షణాలు బయటపడతాయి. తొలుత తీవ్రమైన జ్వరం, గొంతు నొప్పి, నీరసం, అలసట వంటివి కనిపిస్తాయి. ఆ తర్వాత ఒకటి రెండు రోజుల్లో చేతులు, పాదాలు, నోటి చుట్టూ, పిరుదుల వద్ద టమోటాల్లాంటి ఎర్రటి నీటి పొక్కులు (దద్దుర్లు) ఏర్పడతాయి. సుమారు 2 నుంచి 6 మిల్లీమీటర్ల పరిమాణంలో ఉండే ఈ పొక్కుల వల్ల నొప్పి ఉండకపోయినా, అవి పగిలి పుండుగా మారితే మాత్రం తీవ్రమైన మంట, నొప్పి కలుగుతాయి. ముఖ్యంగా నోటిలో పుండ్లు ఏర్పడటం వల్ల పిల్లలు ఆహారం తీసుకోవడానికి తీవ్రంగా ఇబ్బంది పడతారు. మధ్యప్రదేశ్లో నమోదైన కేసుల్లో దాదాపు 70 శాతం 8 నుంచి 10 ఏళ్ల వయసు పిల్లల్లోనే ఉండటం గమనార్హం. చాలా అరుదైన సందర్భాల్లో ఈ వైరస్ మెదడువాపు (ఎన్సెఫలైటిస్) లేదా మెనింజైటిస్ వంటి తీవ్ర అనారోగ్యాలకు దారితీసే ప్రమాదం ఉందని వైద్యులు హెచ్చరిస్తున్నారు.
ప్రభుత్వ చర్యలు, నివారణ మార్గాలు
టమాటా వైరస్ వ్యాప్తిని అరికట్టేందుకు మధ్యప్రదేశ్ ఆరోగ్య శాఖ అప్రమత్తమైంది. రాష్ట్రవ్యాప్తంగా 100కు పైగా పర్యవేక్షణ బృందాలను రంగంలోకి దించింది. ఈ బృందాలు ప్రభావిత ప్రాంతాల్లో పర్యటిస్తూ ఆరోగ్య శిబిరాలు, అవగాహన కార్యక్రమాలు నిర్వహిస్తున్నాయి. వ్యాధి నిర్ధారణ కోసం గొంతు లేదా మలం నమూనాలను సేకరించి వైరల్ పరీక్షలు చేయాలని సూచిస్తున్నారు. ప్రస్తుతం ఈ వైరస్కు ప్రత్యేకంగా చికిత్స ఏదీ లేదు. జ్వరం, నొప్పిని తగ్గించడానికి పారాసెటమాల్ వంటి మందులు వాడాలని వైద్యులు చెబుతున్నారు. 90 శాతం కేసులు ఇంట్లోనే సరైన సంరక్షణతో 7 నుంచి 10 రోజుల్లో వాటంతట అవే తగ్గిపోతాయి.
ఈ వైరస్ బారిన పడకుండా ఉండాలంటే వ్యక్తిగత పరిశుభ్రతే కీలకమని నిపుణులు స్పష్టం చేస్తున్నారు. పిల్లలు తరచూ సబ్బుతో చేతులు శుభ్రం చేసుకునేలా చూడాలి. వ్యాధి సోకిన పిల్లలను కనీసం 7 నుంచి 10 రోజుల పాటు పాఠశాలకు పంపకుండా ఇంట్లోనే ఐసోలేషన్లో ఉంచాలి. పాఠశాలల్లో తరగతి గదులను, ఆట వస్తువులను ఎప్పటికప్పుడు శానిటైజ్ చేయాలి. ప్రస్తుతం భారత్లో ఈ వైరస్కు వ్యాక్సిన్ అందుబాటులో లేదు. మధ్యప్రదేశ్లో ఇప్పటివరకు ఎలాంటి మరణాలు సంభవించనప్పటికీ, నిర్లక్ష్యం వహిస్తే కేసుల సంఖ్య మరింత పెరిగే ప్రమాదం ఉందని వైద్యులు హెచ్చరిస్తున్నారు. తల్లిదండ్రులు అప్రమత్తంగా ఉండి, పిల్లల్లో ఏవైనా లక్షణాలు కనిపిస్తే వెంటనే వైద్యులను సంప్రదించాలని ఆరోగ్య శాఖ అధికారులు సూచిస్తున్నారు.
ఎలా వ్యాపిస్తుంది? లక్షణాలేంటి?
టమాటా వైరస్ ఒకరి నుంచి మరొకరికి చాలా సులభంగా వ్యాపిస్తుంది. వ్యాధి సోకిన పిల్లలు మాట్లాడినప్పుడు, దగ్గినప్పుడు లేదా తుమ్మినప్పుడు వెలువడే తుంపర్ల ద్వారా, వారి లాలాజలం, ముక్కు నుంచి కారే ద్రవాల ద్వారా ఇది ఇతరులకు సోకుతుంది. పాఠశాలలు, ఆసుపత్రులు వంటి రద్దీ ప్రదేశాలలో పిల్లలు ఒకరినొకరు దగ్గరగా తాకడం, ఆట వస్తువులను పంచుకోవడం వల్ల వ్యాప్తి మరింత వేగవంతమవుతోంది. 2022లో తొలిసారిగా కేరళలో 'టమోటా ఫ్లూ' పేరుతో వెలుగులోకి వచ్చిన ఈ వ్యాధి, ఆ తర్వాత ఢిల్లీ, ఉత్తరప్రదేశ్ రాష్ట్రాల్లోనూ తన ప్రభావాన్ని చూపింది. ప్రపంచ ఆరోగ్య సంస్థ (WHO) ప్రకారం, ఆసియా దేశాల్లో ఏటా లక్షలాది మంది చిన్నారులు హ్యాండ్-ఫుట్-మౌత్ డిసీజ్ బారిన పడుతున్నారు.
ఈ వైరస్ సోకిన 3 నుంచి 6 రోజుల్లో లక్షణాలు బయటపడతాయి. తొలుత తీవ్రమైన జ్వరం, గొంతు నొప్పి, నీరసం, అలసట వంటివి కనిపిస్తాయి. ఆ తర్వాత ఒకటి రెండు రోజుల్లో చేతులు, పాదాలు, నోటి చుట్టూ, పిరుదుల వద్ద టమోటాల్లాంటి ఎర్రటి నీటి పొక్కులు (దద్దుర్లు) ఏర్పడతాయి. సుమారు 2 నుంచి 6 మిల్లీమీటర్ల పరిమాణంలో ఉండే ఈ పొక్కుల వల్ల నొప్పి ఉండకపోయినా, అవి పగిలి పుండుగా మారితే మాత్రం తీవ్రమైన మంట, నొప్పి కలుగుతాయి. ముఖ్యంగా నోటిలో పుండ్లు ఏర్పడటం వల్ల పిల్లలు ఆహారం తీసుకోవడానికి తీవ్రంగా ఇబ్బంది పడతారు. మధ్యప్రదేశ్లో నమోదైన కేసుల్లో దాదాపు 70 శాతం 8 నుంచి 10 ఏళ్ల వయసు పిల్లల్లోనే ఉండటం గమనార్హం. చాలా అరుదైన సందర్భాల్లో ఈ వైరస్ మెదడువాపు (ఎన్సెఫలైటిస్) లేదా మెనింజైటిస్ వంటి తీవ్ర అనారోగ్యాలకు దారితీసే ప్రమాదం ఉందని వైద్యులు హెచ్చరిస్తున్నారు.
ప్రభుత్వ చర్యలు, నివారణ మార్గాలు
టమాటా వైరస్ వ్యాప్తిని అరికట్టేందుకు మధ్యప్రదేశ్ ఆరోగ్య శాఖ అప్రమత్తమైంది. రాష్ట్రవ్యాప్తంగా 100కు పైగా పర్యవేక్షణ బృందాలను రంగంలోకి దించింది. ఈ బృందాలు ప్రభావిత ప్రాంతాల్లో పర్యటిస్తూ ఆరోగ్య శిబిరాలు, అవగాహన కార్యక్రమాలు నిర్వహిస్తున్నాయి. వ్యాధి నిర్ధారణ కోసం గొంతు లేదా మలం నమూనాలను సేకరించి వైరల్ పరీక్షలు చేయాలని సూచిస్తున్నారు. ప్రస్తుతం ఈ వైరస్కు ప్రత్యేకంగా చికిత్స ఏదీ లేదు. జ్వరం, నొప్పిని తగ్గించడానికి పారాసెటమాల్ వంటి మందులు వాడాలని వైద్యులు చెబుతున్నారు. 90 శాతం కేసులు ఇంట్లోనే సరైన సంరక్షణతో 7 నుంచి 10 రోజుల్లో వాటంతట అవే తగ్గిపోతాయి.
ఈ వైరస్ బారిన పడకుండా ఉండాలంటే వ్యక్తిగత పరిశుభ్రతే కీలకమని నిపుణులు స్పష్టం చేస్తున్నారు. పిల్లలు తరచూ సబ్బుతో చేతులు శుభ్రం చేసుకునేలా చూడాలి. వ్యాధి సోకిన పిల్లలను కనీసం 7 నుంచి 10 రోజుల పాటు పాఠశాలకు పంపకుండా ఇంట్లోనే ఐసోలేషన్లో ఉంచాలి. పాఠశాలల్లో తరగతి గదులను, ఆట వస్తువులను ఎప్పటికప్పుడు శానిటైజ్ చేయాలి. ప్రస్తుతం భారత్లో ఈ వైరస్కు వ్యాక్సిన్ అందుబాటులో లేదు. మధ్యప్రదేశ్లో ఇప్పటివరకు ఎలాంటి మరణాలు సంభవించనప్పటికీ, నిర్లక్ష్యం వహిస్తే కేసుల సంఖ్య మరింత పెరిగే ప్రమాదం ఉందని వైద్యులు హెచ్చరిస్తున్నారు. తల్లిదండ్రులు అప్రమత్తంగా ఉండి, పిల్లల్లో ఏవైనా లక్షణాలు కనిపిస్తే వెంటనే వైద్యులను సంప్రదించాలని ఆరోగ్య శాఖ అధికారులు సూచిస్తున్నారు.
