Lung Health: మీ ఊపిరితిత్తుల ఆరోగ్యం ఎలా ఉంది? ఇంట్లోనే ఈజీగా టెస్ట్ చేసుకోండి!
- పెరుగుతున్న కాలుష్యంతో ఊపిరితిత్తుల ఆరోగ్యంపై ఆందోళన
- ఇంట్లోనే లంగ్స్ పనితీరును పరీక్షించుకునే మూడు పద్ధతులు
- శ్వాస ఆపడం, బెలూన్ ఊదడం వంటి సింపుల్ టెస్టులు
- ఆరు నిమిషాల నడకతో గుండె, లంగ్స్ పనితీరు అంచనా
- లక్షణాలు తీవ్రమైతే వైద్యుడిని సంప్రదించడం తప్పనిసరి
దేశంలో విపరీతంగా పెరుగుతున్న కాలుష్యం, మారిన జీవనశైలి, ధూమపానం వంటి కారణాలతో చాలామందిలో ఊపిరితిత్తుల ఆరోగ్యం ఆందోళనకరంగా మారుతోంది. శ్వాస సంబంధిత సమస్యలు పెరిగిపోతున్న ఈ తరుణంలో, ఆస్పత్రికి వెళ్లకుండానే ఇంట్లో ఊపిరితిత్తుల పనితీరును అంచనా వేసేందుకు మూడు సులభమైన మార్గాలను 'టైమ్స్ ఆఫ్ ఇండియా' తన కథనంలో సూచించింది. ఈ పరీక్షలు మన శ్వాస సామర్థ్యాన్ని తెలుసుకోవడానికి, సమస్యలను ముందుగా గుర్తించడానికి సహాయపడతాయి.
1. హోమ్ స్పైరోమెట్రీ
ఇది ఊపిరితిత్తుల పనితీరును తెలుసుకోవడానికి ఒక ప్రామాణికమైన పద్ధతి. ప్రస్తుతం మార్కెట్లో స్మార్ట్ఫోన్కు కనెక్ట్ అయ్యే పోర్టబుల్ స్పైరోమీటర్లు అందుబాటులో ఉన్నాయి. వీటి ద్వారా గాలిని ఎంత బలంగా, ఎంత వేగంగా బయటకు వదులుతున్నారో కొలవవచ్చు. ఆస్తమా లేదా సీఓపీడీ వంటి సమస్యలు ఉన్నవారు దీని ద్వారా తమ ఆరోగ్యాన్ని ట్రాక్ చేసుకోవచ్చు.
2. శ్వాస ఆపడం, బెలూన్ పరీక్ష
ఎలాంటి పరికరాలు లేకుండా ఊపిరితిత్తుల సామర్థ్యాన్ని పరీక్షించడానికి ఇది చాలా సులభమైన మార్గం. లోతుగా శ్వాస తీసుకుని, కనీసం 30 నుంచి 50 సెకన్ల పాటు ఆపగలిగితే ఊపిరితిత్తులు ఆరోగ్యంగా ఉన్నట్టు. 20 సెకన్ల కన్నా తక్కువ సమయం ఆపగలిగితే వైద్యుడిని సంప్రదించడం మంచిది. అలాగే, ఒకే శ్వాసలో బెలూన్ను 8 అంగుళాల వరకు ఊదగలిగితే మీ లంగ్స్ పనితీరు బాగున్నట్లే.
3. ఆరు నిమిషాల నడక పరీక్ష
ఈ పరీక్ష ద్వారా ఊపిరితిత్తులతో పాటు గుండె ఆరోగ్యం, కండరాల బలాన్ని కూడా అంచనా వేయవచ్చు. ఆరు నిమిషాల వ్యవధిలో సమతలంగా ఉన్న ప్రదేశంలో ఎంత దూరం నడవగలరో చూసుకోవాలి. ఆరోగ్యవంతులు సాధారణంగా 400 నుంచి 700 మీటర్ల వరకు నడవగలరు. దీనికంటే తక్కువ దూరం నడిస్తే ఊపిరితిత్తులు లేదా గుండె సంబంధిత సమస్యలు ఉండవచ్చని భావించాలి. ఈ పరీక్ష చేసేటప్పుడు పల్స్ ఆక్సిమీటర్తో రక్తంలో ఆక్సిజన్ స్థాయులను కూడా గమనిస్తే మరింత స్పష్టత వస్తుంది.
**గమనిక:** ఈ పరీక్షలు కేవలం ప్రాథమిక అంచనా కోసమే. శ్వాస తీసుకోవడంలో ఇబ్బంది, దీర్ఘకాలిక దగ్గు, ఛాతీలో నొప్పి వంటి లక్షణాలు ఉంటే వెంటనే వైద్యుడిని సంప్రదించడం చాలా ముఖ్యం.
1. హోమ్ స్పైరోమెట్రీ
ఇది ఊపిరితిత్తుల పనితీరును తెలుసుకోవడానికి ఒక ప్రామాణికమైన పద్ధతి. ప్రస్తుతం మార్కెట్లో స్మార్ట్ఫోన్కు కనెక్ట్ అయ్యే పోర్టబుల్ స్పైరోమీటర్లు అందుబాటులో ఉన్నాయి. వీటి ద్వారా గాలిని ఎంత బలంగా, ఎంత వేగంగా బయటకు వదులుతున్నారో కొలవవచ్చు. ఆస్తమా లేదా సీఓపీడీ వంటి సమస్యలు ఉన్నవారు దీని ద్వారా తమ ఆరోగ్యాన్ని ట్రాక్ చేసుకోవచ్చు.
2. శ్వాస ఆపడం, బెలూన్ పరీక్ష
ఎలాంటి పరికరాలు లేకుండా ఊపిరితిత్తుల సామర్థ్యాన్ని పరీక్షించడానికి ఇది చాలా సులభమైన మార్గం. లోతుగా శ్వాస తీసుకుని, కనీసం 30 నుంచి 50 సెకన్ల పాటు ఆపగలిగితే ఊపిరితిత్తులు ఆరోగ్యంగా ఉన్నట్టు. 20 సెకన్ల కన్నా తక్కువ సమయం ఆపగలిగితే వైద్యుడిని సంప్రదించడం మంచిది. అలాగే, ఒకే శ్వాసలో బెలూన్ను 8 అంగుళాల వరకు ఊదగలిగితే మీ లంగ్స్ పనితీరు బాగున్నట్లే.
3. ఆరు నిమిషాల నడక పరీక్ష
ఈ పరీక్ష ద్వారా ఊపిరితిత్తులతో పాటు గుండె ఆరోగ్యం, కండరాల బలాన్ని కూడా అంచనా వేయవచ్చు. ఆరు నిమిషాల వ్యవధిలో సమతలంగా ఉన్న ప్రదేశంలో ఎంత దూరం నడవగలరో చూసుకోవాలి. ఆరోగ్యవంతులు సాధారణంగా 400 నుంచి 700 మీటర్ల వరకు నడవగలరు. దీనికంటే తక్కువ దూరం నడిస్తే ఊపిరితిత్తులు లేదా గుండె సంబంధిత సమస్యలు ఉండవచ్చని భావించాలి. ఈ పరీక్ష చేసేటప్పుడు పల్స్ ఆక్సిమీటర్తో రక్తంలో ఆక్సిజన్ స్థాయులను కూడా గమనిస్తే మరింత స్పష్టత వస్తుంది.
**గమనిక:** ఈ పరీక్షలు కేవలం ప్రాథమిక అంచనా కోసమే. శ్వాస తీసుకోవడంలో ఇబ్బంది, దీర్ఘకాలిక దగ్గు, ఛాతీలో నొప్పి వంటి లక్షణాలు ఉంటే వెంటనే వైద్యుడిని సంప్రదించడం చాలా ముఖ్యం.