Istvan Urak: గ్రీస్-అల్బేనియా సరిహద్దులో అద్భుతం... లక్ష సాలీళ్ల మహా నగరం!
- ప్రపంచంలోనే అతిపెద్ద సాలీడు గూడు గుర్తింపు
- గ్రీస్-అల్బేనియా సరిహద్దులోని ఓ గుహలో గుర్తింపు
- ప్రపంచంలోనే అతిపెద్ద సాలీడు గూడుగా భావిస్తున్న శాస్త్రవేత్తలు
- ఈ గూటిలో లక్షకు పైగా సాలీళ్లు నివసిస్తున్నట్టు అంచనా
- వేలాది చిన్న గూళ్ల కలయికతో ఏర్పడిన భారీ కాలనీ
- సాధారణంగా కలిసి ఉండని రెండు జాతుల సాలీళ్ల సహజీవనం
ప్రకృతిలో మనకు తెలియని ఎన్నో వింతలు, విశేషాలు దాగి ఉంటాయి. తాజాగా గ్రీస్, అల్బేనియా సరిహద్దులోని ఓ గంధకపు గుహలో ప్రపంచంలోనే అతిపెద్దదైన సాలీడు గూడును శాస్త్రవేత్తలు కనుగొన్నారు. సుమారు 1,11,000 సాలీళ్లకు నివాసంగా ఉన్న ఈ 'మహా నగరాన్ని' చూసి వారు అబ్బురపడ్డారు. ఈ అసాధారణ ఆవిష్కరణకు సంబంధించిన వివరాలను 'సబ్టెర్రేనియన్ బయాలజీ' అనే ప్రముఖ సైన్స్ జర్నల్లో ప్రచురించారు.
ఈ భారీ సాలీడు గూడు 'సల్ఫర్ కేవ్'గా పిలిచే ఓ గుహలో, పూర్తి చీకటి ఉండే ప్రాంతంలో ఉంది. గుహ గోడపై ఇది ఏకంగా 1,140 చదరపు అడుగుల (106 చదరపు మీటర్లు) విస్తీర్ణంలో వ్యాపించి ఉంది. వేలాది గరాటు ఆకారపు చిన్న చిన్న గూళ్లను ఒకదానికొకటి కలుపుతూ ఈ భారీ కాలనీని నిర్మించుకున్నాయని పరిశోధకులు తెలిపారు. ఈ గూడును తొలిసారిగా 2022లో చెక్ స్పీలియోలాజికల్ సొసైటీకి చెందిన గుహల అన్వేషకులు గుర్తించగా, 2024లో శాస్త్రవేత్తల బృందం దీనిపై పూర్తిస్థాయిలో పరిశోధనలు జరిపింది.
ఈ పరిశోధనలో రెండు కీలకమైన విషయాలు వెలుగులోకి వచ్చాయి. ఈ గూటిలో 'టెజెనారియా డొమెస్టికా', 'ప్రినెరిగోన్ వాగాన్స్' అనే రెండు జాతుల సాలీళ్లు కలిసి జీవిస్తున్నాయి. సాధారణంగా ఈ జాతులు ఒంటరిగా జీవిస్తాయని, ఇలా కలిసి ఉండవని శాస్త్రవేత్తలు చెబుతున్నారు. ఇంత పెద్ద సంఖ్యలో రెండు వేర్వేరు జాతులు ఒకే గూటిలో సహజీవనం చేయడం ఇదే మొదటిసారి కావడం విశేషం. గుహలోని పూర్తి చీకటి కారణంగా వాటి చూపు మందగించి, ఒకదానిపై ఒకటి దాడి చేసుకోకపోవచ్చని వారు అంచనా వేస్తున్నారు.
ఈ గుహలోని గంధకపు నీటి ప్రవాహం కారణంగా పెరిగే సూక్ష్మజీవులను తినే చిన్న కీటకాలు (మిడ్జెస్) ఈ సాలీళ్లకు ప్రధాన ఆహారం. ఈ ప్రత్యేక ఆహారం వల్ల గుహలోని సాలీళ్ల జీర్ణవ్యవస్థ, జన్యు నిర్మాణం కూడా బయట నివసించే వాటి కంటే భిన్నంగా ఉన్నట్లు డీఎన్ఏ పరీక్షల్లో తేలింది.
"ప్రకృతిలో మనకు తెలియని ఎన్నో అద్భుతాలు దాగి ఉన్నాయి. ఈ గూడును చూసినప్పుడు నాలో కలిగిన భావాలను మాటల్లో చెప్పలేను. ఎంతో ఆశ్చర్యం కలిగింది" అని అధ్యయనానికి నేతృత్వం వహించిన ప్రొఫెసర్ ఇస్వాన్ ఉరాక్ అన్నారు. రెండు దేశాల సరిహద్దులో ఉన్న ఈ అద్భుతమైన సాలీళ్ల కాలనీని కాపాడుకోవడం చాలా ముఖ్యమని ఆయన అభిప్రాయపడ్డారు.
ఈ భారీ సాలీడు గూడు 'సల్ఫర్ కేవ్'గా పిలిచే ఓ గుహలో, పూర్తి చీకటి ఉండే ప్రాంతంలో ఉంది. గుహ గోడపై ఇది ఏకంగా 1,140 చదరపు అడుగుల (106 చదరపు మీటర్లు) విస్తీర్ణంలో వ్యాపించి ఉంది. వేలాది గరాటు ఆకారపు చిన్న చిన్న గూళ్లను ఒకదానికొకటి కలుపుతూ ఈ భారీ కాలనీని నిర్మించుకున్నాయని పరిశోధకులు తెలిపారు. ఈ గూడును తొలిసారిగా 2022లో చెక్ స్పీలియోలాజికల్ సొసైటీకి చెందిన గుహల అన్వేషకులు గుర్తించగా, 2024లో శాస్త్రవేత్తల బృందం దీనిపై పూర్తిస్థాయిలో పరిశోధనలు జరిపింది.
ఈ పరిశోధనలో రెండు కీలకమైన విషయాలు వెలుగులోకి వచ్చాయి. ఈ గూటిలో 'టెజెనారియా డొమెస్టికా', 'ప్రినెరిగోన్ వాగాన్స్' అనే రెండు జాతుల సాలీళ్లు కలిసి జీవిస్తున్నాయి. సాధారణంగా ఈ జాతులు ఒంటరిగా జీవిస్తాయని, ఇలా కలిసి ఉండవని శాస్త్రవేత్తలు చెబుతున్నారు. ఇంత పెద్ద సంఖ్యలో రెండు వేర్వేరు జాతులు ఒకే గూటిలో సహజీవనం చేయడం ఇదే మొదటిసారి కావడం విశేషం. గుహలోని పూర్తి చీకటి కారణంగా వాటి చూపు మందగించి, ఒకదానిపై ఒకటి దాడి చేసుకోకపోవచ్చని వారు అంచనా వేస్తున్నారు.
ఈ గుహలోని గంధకపు నీటి ప్రవాహం కారణంగా పెరిగే సూక్ష్మజీవులను తినే చిన్న కీటకాలు (మిడ్జెస్) ఈ సాలీళ్లకు ప్రధాన ఆహారం. ఈ ప్రత్యేక ఆహారం వల్ల గుహలోని సాలీళ్ల జీర్ణవ్యవస్థ, జన్యు నిర్మాణం కూడా బయట నివసించే వాటి కంటే భిన్నంగా ఉన్నట్లు డీఎన్ఏ పరీక్షల్లో తేలింది.
"ప్రకృతిలో మనకు తెలియని ఎన్నో అద్భుతాలు దాగి ఉన్నాయి. ఈ గూడును చూసినప్పుడు నాలో కలిగిన భావాలను మాటల్లో చెప్పలేను. ఎంతో ఆశ్చర్యం కలిగింది" అని అధ్యయనానికి నేతృత్వం వహించిన ప్రొఫెసర్ ఇస్వాన్ ఉరాక్ అన్నారు. రెండు దేశాల సరిహద్దులో ఉన్న ఈ అద్భుతమైన సాలీళ్ల కాలనీని కాపాడుకోవడం చాలా ముఖ్యమని ఆయన అభిప్రాయపడ్డారు.
