Iceland: దోమలే లేని ఐస్లాండ్లో కనిపించిన 'కులిసెటా అనులాటా' జాతి దోమలు.. శాస్త్రవేత్తలు ఏం చెప్పారంటే!
- దోమలు లేని దేశంగా పేరున్న ఐస్లాండ్లో తొలిసారిగా దోమల గుర్తింపు
- రికార్డు స్థాయి ఉష్ణోగ్రతల కారణంగానే ఈ మార్పు జరిగిందని అంచనా
- స్థానిక కీటకాల పరిశోధకుడు గుర్తించి అధికారులకు సమాచారం
- ప్రపంచంలో ఇకపై అంటార్కిటికాలో మాత్రమే దోమలు లేవని వెల్లడి
ప్రపంచంలో దోమలు లేని స్వర్గధామం ఏదైనా ఉందా అంటే నిన్నమొన్నటి వరకు ఐస్లాండ్ పేరు వినిపించేది. కానీ ఇప్పుడు ఆ ప్రత్యేకతకు తెరపడింది. చరిత్రలో తొలిసారిగా ఆ దేశంలో దోమలు కనిపించడం స్థానికంగా కలకలం రేపుతోంది. రికార్డు స్థాయిలో నమోదైన ఉష్ణోగ్రతల కారణంగానే ఈ మార్పు చోటుచేసుకుందని, దోమల ప్రవేశానికి అనువైన వాతావరణం ఏర్పడిందని నిపుణులు భావిస్తున్నారు.
ఐస్లాండ్ రాజధాని రెక్జావిక్కు సమీపంలోని క్జోస్ అనే ప్రాంతంలో ఈ దోమలను గుర్తించారు. స్థానికంగా కీటకాలపై పరిశోధన చేసే బ్జోర్న్ హాల్టాసన్ అనే వ్యక్తికి గత వారం ఇవి కనిపించాయి. రాత్రిపూట చిమ్మటలను ఆకర్షించేందుకు వైన్లో నానబెట్టిన తాళ్లను ఉపయోగించగా, వాటిపై కొన్ని వింత కీటకాలు వాలాయి. వాటిని చూసిన వెంటనే, తాను మునుపెన్నడూ చూడని జీవులని ఆయన గ్రహించారు.
వెంటనే ఆ కీటకాలను పట్టి, ఐస్లాండిక్ ఇన్స్టిట్యూట్ ఆఫ్ నేచురల్ హిస్టరీకి పంపించారు. అక్కడి శాస్త్రవేత్త మాథియాస్ ఆల్ఫ్రెడ్సన్ వాటిని పరిశీలించి, అవి 'కులిసెటా అనులాటా' అనే జాతికి చెందిన దోమలని నిర్ధారించారు. ఇవి శీతాకాలాన్ని సైతం తట్టుకుని బతకగలవని తెలిపారు. ఈ వార్తను హాల్టాసన్ సోషల్ మీడియాలో పంచుకుంటూ, "దోమలు లేని మన చివరి కోట కూడా కూలిపోయినట్టుంది" అని వ్యాఖ్యానించారు.
సాధారణంగా ఐస్లాండ్లోని శీతల వాతావరణం, దోమలు వృద్ధి చెందడానికి అవసరమైన నిల్వ నీరు లేకపోవడం వంటి కారణాల వల్ల అక్కడ దోమలు ఉండేవి కావు. కానీ ఈ ఏడాది వసంతకాలంలో ఉష్ణోగ్రతలు రికార్డు స్థాయిలో పెరిగాయి. మే నెలలో వరుసగా 10 రోజుల పాటు ఉష్ణోగ్రత 20 డిగ్రీల సెల్సియస్ దాటింది. ఎగ్లిస్స్టాడిర్ విమానాశ్రయం వద్ద ఏకంగా 26.6 డిగ్రీల గరిష్ఠ ఉష్ణోగ్రత నమోదైంది. ఈ వాతావరణ మార్పులే దోమల మనుగడకు మార్గం సుగమం చేసి ఉంటాయని శాస్త్రవేత్తలు విశ్లేషిస్తున్నారు.
అయితే ఈ దోమలు ఐస్లాండ్లోకి ఎలా ప్రవేశించాయనే దానిపై స్పష్టత లేదు. ఓడలు, కంటైనర్ల ద్వారా ఇక్కడికి చేరి ఉండవచ్చని హాల్టాసన్ అనుమానం వ్యక్తం చేశారు. తన ఇంటి వద్దే మూడు దోమలు కనిపించాయంటే, వాటి సంఖ్య ఇంకా ఎక్కువే ఉండొచ్చని ఆయన అభిప్రాయపడ్డారు. ఈ జాతి దేశంలో పూర్తిగా స్థిరపడిందా లేదా అనేది వచ్చే వసంతకాలంలో మరిన్ని పరిశీలనలు చేశాక తెలుస్తుందని ఆల్ఫ్రెడ్సన్ తెలిపారు.
ఈ పరిణామంతో, ప్రపంచంలో దోమలు లేని ఏకైక ప్రదేశంగా ఇప్పుడు అంటార్కిటికా మాత్రమే మిగిలింది. మానవ కార్యకలాపాల వల్ల భూమి, సముద్రాలు, వాతావరణం విపరీతంగా వేడెక్కుతున్నాయని ఐక్యరాజ్యసమితి వాతావరణ సంస్థ ఇప్పటికే స్పష్టం చేసిన నేపథ్యంలో, ఐస్లాండ్లో దోమల ఆవిర్భావం పర్యావరణ మార్పుల తీవ్రతకు అద్దం పడుతోంది.
ఐస్లాండ్ రాజధాని రెక్జావిక్కు సమీపంలోని క్జోస్ అనే ప్రాంతంలో ఈ దోమలను గుర్తించారు. స్థానికంగా కీటకాలపై పరిశోధన చేసే బ్జోర్న్ హాల్టాసన్ అనే వ్యక్తికి గత వారం ఇవి కనిపించాయి. రాత్రిపూట చిమ్మటలను ఆకర్షించేందుకు వైన్లో నానబెట్టిన తాళ్లను ఉపయోగించగా, వాటిపై కొన్ని వింత కీటకాలు వాలాయి. వాటిని చూసిన వెంటనే, తాను మునుపెన్నడూ చూడని జీవులని ఆయన గ్రహించారు.
వెంటనే ఆ కీటకాలను పట్టి, ఐస్లాండిక్ ఇన్స్టిట్యూట్ ఆఫ్ నేచురల్ హిస్టరీకి పంపించారు. అక్కడి శాస్త్రవేత్త మాథియాస్ ఆల్ఫ్రెడ్సన్ వాటిని పరిశీలించి, అవి 'కులిసెటా అనులాటా' అనే జాతికి చెందిన దోమలని నిర్ధారించారు. ఇవి శీతాకాలాన్ని సైతం తట్టుకుని బతకగలవని తెలిపారు. ఈ వార్తను హాల్టాసన్ సోషల్ మీడియాలో పంచుకుంటూ, "దోమలు లేని మన చివరి కోట కూడా కూలిపోయినట్టుంది" అని వ్యాఖ్యానించారు.
సాధారణంగా ఐస్లాండ్లోని శీతల వాతావరణం, దోమలు వృద్ధి చెందడానికి అవసరమైన నిల్వ నీరు లేకపోవడం వంటి కారణాల వల్ల అక్కడ దోమలు ఉండేవి కావు. కానీ ఈ ఏడాది వసంతకాలంలో ఉష్ణోగ్రతలు రికార్డు స్థాయిలో పెరిగాయి. మే నెలలో వరుసగా 10 రోజుల పాటు ఉష్ణోగ్రత 20 డిగ్రీల సెల్సియస్ దాటింది. ఎగ్లిస్స్టాడిర్ విమానాశ్రయం వద్ద ఏకంగా 26.6 డిగ్రీల గరిష్ఠ ఉష్ణోగ్రత నమోదైంది. ఈ వాతావరణ మార్పులే దోమల మనుగడకు మార్గం సుగమం చేసి ఉంటాయని శాస్త్రవేత్తలు విశ్లేషిస్తున్నారు.
అయితే ఈ దోమలు ఐస్లాండ్లోకి ఎలా ప్రవేశించాయనే దానిపై స్పష్టత లేదు. ఓడలు, కంటైనర్ల ద్వారా ఇక్కడికి చేరి ఉండవచ్చని హాల్టాసన్ అనుమానం వ్యక్తం చేశారు. తన ఇంటి వద్దే మూడు దోమలు కనిపించాయంటే, వాటి సంఖ్య ఇంకా ఎక్కువే ఉండొచ్చని ఆయన అభిప్రాయపడ్డారు. ఈ జాతి దేశంలో పూర్తిగా స్థిరపడిందా లేదా అనేది వచ్చే వసంతకాలంలో మరిన్ని పరిశీలనలు చేశాక తెలుస్తుందని ఆల్ఫ్రెడ్సన్ తెలిపారు.
ఈ పరిణామంతో, ప్రపంచంలో దోమలు లేని ఏకైక ప్రదేశంగా ఇప్పుడు అంటార్కిటికా మాత్రమే మిగిలింది. మానవ కార్యకలాపాల వల్ల భూమి, సముద్రాలు, వాతావరణం విపరీతంగా వేడెక్కుతున్నాయని ఐక్యరాజ్యసమితి వాతావరణ సంస్థ ఇప్పటికే స్పష్టం చేసిన నేపథ్యంలో, ఐస్లాండ్లో దోమల ఆవిర్భావం పర్యావరణ మార్పుల తీవ్రతకు అద్దం పడుతోంది.
