చంద్రయాన్-2 మరో చారిత్రక విజయం.. చంద్రుడిపై సౌర తుఫాను ప్రభావాన్ని గుర్తించిన ఇస్రో!

భారత అంతరిక్ష పరిశోధన సంస్థ (ఇస్రో) మరో అద్భుతమైన శాస్త్రీయ విజయాన్ని సాధించింది. ఇస్రో ప్రయోగించిన చంద్రయాన్-2 ఆర్బిటర్, సూర్యుడి నుంచి వెలువడిన సౌర తుఫాను (కరోనల్ మాస్ ఎజెక్షన్స్) చంద్రుడిపై చూపిన ప్రభావాన్ని మొదటిసారిగా ప్రత్యక్షంగా గుర్తించింది. ఈ చారిత్రక పరిశోధన ద్వారా చంద్రుడి ఉపరితల వాతావరణం (ఎక్సోస్ఫియర్) గురించి, అక్కడి పరిస్థితులపై సౌర తుఫానుల ప్రభావం గురించి లోతైన అవగాహన లభిస్తుందని ఇస్రో ఒక ప్రకటనలో వెల్లడించింది.

2019 జూలై 22న శ్రీహరికోట నుంచి జీఎస్ఎల్వీ-ఎంకే3-ఎం1 రాకెట్ ద్వారా చంద్రయాన్-2ను ప్రయోగించిన విషయం తెలిసిందే. అదే ఏడాది సెప్టెంబర్ 7న విక్రమ్ ల్యాండర్‌తో సంబంధాలు తెగిపోయినప్పటికీ, ఆర్బిటర్ మాత్రం చంద్రుడి చుట్టూ 100 కిలోమీటర్ల కక్ష్యలో ఇప్పటికీ విజయవంతంగా పనిచేస్తూ అమూల్యమైన సమాచారాన్ని పంపుతోంది. ఈ ఆర్బిటర్‌లోని ‘చంద్రాస్ అట్మాస్ఫియరిక్ కాంపోజిషనల్ ఎక్స్‌ప్లోరర్ 2’ (CHACE-2) అనే పరికరం ఈ కీలకమైన డేటాను నమోదు చేసింది.

ఈ ఏడాది మే 10న ఒక అరుదైన సౌర తుఫాను చంద్రుడిని తాకినప్పుడు, అక్కడి అత్యంత పలుచటి వాతావరణంలో అణువులు, పరమాణువుల సాంద్రత అసాధారణ స్థాయిలో పెరిగినట్లు చేస్-2 గుర్తించింది. ఈ మార్పు కారణంగా వాతావరణ పీడనం పది రెట్లకు పైగా పెరిగినట్లు ఇస్రో శాస్త్రవేత్తలు తెలిపారు. చంద్రుడికి భూమిలా బలమైన అయస్కాంత క్షేత్రం లేకపోవడంతో, సౌర తుఫానుల ప్రభావం చాలా ఎక్కువగా ఉంటుందని ఇప్పటివరకు శాస్త్రీయ అంచనాలు మాత్రమే ఉన్నాయి. అయితే, చంద్రయాన్-2 పరిశోధనతో ఆ అంచనాలకు ఇప్పుడు ప్రత్యక్ష రుజువు లభించినట్లయింది.

ఈ కొత్త సమాచారం చంద్రుడిపై అంతరిక్ష వాతావరణాన్ని అర్థం చేసుకోవడానికే కాకుండా, భవిష్యత్తులో చేపట్టబోయే చంద్రుడి యాత్రలకు, అక్కడ మానవ నివాసాల ఏర్పాటుకు సంబంధించిన ప్రణాళికలకు ఎంతగానో ఉపయోగపడుతుందని ఇస్రో వివరించింది.