Pakistan: పాకిస్థాన్ లో దరిద్రం తాండవిస్తోంది: ప్రపంచ బ్యాంకు కీలక నివేదిక
- పాకిస్థాన్ ఆర్థిక వ్యవస్థపై ప్రపంచ బ్యాంకు తీవ్ర ఆందోళన
- ఐఎంఎఫ్ నుంచి భారీగా రుణాలు తీసుకున్నా తగ్గని పేదరికం
- ఎనిమిదేళ్ల గరిష్ఠ స్థాయికి చేరిన పేదరికపు నిష్పత్తి
- గ్రామీణాభివృద్ధిని వదిలేసి రక్షణ వ్యయంపైనే పాక్ ప్రభుత్వం దృష్టి
- ప్రస్తుత ఆర్థిక నమూనా పూర్తిగా విఫలమైందని వెల్లడి
- కీలక విధాన సంస్కరణలు చేపట్టాలని ప్రపంచ బ్యాంకు సూచన
పాకిస్థాన్ ఆర్థిక వ్యవస్థ తీవ్ర సంక్షోభంలో కూరుకుపోయిందని, ఆ దేశం దుర్భర దారిద్ర్యంలో కొట్టుమిట్టాడుతోందని ప్రపంచ బ్యాంకు వెల్లడించింది. అంతర్జాతీయ ద్రవ్య నిధి (ఐఎంఎఫ్) వంటి సంస్థల నుంచి భారీగా రుణాలు తీసుకుంటున్నా దేశంలో పేదరికం తగ్గకపోగా మరింత తీవ్రమవుతోందని తీవ్ర ఆందోళన వ్యక్తం చేసింది. దేశంలో అమలవుతున్న ఆర్థిక వృద్ధి నమూనా పూర్తిగా విఫలమైందని, పేదల జీవితాలను మెరుగుపరచడంలో ఘోరంగా విఫలమైందని స్పష్టం చేసింది. ఈ మేరకు 'రిక్లెయిమింగ్ మొమెంటం టువార్డ్స్ ప్రాస్పరిటీ: పాకిస్థాన్స్ పావర్టీ, ఈక్విటీ అండ్ రెసిలియెన్స్ అసెస్మెంట్' పేరుతో సెప్టెంబర్ 23న విడుదల చేసిన నివేదికలో కీలక విషయాలను వెల్లడించింది.
ఈ నివేదిక ప్రకారం, పాకిస్థాన్లో పేదరికం హెడ్కౌంట్ నిష్పత్తి (హెచ్సీఆర్) గత ఎనిమిది సంవత్సరాల్లో ఎన్నడూ లేనంత గరిష్ఠ స్థాయికి, అంటే 25.3 శాతానికి చేరింది. కేవలం 2023 నుంచి చూస్తేనే ఇది 7 శాతం పెరుగుదల కావడం పరిస్థితి తీవ్రతకు అద్దం పడుతోంది. ఒకప్పుడు పాకిస్థాన్ పేదరిక నిర్మూలనలో గణనీయమైన పురోగతి సాధించింది. 2001లో 64.3 శాతంగా ఉన్న పేదరికాన్ని 2018 నాటికి 21.9 శాతానికి తగ్గించగలిగింది. 2015 వరకు ఏటా 3 శాతం చొప్పున పేదరికం తగ్గుముఖం పట్టినా, ఆ తర్వాత దాని వేగం సంవత్సరానికి ఒక శాతం కంటే తక్కువకు పడిపోయింది. అయితే, ప్రభుత్వాల విధానాలు, వరుస సంక్షోభాల కారణంగా కష్టపడి సాధించిన ఈ ప్రగతి పూర్తిగా తలకిందులైందని ప్రపంచ బ్యాంకు తన నివేదికలో పేర్కొంది.
పేదరిక నిర్మూలనకు గ్రామీణాభివృద్ధిపై దృష్టి పెట్టాల్సింది పోయి, పాకిస్థాన్ ప్రభుత్వం రక్షణ రంగ వ్యయాన్ని పెంచుకోవడంపైనే అధికంగా దృష్టి సారించిందని నివేదిక విమర్శించింది. దేశ జనాభాలో 42.7 శాతంగా ఉన్న మధ్యతరగతి వర్గాలు సైతం పూర్తి ఆర్థిక భద్రతను సాధించేందుకు తీవ్రంగా పోరాడుతున్నారని, ఇది కేవలం పేదల సమస్య మాత్రమే కాదని, దేశ ఆర్థిక వ్యవస్థ పునాదులే బలహీనంగా ఉన్నాయని సూచిస్తోందని తెలిపింది.
గతంలో విజయవంతమైన ఆర్థిక నమూనా ఇప్పుడు తన పరిమితులను చేరుకుందని, చిన్నపాటి ఆర్థిక కుదుపులకే ప్రజలు తిరిగి పేదరికంలోకి జారిపోయే ప్రమాదం ఉందని ప్రపంచ బ్యాంకు హెచ్చరించింది. ముఖ్యంగా కరోనా మహమ్మారి, దేశాన్ని అతలాకుతలం చేసిన వరదలు, రికార్డు స్థాయికి చేరిన ద్రవ్యోల్బణం, ఆర్థిక అస్థిరత వంటి వరుస సంక్షోభాలు పాకిస్థాన్ వ్యవస్థలోని బలహీనతలను బయటపెట్టాయని నివేదిక స్పష్టం చేసింది. ఈ సవాళ్లను ఎదుర్కోవడంలో ప్రజలు విఫలమవుతున్నారని, తక్కువ ఉత్పాదకత ఉన్న రంగాల్లో చిక్కుకుపోయారని ఆందోళన వ్యక్తం చేసింది.
ఈ క్లిష్ట పరిస్థితుల నుంచి బయటపడాలంటే, పాకిస్థాన్ ప్రభుత్వం సాహసోపేతమైన విధాన సంస్కరణలను తక్షణమే చేపట్టాలని ప్రపంచ బ్యాంకు సూచించింది. వ్యవస్థాగత అసమతుల్యతలను సరిదిద్దడం, సంక్షోభాల సమయంలో ప్రజలు తిరిగి పేదరికంలోకి జారకుండా చూడటం, మారుమూల ప్రాంతాల్లోని సవాళ్లను పరిష్కరించడం అత్యవసరమని నొక్కి చెప్పింది. 2000ల ప్రారంభం తర్వాత పాకిస్థాన్పై విడుదల చేసిన మొట్టమొదటి సమగ్ర పేదరిక అంచనా నివేదిక ఇదేనని, విధాన రూపకర్తలకు, భాగస్వామ్య పక్షాలకు ఇది ఒక మార్గదర్శి (రోడ్మ్యాప్)గా ఉపయోగపడుతుందని ప్రపంచ బ్యాంకు తెలిపింది. దేశంలో పేదరికం, అసమానతల సవాళ్లను సమర్థవంతంగా ఎదుర్కొనేందుకు ఈ నివేదిక దోహదపడుతుందని ఆశాభావం వ్యక్తం చేసింది.
ఈ నివేదిక ప్రకారం, పాకిస్థాన్లో పేదరికం హెడ్కౌంట్ నిష్పత్తి (హెచ్సీఆర్) గత ఎనిమిది సంవత్సరాల్లో ఎన్నడూ లేనంత గరిష్ఠ స్థాయికి, అంటే 25.3 శాతానికి చేరింది. కేవలం 2023 నుంచి చూస్తేనే ఇది 7 శాతం పెరుగుదల కావడం పరిస్థితి తీవ్రతకు అద్దం పడుతోంది. ఒకప్పుడు పాకిస్థాన్ పేదరిక నిర్మూలనలో గణనీయమైన పురోగతి సాధించింది. 2001లో 64.3 శాతంగా ఉన్న పేదరికాన్ని 2018 నాటికి 21.9 శాతానికి తగ్గించగలిగింది. 2015 వరకు ఏటా 3 శాతం చొప్పున పేదరికం తగ్గుముఖం పట్టినా, ఆ తర్వాత దాని వేగం సంవత్సరానికి ఒక శాతం కంటే తక్కువకు పడిపోయింది. అయితే, ప్రభుత్వాల విధానాలు, వరుస సంక్షోభాల కారణంగా కష్టపడి సాధించిన ఈ ప్రగతి పూర్తిగా తలకిందులైందని ప్రపంచ బ్యాంకు తన నివేదికలో పేర్కొంది.
పేదరిక నిర్మూలనకు గ్రామీణాభివృద్ధిపై దృష్టి పెట్టాల్సింది పోయి, పాకిస్థాన్ ప్రభుత్వం రక్షణ రంగ వ్యయాన్ని పెంచుకోవడంపైనే అధికంగా దృష్టి సారించిందని నివేదిక విమర్శించింది. దేశ జనాభాలో 42.7 శాతంగా ఉన్న మధ్యతరగతి వర్గాలు సైతం పూర్తి ఆర్థిక భద్రతను సాధించేందుకు తీవ్రంగా పోరాడుతున్నారని, ఇది కేవలం పేదల సమస్య మాత్రమే కాదని, దేశ ఆర్థిక వ్యవస్థ పునాదులే బలహీనంగా ఉన్నాయని సూచిస్తోందని తెలిపింది.
గతంలో విజయవంతమైన ఆర్థిక నమూనా ఇప్పుడు తన పరిమితులను చేరుకుందని, చిన్నపాటి ఆర్థిక కుదుపులకే ప్రజలు తిరిగి పేదరికంలోకి జారిపోయే ప్రమాదం ఉందని ప్రపంచ బ్యాంకు హెచ్చరించింది. ముఖ్యంగా కరోనా మహమ్మారి, దేశాన్ని అతలాకుతలం చేసిన వరదలు, రికార్డు స్థాయికి చేరిన ద్రవ్యోల్బణం, ఆర్థిక అస్థిరత వంటి వరుస సంక్షోభాలు పాకిస్థాన్ వ్యవస్థలోని బలహీనతలను బయటపెట్టాయని నివేదిక స్పష్టం చేసింది. ఈ సవాళ్లను ఎదుర్కోవడంలో ప్రజలు విఫలమవుతున్నారని, తక్కువ ఉత్పాదకత ఉన్న రంగాల్లో చిక్కుకుపోయారని ఆందోళన వ్యక్తం చేసింది.
ఈ క్లిష్ట పరిస్థితుల నుంచి బయటపడాలంటే, పాకిస్థాన్ ప్రభుత్వం సాహసోపేతమైన విధాన సంస్కరణలను తక్షణమే చేపట్టాలని ప్రపంచ బ్యాంకు సూచించింది. వ్యవస్థాగత అసమతుల్యతలను సరిదిద్దడం, సంక్షోభాల సమయంలో ప్రజలు తిరిగి పేదరికంలోకి జారకుండా చూడటం, మారుమూల ప్రాంతాల్లోని సవాళ్లను పరిష్కరించడం అత్యవసరమని నొక్కి చెప్పింది. 2000ల ప్రారంభం తర్వాత పాకిస్థాన్పై విడుదల చేసిన మొట్టమొదటి సమగ్ర పేదరిక అంచనా నివేదిక ఇదేనని, విధాన రూపకర్తలకు, భాగస్వామ్య పక్షాలకు ఇది ఒక మార్గదర్శి (రోడ్మ్యాప్)గా ఉపయోగపడుతుందని ప్రపంచ బ్యాంకు తెలిపింది. దేశంలో పేదరికం, అసమానతల సవాళ్లను సమర్థవంతంగా ఎదుర్కొనేందుకు ఈ నివేదిక దోహదపడుతుందని ఆశాభావం వ్యక్తం చేసింది.