Rajasthan Fossils: రాజస్థాన్ సరస్సులో డైనోసార్ కాలం నాటి శిలాజాలు లభ్యం
- జైసల్మేర్లో బయటపడ్డ డైనోసార్ అవశేషాలు
- సరస్సు వద్ద తవ్వకాలలో స్థానికులు గుర్తించిన శిలాజాలు
- ఎముకల వంటి ఆకారాలు, శిలాజ కలప గుర్తింపు
- డైనోసార్ శిలాజాలు కావచ్చని నిపుణుల ప్రాథమిక అంచనా
- పరిశీలన కోసం రంగంలోకి దిగిన జియోలాజికల్ సర్వే ఆఫ్ ఇండియా
- ఈ ప్రాంతంలో డైనోసార్ల ఆనవాళ్లు లభించడం ఇది ఐదోసారి
రాజస్థాన్లోని జైసల్మేర్ జిల్లా మరోసారి డైనోసార్ల కాలం నాటి ఆనవాళ్లతో వార్తల్లో నిలిచింది. ఓ సరస్సు వద్ద జరిపిన తవ్వకాల్లో డైనోసార్ యుగానికి చెందినవిగా భావిస్తున్న కొన్ని శిలాజ అవశేషాలు బయటపడటం స్థానికంగా తీవ్ర ఆసక్తిని రేపుతోంది. శాస్త్రీయ పరిశీలన కోసం జియోలాజికల్ సర్వే ఆఫ్ ఇండియా (జీఎస్ఐ) రంగంలోకి దిగింది.
వివరాల్లోకి వెళితే, జైసల్మేర్కు సుమారు 45 కిలోమీటర్ల దూరంలో ఉన్న మేఘా గ్రామంలో బుధవారం ఈ సంఘటన చోటుచేసుకుంది. గ్రామ సమీపంలోని ఓ సరస్సు వద్ద తవ్వకాలు జరుపుతుండగా, స్థానికులకు కొన్ని వింత ఆకారంలో ఉన్న రాళ్లు కనిపించాయి. వాటిలో పెద్ద ఎముకను పోలిన నిర్మాణాలు, శిలాజంగా మారిన కలప వంటి వస్తువులు ఉండటంతో వారు వెంటనే అధికారులకు సమాచారం అందించారు.
"సరస్సు వద్ద మాకు ఎముకల్లాంటి ఆకారాలు, రాళ్లపై కొన్ని ముద్రలు కనిపించాయి. ఇవి పురాతనమైనవిగా అనిపించడంతో పురావస్తు శాఖకు, జిల్లా అధికారులకు తెలిపాం" అని శ్యామ్ సింగ్ అనే స్థానిక నివాసి వెల్లడించారు. ఈ సమాచారం అందుకున్న వెంటనే ఫతేహ్గఢ్ సబ్-డివిజనల్ మేజిస్ట్రేట్, తహసీల్దార్ ఘటనా స్థలానికి చేరుకుని ఆ శిలాజాలను పరిశీలించారు.
ఈ అవశేషాలను పరిశీలించిన జియాలజిస్ట్ నారాయణ్ దాస్ ఇంఖియా, ప్రాథమికంగా ఇవి డైనోసార్ శిలాజాలు కావచ్చని అభిప్రాయపడ్డారు. "ఇవి మధ్యస్థ పరిమాణంలో ఉన్నాయి. శాస్త్రీయ పరీక్షల తర్వాతే కచ్చితంగా చెప్పగలం. జైసల్మేర్ ప్రాంతంలోని రాతి పొరలు 18 కోట్ల సంవత్సరాల క్రితం నాటి జురాసిక్ యుగానికి చెందినవి. ఆ కాలంలోనే డైనోసార్లు జీవించాయి" అని ఆయన వివరించారు.
ప్రస్తుతం ఈ ప్రాంతాన్ని జీఎస్ఐ బృందం తమ ఆధీనంలోకి తీసుకుంది. ఈ శిలాజాల వయసును నిర్ధారించేందుకు కార్బన్ డేటింగ్ వంటి శాస్త్రీయ పరీక్షలు నిర్వహించనున్నారు. జైసల్మేర్ ప్రాంతంలో డైనోసార్ల ఆనవాళ్లు లభించడం ఇది ఐదోసారి కావడం గమనార్హం. గతంలో ఇక్కడ డైనోసార్ ఎముకలు, పాదముద్రలు, 2023లో ఓ డైనోసార్ గుడ్డు కూడా లభ్యమయ్యాయి. తాజా ఆవిష్కరణ కూడా నిర్ధారణ అయితే, ఈ ప్రాంతం పురావస్తు పరిశోధనలకు మరింత కీలక కేంద్రంగా మారుతుందని నిపుణులు భావిస్తున్నారు.
వివరాల్లోకి వెళితే, జైసల్మేర్కు సుమారు 45 కిలోమీటర్ల దూరంలో ఉన్న మేఘా గ్రామంలో బుధవారం ఈ సంఘటన చోటుచేసుకుంది. గ్రామ సమీపంలోని ఓ సరస్సు వద్ద తవ్వకాలు జరుపుతుండగా, స్థానికులకు కొన్ని వింత ఆకారంలో ఉన్న రాళ్లు కనిపించాయి. వాటిలో పెద్ద ఎముకను పోలిన నిర్మాణాలు, శిలాజంగా మారిన కలప వంటి వస్తువులు ఉండటంతో వారు వెంటనే అధికారులకు సమాచారం అందించారు.
"సరస్సు వద్ద మాకు ఎముకల్లాంటి ఆకారాలు, రాళ్లపై కొన్ని ముద్రలు కనిపించాయి. ఇవి పురాతనమైనవిగా అనిపించడంతో పురావస్తు శాఖకు, జిల్లా అధికారులకు తెలిపాం" అని శ్యామ్ సింగ్ అనే స్థానిక నివాసి వెల్లడించారు. ఈ సమాచారం అందుకున్న వెంటనే ఫతేహ్గఢ్ సబ్-డివిజనల్ మేజిస్ట్రేట్, తహసీల్దార్ ఘటనా స్థలానికి చేరుకుని ఆ శిలాజాలను పరిశీలించారు.
ఈ అవశేషాలను పరిశీలించిన జియాలజిస్ట్ నారాయణ్ దాస్ ఇంఖియా, ప్రాథమికంగా ఇవి డైనోసార్ శిలాజాలు కావచ్చని అభిప్రాయపడ్డారు. "ఇవి మధ్యస్థ పరిమాణంలో ఉన్నాయి. శాస్త్రీయ పరీక్షల తర్వాతే కచ్చితంగా చెప్పగలం. జైసల్మేర్ ప్రాంతంలోని రాతి పొరలు 18 కోట్ల సంవత్సరాల క్రితం నాటి జురాసిక్ యుగానికి చెందినవి. ఆ కాలంలోనే డైనోసార్లు జీవించాయి" అని ఆయన వివరించారు.
ప్రస్తుతం ఈ ప్రాంతాన్ని జీఎస్ఐ బృందం తమ ఆధీనంలోకి తీసుకుంది. ఈ శిలాజాల వయసును నిర్ధారించేందుకు కార్బన్ డేటింగ్ వంటి శాస్త్రీయ పరీక్షలు నిర్వహించనున్నారు. జైసల్మేర్ ప్రాంతంలో డైనోసార్ల ఆనవాళ్లు లభించడం ఇది ఐదోసారి కావడం గమనార్హం. గతంలో ఇక్కడ డైనోసార్ ఎముకలు, పాదముద్రలు, 2023లో ఓ డైనోసార్ గుడ్డు కూడా లభ్యమయ్యాయి. తాజా ఆవిష్కరణ కూడా నిర్ధారణ అయితే, ఈ ప్రాంతం పురావస్తు పరిశోధనలకు మరింత కీలక కేంద్రంగా మారుతుందని నిపుణులు భావిస్తున్నారు.
