Bombay High Court: బ్యాంకు ఖాతా తెరవాలంటే ఆధార్ అవసరమా?: బాంబే హైకోర్టు ఏమన్నదంటే...!
- బ్యాంకు ఖాతా తెరవడానికి ఆధార్ తప్పనిసరి కాదు
- బాంబే హైకోర్టు కీలక తీర్పు వెల్లడి
- ఆధార్ అడిగి ఆలస్యం చేసిన బ్యాంకుకు ఎదురుదెబ్బ
- బాధిత కంపెనీకి రూ.50,000 నష్టపరిహారం చెల్లించాలని ఆదేశం
- ఆధార్ వినియోగం ప్రజల ఇష్టప్రకారమే జరగాలని స్పష్టీకరణ
- పుట్టస్వామి కేసు తీర్పును ప్రస్తావించిన న్యాయస్థానం
బ్యాంకు ఖాతాలు తెరిచేందుకు ఆధార్ కార్డును తప్పనిసరిగా సమర్పించాలని ఖాతాదారులను బలవంతం చేయకూడదని బాంబే హైకోర్టు స్పష్టం చేసింది. ఆధార్ వివరాలు ఇవ్వలేదన్న కారణంతో ఓ కంపెనీకి ఖాతా తెరవడంలో జాప్యం చేసిన బ్యాంకుకు రూ.50,000 జరిమానా విధిస్తూ కీలక తీర్పు ఇచ్చింది. ఆధార్ వినియోగం అనేది పౌరుల స్వచ్ఛంద నిర్ణయమని, దాన్ని తప్పనిసరి చేయడం గోప్యత హక్కును ఉల్లంఘించడమేనని కోర్టు తేల్చిచెప్పింది.
ఓ సంస్థ బ్యాంకు ఖాతా తెరిచేందుకు దరఖాస్తు చేసుకోగా, బ్యాంకు అధికారులు ఆధార్ వివరాల కోసం పట్టుబట్టారు. ఆ సంస్థ ప్రత్యామ్నాయంగా ఇతర గుర్తింపు పత్రాలు (కేవైసీ) అందించినప్పటికీ, బ్యాంకు అంగీకరించలేదు. దీనివల్ల ఖాతా తెరుచుకోవడం ఆలస్యమై, తమ కార్యకలాపాలకు అంతరాయం కలిగి ఆర్థికంగా నష్టపోయామని సదరు కంపెనీ హైకోర్టును ఆశ్రయించింది.
ఈ పిటిషన్‌పై విచారణ జరిపిన న్యాయస్థానం, బ్యాంకు చర్యలను చట్టవిరుద్ధమని పేర్కొంది. జస్టిస్ కేఎస్ పుట్టస్వామి కేసులో 2018లో సుప్రీంకోర్టు ఇచ్చిన తీర్పును ఈ సందర్భంగా ప్రస్తావించింది. ప్రభుత్వ సంక్షేమ పథకాలు, సబ్సిడీల కోసం మాత్రమే ఆధార్‌ను ఉపయోగించాలని, ప్రైవేటు సేవలకు దీన్ని తప్పనిసరి చేయరాదని ఆ తీర్పులో స్పష్టంగా ఉందని గుర్తుచేసింది.
ఇతర కేవైసీ పత్రాలు అందుబాటులో ఉన్నప్పుడు ఆధార్ కోసం పట్టుబట్టడం ప్రాథమిక హక్కులను కాలరాయడమేనని కోర్టు అభిప్రాయపడింది. ఖాతా తెరవడంలో ఆలస్యం చేసి కంపెనీకి నష్టం కలిగించినందుకు గాను, ఆ బ్యాంకు రూ.50,000 నష్టపరిహారం చెల్లించాలని ఆదేశిస్తూ తీర్పు వెలువరించింది. ఈ తీర్పు, కేవైసీ నిబంధనలను రాజ్యాంగబద్ధంగా అమలు చేయాల్సిన అవసరాన్ని ఆర్థిక సంస్థలకు గుర్తు చేస్తోంది.
ఓ సంస్థ బ్యాంకు ఖాతా తెరిచేందుకు దరఖాస్తు చేసుకోగా, బ్యాంకు అధికారులు ఆధార్ వివరాల కోసం పట్టుబట్టారు. ఆ సంస్థ ప్రత్యామ్నాయంగా ఇతర గుర్తింపు పత్రాలు (కేవైసీ) అందించినప్పటికీ, బ్యాంకు అంగీకరించలేదు. దీనివల్ల ఖాతా తెరుచుకోవడం ఆలస్యమై, తమ కార్యకలాపాలకు అంతరాయం కలిగి ఆర్థికంగా నష్టపోయామని సదరు కంపెనీ హైకోర్టును ఆశ్రయించింది.
ఈ పిటిషన్‌పై విచారణ జరిపిన న్యాయస్థానం, బ్యాంకు చర్యలను చట్టవిరుద్ధమని పేర్కొంది. జస్టిస్ కేఎస్ పుట్టస్వామి కేసులో 2018లో సుప్రీంకోర్టు ఇచ్చిన తీర్పును ఈ సందర్భంగా ప్రస్తావించింది. ప్రభుత్వ సంక్షేమ పథకాలు, సబ్సిడీల కోసం మాత్రమే ఆధార్‌ను ఉపయోగించాలని, ప్రైవేటు సేవలకు దీన్ని తప్పనిసరి చేయరాదని ఆ తీర్పులో స్పష్టంగా ఉందని గుర్తుచేసింది.
ఇతర కేవైసీ పత్రాలు అందుబాటులో ఉన్నప్పుడు ఆధార్ కోసం పట్టుబట్టడం ప్రాథమిక హక్కులను కాలరాయడమేనని కోర్టు అభిప్రాయపడింది. ఖాతా తెరవడంలో ఆలస్యం చేసి కంపెనీకి నష్టం కలిగించినందుకు గాను, ఆ బ్యాంకు రూ.50,000 నష్టపరిహారం చెల్లించాలని ఆదేశిస్తూ తీర్పు వెలువరించింది. ఈ తీర్పు, కేవైసీ నిబంధనలను రాజ్యాంగబద్ధంగా అమలు చేయాల్సిన అవసరాన్ని ఆర్థిక సంస్థలకు గుర్తు చేస్తోంది.
