Abhay Oka: సుప్రీంకోర్టులో ఈ పద్ధతి మారాలి: జస్టిస్ అభయ్ ఓకా సంచలన వ్యాఖ్యలు
- పదవీ విరమణ సందర్భంగా సుప్రీంకోర్టు జస్టిస్ ఏఎస్ ఓకా కీలక వ్యాఖ్యలు
- సుప్రీంకోర్టు సీజేఐ కేంద్రంగా నడుస్తోందని, ఇందులో మార్పు రావాలని సూచన
- హైకోర్టులు మరింత ప్రజాస్వామ్యబద్ధంగా పనిచేస్తాయని అభిప్రాయం
సుప్రీంకోర్టు పనితీరులో మార్పులు రావాల్సిన అవసరం ఉందని జస్టిస్ అభయ్ ఓకా వ్యాఖ్యానించారు. ప్రస్తుతం సుప్రీంకోర్టు అంతా ప్రధాన న్యాయమూర్తి (సీజేఐ) కేంద్రబిందువుగా నడుస్తోందని వ్యాఖ్యానించారు. శుక్రవారం తన పదవీ విరమణ సందర్భంగా సుప్రీంకోర్టు బార్ అసోసియేషన్ ఏర్పాటు చేసిన వీడ్కోలు సమావేశంలో జస్టిస్ అభయ్ ఓకా ప్రసంగిస్తూ, న్యాయవ్యవస్థలో పలు సంస్కరణల ఆవశ్యకతను నొక్కిచెప్పారు.
సుప్రీంకోర్టుతో పోలిస్తే హైకోర్టులు మరింత ప్రజాస్వామ్యబద్ధంగా పనిచేస్తాయని జస్టిస్ ఓకా అభిప్రాయపడ్డారు. "హైకోర్టులు కమిటీల ద్వారా పనిచేస్తాయి, కానీ సుప్రీంకోర్టు ప్రధాన న్యాయమూర్తి కేంద్రంగా నడుస్తోంది. ఇది మారాలి. నూతన సీజేఐ (జస్టిస్ బీఆర్ గవాయ్) ఆధ్వర్యంలో ఈ మార్పును మీరు చూస్తారు" అని ఆయన ఆశాభావం వ్యక్తం చేశారు.
పారదర్శకత విషయంలో మాజీ సీజేఐ జస్టిస్ సంజీవ్ ఖన్నా (మే 13న పదవీ విరమణ చేశారు) తీసుకున్న చర్యలను జస్టిస్ ఓకా ప్రశంసించారు. "జస్టిస్ ఖన్నా పారదర్శకత మార్గంలో మనల్ని ముందుకు తీసుకెళ్లడం చాలా సంతోషంగా ఉంది. సుప్రీంకోర్టులోని ప్రతి న్యాయమూర్తిని విశ్వాసంలోకి తీసుకుని ఆయన నిర్ణయాలు తీసుకున్నారు. ఇక జస్టిస్ గవాయ్ రక్తంలోనే ప్రజాస్వామ్య విలువలు ఉన్నాయి" అని ఆయన అన్నారు.
న్యాయవ్యవస్థలో అగ్రస్థానంలో ఉన్న సుప్రీంకోర్టు, హైకోర్టులు విచారణ కోర్టులను (ట్రయల్ కోర్టులు) నిర్లక్ష్యం చేస్తున్నాయని జస్టిస్ ఓకా ఆవేదన వ్యక్తం చేశారు. "మన విచారణ, జిల్లా కోర్టులలో చాలా కేసులు పెండింగ్లో ఉన్నాయి. విచారణ కోర్టును ఎప్పుడూ సబార్డినేట్ కోర్టు అని పిలవకండి. ఇది రాజ్యాంగ విలువలకు విరుద్ధం. 25 ఏళ్లుగా అప్పీళ్లు పెండింగ్లో ఉన్నాయి. అలహాబాద్ వంటి కోర్టులు సగం సంఖ్యతో పనిచేస్తున్నాయి. 20 ఏళ్ల తర్వాత ఒకరికి శిక్ష విధించడం చాలా కష్టమైన పని" అని ఆయన పేర్కొన్నారు.
న్యాయమూర్తి పదవే జీవితం
తన న్యాయ ప్రస్థానాన్ని గుర్తుచేసుకుంటూ, పదవీ విరమణ గురించి చాలా మంది తనను అడిగారని జస్టిస్ ఓకా తెలిపారు. "న్యాయమూర్తులకు న్యాయం చేసే స్వేచ్ఛ ఉంటుంది. మీరు న్యాయమూర్తిగా లేనప్పుడు ఆ స్వేచ్ఛ ఉండదు. 21 ఏళ్ల తొమ్మిది నెలల పాటు మూడు రాజ్యాంగ కోర్టులలో న్యాయమూర్తిగా పనిచేసిన తర్వాత, న్యాయమూర్తి పదవే జీవితం అవుతుంది, జీవితమే న్యాయమూర్తి పదవి అవుతుంది" అని ఆయన భావోద్వేగంగా అన్నారు.
ఆర్థికంగా మరింత లాభదాయకమైన వృత్తిని వదిలి న్యాయమూర్తి అయినందుకు తనకు ఎలాంటి విచారం లేదని ఆయన స్పష్టం చేశారు. "విజయవంతమైన న్యాయవాది న్యాయమూర్తి అయినప్పుడు, వారు త్యాగం చేశారని అంటారు. నేను దీనిని అంగీకరించను. మీరు న్యాయవ్యవస్థలో చేరినప్పుడు, ఆ ఆదాయం రాకపోవచ్చు, కానీ మీకు లభించే పని సంతృప్తి ఒక న్యాయవాది ఆదాయంతో పోల్చలేనిది" అని ఆయన వివరించారు. "ఒకసారి మీరు న్యాయమూర్తి అయితే, రాజ్యాంగం, మనస్సాక్షి మాత్రమే మిమ్మల్ని నడిపిస్తాయి. న్యాయమూర్తిగా నా సుదీర్ఘ ప్రస్థానంలో, నేను ఎప్పుడూ భిన్నాభిప్రాయ తీర్పు ఇవ్వలేదు" అని జస్టిస్ ఓకా తెలిపారు.
సుప్రీంకోర్టుతో పోలిస్తే హైకోర్టులు మరింత ప్రజాస్వామ్యబద్ధంగా పనిచేస్తాయని జస్టిస్ ఓకా అభిప్రాయపడ్డారు. "హైకోర్టులు కమిటీల ద్వారా పనిచేస్తాయి, కానీ సుప్రీంకోర్టు ప్రధాన న్యాయమూర్తి కేంద్రంగా నడుస్తోంది. ఇది మారాలి. నూతన సీజేఐ (జస్టిస్ బీఆర్ గవాయ్) ఆధ్వర్యంలో ఈ మార్పును మీరు చూస్తారు" అని ఆయన ఆశాభావం వ్యక్తం చేశారు.
పారదర్శకత విషయంలో మాజీ సీజేఐ జస్టిస్ సంజీవ్ ఖన్నా (మే 13న పదవీ విరమణ చేశారు) తీసుకున్న చర్యలను జస్టిస్ ఓకా ప్రశంసించారు. "జస్టిస్ ఖన్నా పారదర్శకత మార్గంలో మనల్ని ముందుకు తీసుకెళ్లడం చాలా సంతోషంగా ఉంది. సుప్రీంకోర్టులోని ప్రతి న్యాయమూర్తిని విశ్వాసంలోకి తీసుకుని ఆయన నిర్ణయాలు తీసుకున్నారు. ఇక జస్టిస్ గవాయ్ రక్తంలోనే ప్రజాస్వామ్య విలువలు ఉన్నాయి" అని ఆయన అన్నారు.
న్యాయవ్యవస్థలో అగ్రస్థానంలో ఉన్న సుప్రీంకోర్టు, హైకోర్టులు విచారణ కోర్టులను (ట్రయల్ కోర్టులు) నిర్లక్ష్యం చేస్తున్నాయని జస్టిస్ ఓకా ఆవేదన వ్యక్తం చేశారు. "మన విచారణ, జిల్లా కోర్టులలో చాలా కేసులు పెండింగ్లో ఉన్నాయి. విచారణ కోర్టును ఎప్పుడూ సబార్డినేట్ కోర్టు అని పిలవకండి. ఇది రాజ్యాంగ విలువలకు విరుద్ధం. 25 ఏళ్లుగా అప్పీళ్లు పెండింగ్లో ఉన్నాయి. అలహాబాద్ వంటి కోర్టులు సగం సంఖ్యతో పనిచేస్తున్నాయి. 20 ఏళ్ల తర్వాత ఒకరికి శిక్ష విధించడం చాలా కష్టమైన పని" అని ఆయన పేర్కొన్నారు.
న్యాయమూర్తి పదవే జీవితం
తన న్యాయ ప్రస్థానాన్ని గుర్తుచేసుకుంటూ, పదవీ విరమణ గురించి చాలా మంది తనను అడిగారని జస్టిస్ ఓకా తెలిపారు. "న్యాయమూర్తులకు న్యాయం చేసే స్వేచ్ఛ ఉంటుంది. మీరు న్యాయమూర్తిగా లేనప్పుడు ఆ స్వేచ్ఛ ఉండదు. 21 ఏళ్ల తొమ్మిది నెలల పాటు మూడు రాజ్యాంగ కోర్టులలో న్యాయమూర్తిగా పనిచేసిన తర్వాత, న్యాయమూర్తి పదవే జీవితం అవుతుంది, జీవితమే న్యాయమూర్తి పదవి అవుతుంది" అని ఆయన భావోద్వేగంగా అన్నారు.
ఆర్థికంగా మరింత లాభదాయకమైన వృత్తిని వదిలి న్యాయమూర్తి అయినందుకు తనకు ఎలాంటి విచారం లేదని ఆయన స్పష్టం చేశారు. "విజయవంతమైన న్యాయవాది న్యాయమూర్తి అయినప్పుడు, వారు త్యాగం చేశారని అంటారు. నేను దీనిని అంగీకరించను. మీరు న్యాయవ్యవస్థలో చేరినప్పుడు, ఆ ఆదాయం రాకపోవచ్చు, కానీ మీకు లభించే పని సంతృప్తి ఒక న్యాయవాది ఆదాయంతో పోల్చలేనిది" అని ఆయన వివరించారు. "ఒకసారి మీరు న్యాయమూర్తి అయితే, రాజ్యాంగం, మనస్సాక్షి మాత్రమే మిమ్మల్ని నడిపిస్తాయి. న్యాయమూర్తిగా నా సుదీర్ఘ ప్రస్థానంలో, నేను ఎప్పుడూ భిన్నాభిప్రాయ తీర్పు ఇవ్వలేదు" అని జస్టిస్ ఓకా తెలిపారు.
