వాణిజ్య లెక్కల్ని తలకిందులు చేస్తున్న టారిఫ్లు: జైశంకర్ కీలక వ్యాఖ్యలు
- టారిఫ్ల అనిశ్చితి కారణంగా వాణిజ్యపరమైన అంచనాలు మారిపోతున్నాయన్న జైశంకర్
- ప్రపంచ దేశాలు ప్రతి అంశాన్ని ఆయుధంగా మలుచుకుంటున్నాయని ఆందోళన
- తమకు జాతీయ ప్రయోజనాలే ముఖ్యమని స్పష్టీకరణ
ప్రపంచవ్యాప్తంగా టారిఫ్లలో (సుంకాలు) నెలకొన్న అస్థిరత అంతర్జాతీయ వాణిజ్య సమీకరణాలను పూర్తిగా తలకిందులు చేస్తోందని భారత విదేశీ వ్యవహారాల మంత్రి ఎస్. జైశంకర్ అన్నారు. అమెరికా వాణిజ్య విధానాల వల్ల తలెత్తిన ఆర్థిక అనిశ్చితిని ఉద్దేశించి ఆయన పరోక్షంగా ఈ వ్యాఖ్యలు చేశారు. జవహర్లాల్ నెహ్రూ విశ్వవిద్యాలయం (జెఎన్యూ) నిర్వహించిన ‘అరావళి సదస్సు’లో ఆయన ప్రసంగిస్తూ... మారుతున్న ప్రపంచ రాజకీయ పరిస్థితులు, వాటి వ్యూహాత్మక పరిణామాలపై తన విశ్లేషణను పంచుకున్నారు.
ప్రస్తుత ప్రపంచ పరిణామాలను గమనిస్తే తీవ్రమైన మార్పులు కనిపిస్తున్నాయని జైశంకర్ తెలిపారు. ప్రపంచ తయారీ రంగంలో మూడో వంతు ఒకే దేశం (చైనాను ఉద్దేశిస్తూ) చేతిలో కేంద్రీకృతం కావడం వల్ల సరఫరా గొలుసులపై తీవ్ర ప్రభావం పడుతోందని ఆయన పేర్కొన్నారు. "అనేక దేశాల్లో ప్రపంచీకరణ వ్యతిరేక భావనలు పెరుగుతున్నాయి. టారిఫ్ల అనిశ్చితి కారణంగా వాణిజ్యపరమైన అంచనాలన్నీ మారిపోతున్నాయి" అని ఆయన వివరించారు.
ఇంధన రంగంలో కూడా ప్రపంచ సమీకరణాలు పూర్తిగా మారాయని జైశంకర్ అన్నారు. అమెరికా శిలాజ ఇంధనాల ప్రధాన ఎగుమతిదారుగా, చైనా పునరుత్పాదక ఇంధన రంగంలో కీలక శక్తిగా మారాయని గుర్తుచేశారు. డేటా వినియోగం, ఆర్టిఫిషియల్ ఇంటెలిజెన్స్ అభివృద్ధిలో కూడా భిన్నమైన నమూనాల మధ్య తీవ్రమైన పోటీ నెలకొందని చెప్పారు. బడా టెక్ కంపెనీలు ప్రపంచంలో ఒక ముఖ్యమైన శక్తిగా మారాయని, కొన్ని దేశాలు వ్యూహాత్మక ప్రయోజనాల కోసం కొత్త రవాణా మార్గాలను నిర్మిస్తున్నాయని తెలిపారు.
ప్రస్తుతం ప్రపంచ దేశాలు ప్రతి అంశాన్నీ ఆయుధంగా మలుచుకుంటున్నాయని జైశంకర్ ఆందోళన వ్యక్తం చేశారు. ఆర్థిక ఆంక్షలు విధించడం, ఆస్తులను జప్తు చేయడం, క్రిప్టో కరెన్సీల రాక వంటివి ప్రపంచ ఆర్థిక వ్యవస్థ స్వరూపాన్నే మార్చేస్తున్నాయని అన్నారు. "అరుదైన ఖనిజాలు, సాంకేతికతపై పట్టు కోసం పోటీ విపరీతంగా పెరిగింది. యుద్ధ స్వభావం, ఆయుధాల నాణ్యత కూడా పూర్తిగా మారిపోయాయి. దీనివల్ల ప్రమాదాలు మరింత పెరిగాయి" అని ఆయన విశ్లేషించారు.
ఇలాంటి సంక్లిష్టమైన, అస్థిరమైన పరిస్థితుల్లో భారత్ తన ప్రయోజనాలను కాపాడుకుంటూనే ప్రపంచ వేదికపై ముందుకు సాగాలని జైశంకర్ పిలుపునిచ్చారు. ఈ క్రమంలో ఎదురయ్యే సవాళ్లను జాగ్రత్తగా అంచనా వేసి సరైన వ్యూహాలతో స్పందించాలని సూచించారు.
ఒక విద్యార్థి అడిగిన ప్రశ్నకు బదులిస్తూ, భారత విదేశాంగ విధానం ఎల్లప్పుడూ స్వతంత్రంగానే ఉంటుందని, జాతీయ ప్రయోజనాలకే అత్యధిక ప్రాధాన్యత ఇస్తుందని ఆయన స్పష్టం చేశారు. "గతంలో ఇండో-సోవియట్ సంబంధాలైనా, నేటి పరిస్థితులైనా.. మేము తీసుకున్న ప్రతి నిర్ణయం మా జాతీయ ప్రయోజనాల కోసమే. అంతిమంగా అన్నింటికంటే దేశ ప్రయోజనాలే ముఖ్యం" అని ఆయన తేల్చిచెప్పారు.
ప్రస్తుత ప్రపంచ పరిణామాలను గమనిస్తే తీవ్రమైన మార్పులు కనిపిస్తున్నాయని జైశంకర్ తెలిపారు. ప్రపంచ తయారీ రంగంలో మూడో వంతు ఒకే దేశం (చైనాను ఉద్దేశిస్తూ) చేతిలో కేంద్రీకృతం కావడం వల్ల సరఫరా గొలుసులపై తీవ్ర ప్రభావం పడుతోందని ఆయన పేర్కొన్నారు. "అనేక దేశాల్లో ప్రపంచీకరణ వ్యతిరేక భావనలు పెరుగుతున్నాయి. టారిఫ్ల అనిశ్చితి కారణంగా వాణిజ్యపరమైన అంచనాలన్నీ మారిపోతున్నాయి" అని ఆయన వివరించారు.
ఇంధన రంగంలో కూడా ప్రపంచ సమీకరణాలు పూర్తిగా మారాయని జైశంకర్ అన్నారు. అమెరికా శిలాజ ఇంధనాల ప్రధాన ఎగుమతిదారుగా, చైనా పునరుత్పాదక ఇంధన రంగంలో కీలక శక్తిగా మారాయని గుర్తుచేశారు. డేటా వినియోగం, ఆర్టిఫిషియల్ ఇంటెలిజెన్స్ అభివృద్ధిలో కూడా భిన్నమైన నమూనాల మధ్య తీవ్రమైన పోటీ నెలకొందని చెప్పారు. బడా టెక్ కంపెనీలు ప్రపంచంలో ఒక ముఖ్యమైన శక్తిగా మారాయని, కొన్ని దేశాలు వ్యూహాత్మక ప్రయోజనాల కోసం కొత్త రవాణా మార్గాలను నిర్మిస్తున్నాయని తెలిపారు.
ప్రస్తుతం ప్రపంచ దేశాలు ప్రతి అంశాన్నీ ఆయుధంగా మలుచుకుంటున్నాయని జైశంకర్ ఆందోళన వ్యక్తం చేశారు. ఆర్థిక ఆంక్షలు విధించడం, ఆస్తులను జప్తు చేయడం, క్రిప్టో కరెన్సీల రాక వంటివి ప్రపంచ ఆర్థిక వ్యవస్థ స్వరూపాన్నే మార్చేస్తున్నాయని అన్నారు. "అరుదైన ఖనిజాలు, సాంకేతికతపై పట్టు కోసం పోటీ విపరీతంగా పెరిగింది. యుద్ధ స్వభావం, ఆయుధాల నాణ్యత కూడా పూర్తిగా మారిపోయాయి. దీనివల్ల ప్రమాదాలు మరింత పెరిగాయి" అని ఆయన విశ్లేషించారు.
ఇలాంటి సంక్లిష్టమైన, అస్థిరమైన పరిస్థితుల్లో భారత్ తన ప్రయోజనాలను కాపాడుకుంటూనే ప్రపంచ వేదికపై ముందుకు సాగాలని జైశంకర్ పిలుపునిచ్చారు. ఈ క్రమంలో ఎదురయ్యే సవాళ్లను జాగ్రత్తగా అంచనా వేసి సరైన వ్యూహాలతో స్పందించాలని సూచించారు.
ఒక విద్యార్థి అడిగిన ప్రశ్నకు బదులిస్తూ, భారత విదేశాంగ విధానం ఎల్లప్పుడూ స్వతంత్రంగానే ఉంటుందని, జాతీయ ప్రయోజనాలకే అత్యధిక ప్రాధాన్యత ఇస్తుందని ఆయన స్పష్టం చేశారు. "గతంలో ఇండో-సోవియట్ సంబంధాలైనా, నేటి పరిస్థితులైనా.. మేము తీసుకున్న ప్రతి నిర్ణయం మా జాతీయ ప్రయోజనాల కోసమే. అంతిమంగా అన్నింటికంటే దేశ ప్రయోజనాలే ముఖ్యం" అని ఆయన తేల్చిచెప్పారు.